Τα δύο πρόσωπα μιας κρίσιμης χρονιάς

Στην αυγή της νέας, εκλογικής για την Ελλάδα χρονιάς και ταυτόχρονα μιας χρονιάς – πρόκληση για την παγκόσμια και, κυρίως, για την ευρωπαϊκή οικονομία, η χώρα μας πορεύεται με αυτοπεποίθηση στον δρόμο της προόδου, της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης και της εθνικής αυτοπεποίθησης.

Το 2023 παραλαμβάνει τη σκυτάλη από το 2022 σ’ ένα μπαράζ θετικών ειδήσεων για την ελληνική οικονομία.

Η ανάπτυξη της Ελλάδας ξεπερνά τις προσδοκίες: ήταν 8,4% το 2021 και 5,6% το 2022. Το ίδιο συνέβη με την ανεργία. Παρά τη διεθνή ενεργειακή κρίση και τις περί του αντιθέτου προβλέψεις σχεδόν όλων, συνέχισε την καθοδική της πορεία. 

Η Νέα Δημοκρατία ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας το 2019, με βάση ένα συγκεκριμένο προγραμματικό πλαίσιο το οποίο εξειδικεύτηκε από τον πρωθυπουργό στις προγραμματικές δηλώσεις.

Όταν πριν από τρία και πλέον χρόνια αναλάμβανε τη διακυβέρνηση της χώρας η Νέα Δημοκρατία και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ακόμη και ο πιο αισιόδοξος θα δυσκολευόταν να πιστέψει ότι η χώρα μας θα ανταποκρινόταν τόσο επιτυχώς στις μεγάλες εξωγενείς προκλήσεις που τέθηκαν σε αυτό το συμπυκνωμένο χρονικό διάστημα.

Ο τουρισμός απέδειξε φέτος ότι αποτελεί τη βαριά βιομηχανία της χώρας και την ατμομηχανή της εθνικής οικονομίας.

Στο δυσμενές κλίμα, που δημιουργήθηκε από τις μεγάλες, διαδοχικές, εξωγενείς κρίσεις (πανδημία Covid-19 και παγκόσμια ενεργειακή-πληθωριστική κρίση) και από την τουρκική προκλητικότητα, η κυβέρνηση επέδειξε τα απαιτούμενα αντανακλαστικά.

Τα τελευταία τριάμισι χρόνια οι κάτοικοι της Ευρώπης βίωσαν την πρώτη σφοδρή πανδημία των τελευταίων 100 ετών, την πρώτη μείζονα στρατιωτική σύρραξη των τελευταίων 75 ετών, και το υψηλότερο πληθωριστικό ρεύμα των τελευταίων 50 ετών.

Το 2022 η ελληνική οικονομία βρέθηκε εκ νέου αντιμέτωπη με μια σειρά «εξωγενών αρνητικών επιδράσεων», όπως η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και η συνεπακόλουθη πληθωριστική έκρηξη τιμών ενέργειας αλλά και των καταναλωτικών προϊόντων, με τη πολιτική μηδενικού covid στην Κίνα και με την αναπόφευκτη διατάραξη των εφοδιαστικών αλυσίδων, καθώς και με τη διεύρυνση της ρήξης μεταξύ αμερικανικού και κινεζικού πολιτικού κατεστημένου, γεγονός που αργά αλλά σταθερά αποτελεί ολοένα και μεγαλύτερο παράγοντα στην περαιτέρω διεύρυνση της παγκοσμιοποίησης.

Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία οι προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας μεταβλήθηκαν δραματικά, με εντονότερη επιβράδυνση του ΑΕΠ και υψηλότερο πληθωρισμό, υπό συνθήκες αυξημένης αβεβαιότητας και υψηλών γεωπολιτικών και χρηματοπιστωτικών κινδύνων. 

Είμαστε ακόμα στην αρχή του 2023. Και τα μηνύματα δεν είναι ευοίωνα. Η έκθεση του ΟΟΣΑ για την ελληνική οικονομία κατέγραψε έναν διαλυτικό συνδυασμό χρόνιων παθογενειών και νέων προβλημάτων που γεννά η τρέχουσα κρίση.

Ο προεκλογικός σχεδιασμός της κυβέρνησης και το κυρίαρχο αφήγημα που θέλει να περάσει στους πολίτες, είναι ότι η ελληνική οικονομία περίπου «πετάει».

Αναμφισβήτητα, η χώρα επιδεικνύει αντοχές παρά τις σημαντικές διεθνείς αβεβαιότητες και την εξωγενή ένταση της ενεργειακής κρίσης.

Στο ξεκίνημα του 2023, το μόνο βέβαιο για την παγκόσμια οικονομία είναι η αβεβαιότητα.

Η ελληνική οικονομία, εξερχόμενη από μια υπερδεκαετή οικονομική κρίση, βρέθηκε αντιμέτωπη με την πανδημική κρίση και ακολούθως με τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία.

Μόλις αναβαθμίσαμε την Ελλάδα σε μια βαθμίδα κάτω από την επενδυτική βαθμίδα, από BB με θετική προοπτική σε BB+ με σταθερή προοπτική.

Κατά τη διάρκεια του 2022, η ελληνική οικονομία κατάφερε να αντιμετωπίσει με επιτυχία μια σειρά παγκόσμιων γεωπολιτικών προκλήσεων, όπως τη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, την παγκόσμια πληθωριστική ανάφλεξη καθώς και τη συνεχώς αυξανόμενη ένταση στις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας.

Η διεθνής οικονομία θα πορευτεί το 2023 σε ένα περιβάλλον στασιμοπληθωρισμού. Οι προβλέψεις επιδεινώνονται και κατατείνουν επί του παρόντος σε ρυθμό ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας στην περιοχή του 2%, επίπεδο που σηματοδοτεί ύφεση για τις ανεπτυγμένες χώρες.

Η ελληνική οικονομία κατάφερε να καταγράψει, για 2η συνεχή χρονιά, ισχυρότατες οικονομικές επιδόσεις -εκ των κορυφαίων στην ευρωζώνη- επιδεικνύοντας ανθεκτικότητα σε σημαντικές εξωγενείς διαταραχές, με τελευταίες, τον πόλεμο στην Ουκρανία και την κλιμάκωση της διεθνούς πληθωριστικής κρίσης.

Οι παράγοντες που θα επηρεάσουν την ελληνική οικονομία το 2023 είναι η διεθνής ενεργειακή κρίση και ο υψηλός πληθωρισμός ως αποτέλεσμα αυτής, καθώς και οι τάσεις επιβράδυνσης της παγκόσμιας οικονομίας.

Το 2023 θα είναι μια χρονιά σημαντικών προκλήσεων για την παγκόσμια και την ευρωπαϊκή οικονομία, με τις επιπτώσεις να αγγίζουν αναπόφευκτα και τη χώρα μας.

Παρά τη σημαντική επιβράδυνση της εγχώριας ανάπτυξης όπως καταγράφηκε στο τρίτο τρίμηνο του 2022, τη χρονιά που μας πέρασε η ελληνική οικονομία πέτυχε αξιοσημείωτες επιδόσεις διατηρώντας ισχυρή δυναμική.

Η παγκόσμια οικονομία επιχειρεί να ανακτήσει τον βηματισμό της εν μέσω μιας σειράς «πολυκρίσεων»: υψηλά επίπεδα πληθωρισμού, αυξανόμενα επιτόκια, ασυνέχειες στην εφοδιαστική αλυσίδα, πανδημία και πιθανά νέα lockdowns, Ρώσο-ουκρανικός πόλεμος.