Bookreads: To τέκνο του Cormac McCarthy «πάσχει» από έναν ψυχαναγκασμό προς το τραγικό

Φαίνεται να είναι αλήθεια στη μυθοπλασία - και μπορεί να είναι και στη ζωή - ότι υπάρχουν χαρακτήρες τόσο ισοπεδωμένοι από τη μοίρα πριν συρθούν στην αντίληψη μας που απλά δεν είμαστε σε θέση να τους φανταστούμε. Αυτοί οι χαρακτήρες ζουν μονίμως κάτω από την εμβέλεια της τραγωδίας, τόσο που αρχίζουν λιγάκι να γίνονται ενοχλητικοί. Το «Τέκνο του Θεού» του Cormac McCarthy, αυτός ο «υπέρ-ανθός του κακού», ο Lester Ballard, είναι ένας τέτοιος χαρακτήρας.

Ο Ballard, ο οποίος φαίνεται ήδη γέρος στα 27 του, είναι ένας αγρότης που ζει σε ένα εγκαταλελειμμένο σπίτι σε ένα λόφο του Tennessee. Το μυθιστόρημα -το τρίτο του Cormac McCarthy- ξεκινά με την κατοικία του Ballard να δημοπρατείται – και κάπου εκεί αρχίζει η ιστορία που θα ήθελε πολύ να είναι κάτι σαν ελληνική τραγωδία αλλά χάνει από πολλές μεριές και με πολλούς τρόπους. Καθώς ο Ballard διαμαρτύρεται, στρέφοντας το τουφέκι του στον δημοπράτη, κάποιος τον χτυπά από πίσω με ένα τσεκούρι. Ο Ballard δεν μπόρεσε ποτέ να συνέλθει από αυτό το χτύπημα της μοίρας, από το χτύπημα του ίδιου του McCarthy.

Το μυθιστόρημα δεν είναι μια «ιστορία τρόμου» ακριβώς, μία ιστορία που θέλει να μας κάνει να ανατριχιάσουμε. Αλλά ακόμα κι αν ήταν αυτή η πρόθεση του συγγραφέα μάλλον αποτυγχάνει. Το βιβλίο προσπαθεί μανιασμένα να γίνει μια στιβαρή δήλωση για τη σκληρότητα, την απομόνωση, την απανθρωπιά κ.λπ., το μόνο που καταφέρνει όμως είναι απλά να μας δείχνει μία σειρά από ανούσιους φόνους και υπερβολική βία.

Κάπου όμως όλη αυτή η βία μοιάζει εκτός πραγματικότητας – βία για τη βία. Η σκληρότητα του McCarthy μοιάζει σε στιγμές να έχει πάρει αναβολικά και να γίνεται κάπως επιτηδευμένη μόνο και μόνο για να βγει νικήτρια στον αγώνα της λογοτεχνικής αναγνώρισης.

Το γραπτό προσπαθεί αρκετά να φανεί τραγικό αλλά όμως τελικά δεν τα καταφέρνει, χάνει στα σημεία τον αγώνα του ρεαλισμού μιας και στηρίζεται μόνο σε ένα ποτάμι αίματος για να πει αυτό που θέλει: το οποίο δεν καταλάβαμε ακριβώς ποιο είναι – ναι ο κόσμος είναι σκληρός αλλά ο Ballard δεν είναι ένας καλοφτιαγμένος χαρακτήρας. Η σκληρότητα υπάρχει σίγουρα στον κόσμο, αλλά ο McCarthy μοιάζει να την μεγεθύνει τόσο πολύ που τελικά φαίνεται κάπως γελοία, κάπως καρτουνίστικη και μάλλον βαρετή.

Το «Τέκνο του Θεού» είναι μία μυθιστορία προορισμένη να εντυπωσιάσει, θα μπορούσε να είναι πολύ βαθύτερη αν ο Ballard ήταν ένας χαρακτήρας λίγο πιο κοντά στην πραγματικότητα, λίγο πιο ανθρώπινος και κάπως πιο συνειδητοποιημένος. Παρόλα αυτά θα πρέπει να δώσουμε ένα σημαντικό credit στην εξαιρετική μετάφραση του λογοτέχνη και μεταφραστή Π. Κεχαγιά.