BOOKREADS ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

O Norman Ohler κατανόησε όσο κανένας άλλος την υπερβολή του Τρίτου Ράιχ

O Norman Ohler κατανόησε όσο κανένας άλλος την υπερβολή του Τρίτου Ράιχ
Ένα βιβλίο-φαινόμενο, που έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από 25 γλώσσες και ανατρέπει όλα όσα γνωρίζατε για τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο. photo: Penguin Books

Ο Ohler, ο οποίος έχει ερευνήσει επιμελώς στα γερμανικά ομοσπονδιακά αρχεία και σε άλλες σχετικές συλλογές, παρουσιάζει μια εικόνα ενός ολόκληρου έθνους με υψηλή κατανάλωση ναρκωτικών.

Η χρήση της μεθαμφεταμίνης ήταν κοινή, υποστηρίζει, ιδιαίτερα με τη μορφή της «Pervitin». Το φάρμακο, λέει, κατασκευάστηκε σε τεράστιες ποσότητες: 35 εκατομμύρια δισκία παραγγέλθηκαν, για παράδειγμα, για τη δυτική εκστρατεία το 1940.

Το βιβλίο του «Υπερδιέγερση: Τα ναρκωτικά στο Τρίτο Ράιχ» είναι μία καλή προσπάθεια να καταλάβουμε γιατί ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος υπήρξε ένα τόσο σφοδρό κύμα παράνοιας και θανάτου.

Ένα βιβλίο-φαινόμενο, που έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από 25 γλώσσες και ανατρέπει όλα όσα γνωρίζατε για τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Παρόλο που οι ναζί παρουσιάζονταν ως πολέμιοι του ηθικού εκφυλισμού και της κατάπτωσης της αστικής κοινωνίας και ο αρχηγός τους είχε εδραιωθεί ως εγκρατής ηγέτης που ακολουθούσε μια απολύτως υγιεινή ζωή, το Τρίτο Ράιχ ήταν βουτηγμένο στα ναρκωτικά.

Αυτό φαίνεται εντυπωσιακό, μέχρι να θυμηθείτε ότι συμμετείχαν περισσότεροι από δύο και τέταρτο εκατομμύριο στρατιώτες, κάνοντας ένα κατά μέσο όρο περίπου 15 ταμπλέτες ανά στρατιώτη για ολόκληρη την επιχείρηση.

Δεδομένης της συγκέντρωσης στον εφοδιασμό πληρωμάτων δεξαμενών με το φάρμακο, αυτό σημαίνει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των στρατευμάτων δεν έλαβε καθόλου.

Ωστόσο, ο Ohler προχωρά πολύ περισσότερο από τον ισχυρισμό ότι η μεθαμφεταμίνη ήταν κεντρικός παράγοντας στη γερμανική στρατιωτική προσπάθεια. Ισχυρίζεται ότι η χρήση του ήταν καθολική και στον άμαχο πληθυσμό της Γερμανίας. Για τον απλό άνθρωπο, λέει, το Pervitin έγινε ένα «παντοπωλείο» ρουτίνας πολύ πριν τον πόλεμο. «Γερμανία, ξύπνα!» είχαν διατάξει οι Ναζί. Η μεθαμφεταμίνη φρόντισε ώστε η χώρα να μείνει ξύπνια». Η «νοοτροπία ντόπινγκ», γράφει, «εξαπλώθηκε σε κάθε γωνιά του Ράιχ. Το Pervitin επέτρεψε στο άτομο να λειτουργήσει στη δικτατορία».

Αυτή η σαρωτική γενίκευση για ένα έθνος 66 έως 70 εκατομμυρίων ανθρώπων δεν έχει καμία βάση στην πραγματικότητα. Αναμφίβολα, αρκετοί Γερμανοί πήραν, ή τους συνταγογραφήθηκαν, παράγωγα οπίου για ιατρικές παθήσεις, ή τα πήραν για να ανακουφίσουν το αυξανόμενο άγχος της ζωής σε μια χώρα που στα μέσα του 1944 δεχόταν εισβολή από όλες τις πλευρές και λυγίζει κάτω από την έντονη πίεση και τον εναέριο βομβαρδισμό. Αλλά το να ισχυρίζεται κανείς ότι όλοι οι Γερμανοί, ή ακόμα και η πλειονότητά τους, θα μπορούσαν να λειτουργήσουν μόνο με ναρκωτικά στο Τρίτο Ράιχ είναι εξωφρενικά απίθανο.

Ο Ohler γνωρίζει φυσικά τις ηθικές συνέπειες αυτού του επιχειρήματος και σε μια σύντομη παράγραφο παρέχει μια δήλωση αποποίησης ευθυνών που υποδηλώνει ότι «αυτή η χρήση ναρκωτικών δεν έπληξε την ελευθερία του [του Χίτλερ] να λαμβάνει αποφάσεις» και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «ήταν οτιδήποτε άλλο παρά παράφρων». Αλλά οι δύο σελίδες στις οποίες αναφέρει αυτά τα σημεία έρχονται σε αντίθεση με όλα όσα λέει στις άλλες 279 σελίδες.

Θυμίζει πάρα πολύ τους ισχυρισμούς που έκαναν κάποιοι παλιοί Ναζί: ο Χίτλερ έσωσε τη Γερμανία από την καταστροφή, αλλά τρελάθηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου.