Κορωνοϊός: Η πανδημία θα μείνει για καιρό, η επόμενη ημέρα αργεί

Το συνέδριο, πραγματοποιήθηκε από τη Δευτέρα 13 έως και την Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2021, με θέμα «Πανδημία Covid-19: Η επόμενη ημέρα» και έγινε λόγω των συνθηκών διαδικτυακά.

Περισσότεροι από 210 ομιλητές και ομιλήτριες από τη χώρα μας και το εξωτερικό παρουσίασαν σε 65 συνεδρίες και στρογγυλά τραπέζια στις τέσσερις ημέρες του συνεδρίου, επιστημονικές μελέτες και δεδομένα σε ζωντανή διαδικτυακή συζήτηση, και, εμπλούτισαν για πολλοστή χρονιά τα επιστημονικά δρώμενα στην Ελλάδα.

Οι σύνεδροι πλησίασαν τους 1.000 και όπως είπε ο καθηγητής κ. Γιάννης Κυριόπουλος, Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής και «ψυχή» του συνεδρίου, το συνέδριο συνεχίζεται με αμείωτο ενδιαφέρον τις τελευταίες δύο δεκαετίες με μεγάλη συμμετοχή επιστημόνων όλων των γενεών που δοκιμάζουν σε μια ανοιχτή συζήτηση τα ευρήματα από τις επιστήμες της υγείας με σκοπό την καλύτερη διαχείριση του υγειονομικού τομέα και την προαγωγή των γνώσεων σε θέματα οικονομίας και πολιτικής της υγείας.

Το συνέδριο ξεκίνησε με την εισαγωγική ομιλία της Αναπληρώτριας Υπουργού Υγείας κ. Μίνας Γκάγκα με θέμα: «Η αντιμετώπιση της πανδημίας στην Ελλάδα», όπως είπε προλογίζοντας ο Καθ. Γ. Κυριόπουλος «…για να ρίξει φως και να μειώσει την αβεβαιότητα που επικρατεί εξαιτίας της πανδημίας Covid τα δύο τελευταία χρόνια».

Από το πρώτο στο τέταρτο πανδημικό κύμα – Από την απειλή στην ανασυγκρότηση

Η κυρία Γκάγκα ξεκίνησε με μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία του SARS-CoV-2, COVID-19, αναφέροντας ότι οι πανδημίες ήταν γνωστές από την αρχαιότητα και η αντιμετώπισή τους απαιτεί μέτρα Δημόσιας Υγείας, δηλαδή πρόληψη με αποφυγή της επαφής, χρήση μάσκας, αποστάσεις, υγιεινή χεριών, αντισηψία και φυσικά, με τους εμβολιασμούς, που όπως γνωρίζουμε εδώ και 200 χρόνια ότι είναι ένα αποτελεσματικό μέτρο.

Ενώ το 1ο κύμα αντιμετωπίστηκε έγκαιρα και σωστά, σήμερα, στο 4ο κύμα, υπάρχει τεράστια κούραση στον κόσμο και ακόμη περισσότερο στους υγειονομικούς που εργάζονται στα νοσοκομεία. Αν και σχεδόν 7 εκατ. Έλληνες έχουν εμβολιαστεί, οι πολυάριθμες νοσηλείες συνδέονται με τους ανεμβολίαστους (1,5 με 2 εκατ. μεγάλης ηλικίας άνθρωποι κυρίως), ενώ τα μέτρα δεν τηρούνται από μια σημαντική μερίδα του πληθυσμού.

Το 4ο κύμα και ο κορωνοϊός είναι μια απειλή, αλλά και μία ευκαιρία ανασυγκρότησης, έτσι στη νέα οργάνωση και τον χάρτη υγείας «αυτό που μας ενδιαφέρει -είπε η κυρία Γκάγκα- είναι να υπάρχει φροντίδα παντού, σε κάθε σημείο της χώρας. Να υπάρχει διασύνδεση του οικογενειακού γιατρού που γνωρίζει τον άρρωστο και την οικογένειά του με 2βάθμια και 3βάθμια κέντρα και άλλες ομάδες υποστήριξης. Χρειαζόμαστε σίγουρα λιγότερη γραφειοκρατία, περισσότερο έλεγχο και πιστοποιήσεις».

Την Κεντρική Ομιλία της Επίσημης Έναρξης απηύθυνε στους συνέδρους ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης. Εστίασε την ομιλία του στις νέες προτεραιότητες: δημόσια υγεία, πρόληψη, ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, μεταρρύθμιση με την αρωγή του Ταμείου Ανάκαμψης.

«Η πανδημία άλλαξε τον τρόπο σκέψης μας, αλλά και τις προτεραιότητες όσον αφορά στη Δημόσια Υγεία στη χώρα μας. Η πανδημία που βιώνουμε οδήγησε στη μεταβολή πολλών νοοτροπιών και έθεσε νέες προτεραιότητες στη δημόσια υγεία. Σήμερα, συνέχισε ο υπουργός, απαιτούνται μέτρα που θα συμβάλουν στη διαμόρφωση ενός βιώσιμου πλαισίου, με παροχή καινοτόμων φαρμάκων σε αυτούς που πραγματικά τα χρειάζονται». Ήρθε η ώρα να αλλάξουν οι παρωχημένες αντιλήψεις στην περίθαλψη υγείας. Επειδή η ένταξη ιδιωτικών δομών στην παροχή δημόσιας υγείας δεν είναι πάντα εφικτή, θα πρέπει να έχουμε πάντα ως βάση ότι σκοπός του ΕΟΠΥΥ είναι η εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων και όχι των παρόχων.

Πρόληψη και ψηφιακός ιατρικός φάκελος ασθενούς

Ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας Υπουργείου Υγείας, Καθηγητής κ. Παναγιώτης Πρεζεράκος παρουσίασε το Εθνικό Πρόγραμμα Προσυμπτωματικού Ελέγχου για τον Καρκίνο «Σπύρος Δοξιάδης» που ψηφίστηκε με νομοσχέδιο τον Μάρτιο του 2020, εν μέσω πανδημίας. Το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης «Σπύρος Δοξιάδης» περιλαμβάνει 4 άξονες, πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς πρόληψης, εκσυγχρονισμού και μεταρρύθμισης του Συστήματος Δημόσιας Υγείας και ο στρατηγικός στόχος του είναι η επίτευξη προληπτικών εξετάσεων για τον καρκίνο στο 90% του πληθυσμού που το δικαιούται. Η εφαρμογή του προγράμματος έγκειται στη συνεχή παρακολούθησή του και στη δημιουργία βάσης δεδομένων της χώρας, για την υποστήριξη του ψηφιακού ιατρικού φακέλου των ασθενών. Επίσης, στους στόχους του συγκαταλέγεται η σύνταξη κατευθυντήριων γραμμών για άτομα τα οποία νοσούν και η οργάνωση των δομών υγείας.

Στη συνεδρία συμμετείχαν επίσης, ο κ. Θεόδωρος Σεργεντάνης, Δρ Επιδημιολογίας, της Ιατρικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α. ο οποίος αναφέρθηκε στον «Πληθυσμιακό προσυμπτωματικό έλεγχο (screening) για τον καρκίνο στην Ελλάδα και συγκριτική θεώρηση με τις διεθνείς πρακτικές», ο Καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας Α.Π.Θ., Πρόεδρος της Ελληνικής HPV Εταιρείας Θεόδωρος Αγοραστός, που εστίασε στον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου και τις εξελίξεις γύρω από τους καρκίνους που προκαλεί ο HPV, και τέλος, ο κ. Βασίλης Μπαρμπούνης, Παθολόγος-Ογκολόγος, Διευθυντής Γ’ Ογκολογικής Κλινικής, Νοσοκομείο Metropolitan, ο οποίος προσέγγισε το θέμα από την πλευρά του ογκολόγου.

Στο συνέδριο καλύφθηκαν τα περισσότερα θέματα που απασχολούν την κοινωνία μας αναφορικά με τον τομέα υγείας. Η πανδημία η εξέλιξή της και η επιβάρυνση στο σύστημα συζητήθηκαν διεξοδικά σε πολλές συνεδρίες ενώ η αναγκαία αναδιάρθρωση, η απαιτούμενη χρηματοδότηση και ο ψηφιακός μετασχηματισμός κυριάρχησαν.

Ο κ. Παναγιώτης Γαργαλιάνος-Κακολύρης, MD, PhD, Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος, Διευθυντής Παθολογικής-Λοιμωξιολογικής Κλινικής, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και Μέλος της Επιτροπής Αντιμετώπισης Εκτάκτων Συμβάντων Δημόσιας Υγείας, παρουσίασε τις «Υπό έγκριση νέες θεραπείες έναντι της Covid-19» και τις εξελίξεις που υπάρχουν σε αυτόν τον τομέα της αντιμετώπισης του ιού. Τα φάρμακα και τα μονοκλωνικά αντισώματα που αναπτύσσονται σήμερα, εξήγησε ο ομιλητής, στοχεύουν στην επίτευξη θεραπευτικής ανταπόκρισης κατά μήκος αυτής της διαδικασίας και σε διάφορα στάδιά της.

Το καίριας σημασίας ζήτημα της παχυσαρκίας και τα νεότερα σχετικά ερευνητικά δεδομένα συζητήθηκαν σε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνεδρία που συντόνισαν από κοινού ο κ. Νικόλαος Τεντολούρης, Καθηγητής Παθολογίας και Υπεύθυνος του Διαβητολογικού Κέντρου, ΓΝΑ «Λαϊκό», και η κυρία Ναΐρ-Τώνια Βασιλάκου, Καθηγήτρια Διατροφής Ειδικών Πληθυσμιακών Ομάδων & Δημόσιας Υγείας, Σχολή Δημόσιας Υγείας ΠαΔΑ.

Η παχυσαρκία μείζον υγειονομικό και κοινωνικό ζήτημα

Ο κ. Γιάννης Τούντας, Ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής ΕΚΠΑ και Διευθυντής του Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής (ΙΚΠΙ), παρουσίασε τα αποτελέσματα της έρευνας Hellas Health VIIΙ και ειδικότερα τα θέματα υγείας του ελληνικού πληθυσμού που αφορούν στην παχυσαρκία, ενώ η κυρία Γιώτα Τουλούμη, Καθηγήτρια Βιοστατιστικής και Επιδημιολογίας στο Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, παρουσίασε τα αποτελέσματα από την Εθνική Μελέτη Νοσηρότητας και Παραγόντων Κινδύνου – ΕΜΕΝΟ.

Οι παρεμβάσεις των εκπροσώπων των επιστημονικών ιατρικών εταιρειών συνέκλιναν ότι η παχυσαρκία αποτελεί ένα διαρκώς διογκούμενο πρόβλημα, που απαιτεί διεπιστημονική και διατομεακή θεώρηση, χρειάζονται στοχευμένες δράσεις που να περιλαμβάνουν τους δήμους και τις περιφέρειες, αλλά είναι απαραίτητο να αναλάβει δράση και η Πολιτεία στο θέμα της παιδικής παχυσαρκίας.

Η συνεδρία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είναι απαραίτητη η αναγνώριση της παχυσαρκίας ως χρόνιας και υποτροπιάζουσας νόσου, αλλά και η ευαισθητοποίηση του κοινού και των ιατρών, με τις εκστρατείες να ξεκινούν στις σημαντικότερες ομάδες-στόχους, δηλαδή στα σχολεία και τα πανεπιστήμια. Εξίσου μεγάλης σημασίας είναι η ενημέρωση και εκπαίδευση όλων των λειτουργών υγείας, η ολιστική αντιμετώπιση των ατόμων με παχυσαρκία αλλά και η συνταγογράφηση φαρμάκων με εγνωσμένη αποτελεσματικότητα.

Το τεχνολογικό και ψηφιακό μέλλον της περίθαλψης

Είναι προφανές και γενικά αποδεκτό ότι το μέλλον της ιατρικής περίθαλψης είναι τεχνολογικό και ψηφιακό. Το ελληνικό σύστημα υγείας δεν έχει επιδείξει καλές επιδόσεις στην πρόσληψη των νέων τεχνολογιών. Για τη βελτίωση της κατάστασης είναι απαραίτητη η θέσπιση ενός κατάλληλου ρυθμιστικού πλαισίου, προσαρμοσμένου στα νέα δεδομένα.

Μια ολόκληρη ημέρα αφιερώθηκε στο ψηφιακό μέλλον της υγείας με πολλές συνεδρίες και συμμετοχή όλων των θεσμικών εκπροσώπων του χώρου της υγείας όπου συμμετείχαν επίσης, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Υγείας κ. Γιάννης Κωτσιόπουλος και η Πρόεδρος της Η.ΔΙ.Κ.Α. κυρία Νίκη Τσούμα. Καλύφθηκαν θέματα όπως, Μεγάλα Δεδομένα, ιατρικός φάκελος, τηλεϊατρική και απομακρυσμένη φροντίδα.

Η ανάγκη για αναδιάρθρωση του ΕΣΥ συζητήθηκε σε διάφορες συνεδρίες όπως «Η ανασυγκρότηση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας» «Προκλήσεις και λύσεις στο χρονίζον ζήτημα των προϋπολογισμών των νοσοκομείων». Η Δημόσια Υγεία είναι σε μετάβαση και η ανάγκη ενίσχυσής της συζητήθηκε σε δυο συνεδρίες όπου παρουσιάστηκαν πρόσφατες μελέτες που διεξήχθησαν τον τελευταίο χρόνο.

Η Επιχείρηση ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, οδήγησε τη μεταρρύθμιση της υγείας

Ο Μάριος Θεμιστοκλέους, Γενικός Γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, στην ομιλία του εξέτασε «Πώς η πανδημία θα αναδιαμορφώσει τις δημόσιες δομές και την παροχή υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα». Δήλωσε ότι το εγχείρημα της «Επιχείρησης Ελευθερία» οδήγησε σε μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας και σε υιοθέτηση νέων δομών και προτύπων φροντίδας, με την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας σε κεντρικό ρόλο. O σχεδιασμός πέτυχε καθολική και ισότιμη πρόσβαση, ποιότητα παρεχόμενων υπηρεσιών και ψηφιοποίηση.

Η αξία των κλινικών μελετών

Στο πρόγραμμα του συνεδρίου συμπεριλήφθηκαν επίσης τα θέματα της φαρμακευτικής πολιτικής, της αξιολόγησης τεχνολογίας υγείας, της υιοθέτησης της φαρμακευτικής καινοτομίας και της διαχείρισης των χρόνιων και μειζόνων νοσημάτων.

Για μια ακόμη φορά αναδείχθηκε η σημασία των κλινικών μελετών για την υγεία και την οικονομία αναγνωρίζοντας και πάλι ότι ενώ η χώρα μας έχει το ανθρώπινο κεφάλαιο και τις υποδομές για να διεξάγονται διεθνείς μελέτες υπάρχουν πολλές στρεβλώσεις που εμποδίζουν την εξέλιξη αυτή που πρέπει να αναταχθούν.

Η συμμετοχή του Υπουργού Ανάπτυξης Άδωνι Γεωργιάδη υπογράμμισε επίσης τη σημασία του τομέα της υγείας στη μελλοντική ανάπτυξη της χώρας, ειδικά με τους διαθέσιμους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.

Μερικές ακόμη συνεδρίες που ξεχώρισαν ήταν οι παρακάτω:

• Σχήματα θεραπευτικής αντιμετώπισης της Covid-19
• Οι επιπτώσεις της Πανδημίας στην Ψυχική Υγεία
• Η πολιτική για τις μεταμοσχεύσεις: προκλήσεις και προοπτικές
• Από το Ευρωπαϊκό στο Εθνικό πλάνο για την καταπολέμηση του καρκίνου
• Είναι ακριβή η καινοτομία στον Διαβήτη;
• Οι Βιοδείκτες ως εργαλείο για την εξατομικευμένη θεραπεία

Κατά την τελετή λήξης του Συνεδρίου, όπως κάθε χρόνο, απονεμήθηκαν τα δύο βραβεία καλύτερων Ελεύθερων Ανακοινώσεων, ενώ Τιμητικό Βραβείο απονεμήθηκε στον Ομότιμο Καθηγητή Γιάννη Τούντα για την προσφορά του στην κοινωνία.

Το βραβείο της καλύτερης Ελεύθερης Ανακοίνωσης έλαβε η εργασία των ερευνητών Μαρία-Νεφέλη Καρκάνα, Μαριλένα Αναστασάκη, Χρήστο Λιονή από την Κλινική Κοινωνικής και Οικογενειακής Ιατρικής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστημίου Κρήτης με τίτλο «Αντίληψη του κινδύνου και πεποιθήσεις σχετικά με τον εμβολιασμό έναντι της COVID-19 στην Κρήτη: Μελέτη μικτής μεθοδολογίας».