«Tenebrae»: H στιγμή που ο Ντάριο Αρτζέντο έγινε «meta»

Κατά τις δεκαετίες του 1960 και του 1970, ξένοι και ανεξάρτητοι κινηματογραφιστές ήταν αυτοί που βοήθησαν στην ανάπτυξη του είδους, με Ιταλούς σκηνοθέτες όπως ο Μάριο Μπάβα και ο Ντάριο Αρτζέντο να πρωτοστατούν. Οι ταινίες giallo, οι οποίες έδιναν έμφαση στο μυστήριο του φόνου και μερικές φορές ενσωμάτωσαν στοιχεία σεξουαλικής εκμετάλλευσης, ήταν επαναστατικές.

• Διαβάστε επίσης: Ποιο ήταν το αγαπημένο φαγητό του Έρνεστ Χέμινγουεϊ

Το πρώτο giallo movie του Αρτζέντο ήρθε το 1970 με το The Bird With the Crystal Plumage όπως επίσης και τα Deep Red και Suspiria που βοήθησαν το έργο του Αρτζέντο να εκτιμηθεί από ένα ευρύτερο κοινό, με αυτές τις ταινίες να βρίσκουν σημαντική αναγνώριση λόγω της συναρπαστικής ιστορίας και των εκπληκτικών εικαστικών τους.

Μέχρι τη δεκαετία του '80, ωστόσο, ο Αρτζέντο βρισκόταν σε μια δύσκολη φάση της καριέρας του. Προσπαθούσε να απομακρυνθεί από το κλασικό στήσιμο του giallo και πάλευε να το κάνει με επιτυχία. Το Inferno, ένα θεματικό sequel του Suspiria, πήρε αρνητική κριτική, με τους ανθρώπους να επιθυμούν ο σκηνοθέτης να επιστρέψει στις ρίζες του giallo αντί να συνεχίσει την εξερεύνηση του υπερφυσικού τρόμου. Έτσι, ενέδωσε και έφτιαξε το Tenebrae, το οποίο διαθέτει πολλά κλασικά χαρακτηριστικά ενός giallo.

Ένα βασικό θέμα στο έργο του Αρτζέντο είναι η μετατόπιση και η αποξένωση του πρωταγωνιστή, ο οποίος είναι συνήθως Αμερικανός ή Άγγλος, αλλά ζει ή εργάζεται σε άλλη χώρα. Στο Tenebrae, ένας Αμερικανός συγγραφέας μυστηρίου φόνων, ο Πίτερ Νιλ, επισκέπτεται τη Ρώμη για να προωθήσει το νέο του μυθιστόρημα, μόνο που στην πορεία γίνεται κάτι φρικτό.

Η ταινία μπορεί να μην είναι τόσο εντυπωσιακή οπτικά όσο το Suspiria, το οποίο είναι λουσμένο με έντονα χρώματα, αλλά το Tenebrae εξακολουθεί να είναι μία ιστορική στιγμή στην ταινιογραφία του Αρτζέντο. Όπως πάντα, ο Αρτζέντο και ο διευθυντής φωτογραφίας του, Luciano Tovoli, επιλέγουν να πλαισιώνουν σχολαστικά κάθε σκηνή με μια αίσθηση επείγουσας ανάγκης ή επιτήρησης, που τραβάει το κοινό πιο κοντά στον τρομακτικό κόσμο της ταινίας.

Η ταινία μας φέρνει αρκετά στο μυαλό τον σημερινό όρο meta. Από το Scream έως το Funny Games, οι ταινίες μετα-τρόμου συχνά λειτουργούν καλά, καθώς, στον πυρήνα τους, οι περισσότερες ακολουθούν κάπως μη ρεαλιστικές ή απίθανες πλοκές. Με το Tenebrae, ο Argento φαίνεται να χρησιμοποιεί τον πρωταγωνιστή ως stand-in για τον εαυτό του, σχολιάζοντας τον τρόπο με τον οποίο πολλοί άνθρωποι, ειδικά οι λογοκριτές ταινιών, επικρίνουν τις βίαιες ταινίες επειδή υποκινούν τη βαρβαρότητα και παραμορφώνουν τα νεαρά μυαλά. Φυσικά, αυτή είναι μια μακρά και συνεχής συζήτηση που δεν θα διευθετηθεί ποτέ, αλλά το Tenebrae προσεγγίζει το θέμα με έναν τρόπο σκέψης και αυτογνωσίας.