H Ελένη Ευθυμίου σκηνοθετεί από αγάπη… για την «Αγάπη»

Το CNN Greece βρέθηκε με την σκηνοθέτρια Ελένη Ευθυμίου και μίλησε μαζί της σχετικά με τη νέα της παράσταση με τίτλο: «Αγάπη». Η Ελένη Ευθυμίου σκηνοθετεί για πρώτη φορά στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης «Κάρολος Κουν», ένα έργο-βίωμα βασισμένο στην προσωπική της μαρτυρία.

Ο Αντώνης και η Γεωργία, ένα ζευγάρι ηλικιωμένων που έχουν περάσει μια ολόκληρη ζωή μαζί, έρχεται αντιμέτωπο με μία νέα, επώδυνη κατάσταση που θα αλλάξει την πραγματικότητα όπως τη γνώριζαν μέχρι τώρα. Ο σπαραγμός των σχέσεων που χάνονται στα βάθη της μνήμης, αλλά και τα συναισθήματα των ανθρώπων που βρίσκονται δίπλα σε όσους απομακρύνονται μέρα με τη μέρα, γίνονται το υλικό μίας παράστασης-αφιέρωμα στη μνήμη της γιαγιάς και του παππού της σκηνοθέτριας Ελένης Ευθυμίου.

Η Ελένη Ευθυμίου εργάζεται ως σκηνοθέτρια, περφόρμερ και τραγουδίστρια. Προτιμά να σκέφτεται το θέατρο ως μια ατελείωτη, διαρκώς εξελισσόμενη διερεύνηση της σύνδεσης μεταξύ της ανθρώπινης κατάστασης και της κοινωνίας. Καθώς ενδιαφέρεται για τη δημιουργία ενός ακουστικού περιβάλλοντος που φέρνει στον νου τις βασικές θεματικές κάθε έργου, ασχολείται κατά βάση με το μέσο του ήχου. Χρησιμοποιεί είτε σύγχρονη μουσική και δημοφιλή τραγούδια είτε πρωτότυπα μουσικά θέματα που συνθέτει η ίδια. Κινούμενη μεταξύ της αισθητικής του θεάτρου, του κινηματογράφου, του ντοκιμαντέρ και της μυθοπλασίας, επινοεί με φαντασία μια νέα θεατρική γλώσσα. Ταυτόχρονα, επικεντρώνεται στη συναρπαστική εξερεύνηση της συνύπαρξης της αναπαράστασης, του χώρου, του σώματος και της ταυτότητας.

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη της Ελένης Ευθυμίου:

Πόσο καιρό ασχολείσαι με την σκηνοθεσία θεάτρου και τι σε τράβηξε σε αυτό;

Ελένη Ευθυμίου: Μου άρεσε από παιδί να οργανώνω μικρές παραστάσεις με τις φίλες και τα ξαδέρφια μου. Ένιωθα ότι ξεφεύγω από την πραγματικότητα και ότι μπαίνω σε έναν κόσμο πιο μαγικό και ελεύθερο που όριζα εγώ με την φαντασία μου. Ύστερα συνέχισα να εκπληρώνω αυτή μου την ανάγκη τα χρόνια του Λυκείου, μέσα από μαθητικές παραστάσεις. Είχαμε σκηνοθετήσει τότε και το The Wall των Pink Floyd με έναν συμμαθητή μου στο ανοιχτό θέατρο Παπάγου. Στα 18 μου ξεκίνησα να σπουδάζω στο Τμήμα Θεάτρου της Καλών Τεχνών του ΑΠΘ από όπου και αποφοίτησα το 2012 - καθυστερημένα - μιας και είχα αρχίσει ήδη να εργάζομαι στο θέατρο. Επαγγελματικά ασχολούμαι με τη σκηνοθεσία από το 2009, όταν με φίλους και συμφοιτητές παρουσιάσαμε ως ανεξάρτητη δική μας παραγωγή σε ένα μικρό θέατρο της Θεσσαλονίκης μία εργασία της σχολής.

Μίλησε μας λίγο για τη νέα σου παράσταση.

Ελένη Ευθυμίου: Θα παρακολουθήσουμε από κοντά την ιστορία ενός ηλικιωμένου ζευγαριού, την καθημερινότητά τους, τον τρόπο που χαίρονται και λυπούνται, τους φόβους τους αλλά και τη δύναμή τους να αγαπιούνται και να συμπορεύονται μέσα από τις δυσκολίες της ζωής. Η ιστορία έχει πολλά στοιχεία από τα προσωπικά μου βιώματα ως εγγονή, όταν στην εφηβεία μου ζούσα κοντά στον παππού και την γιαγιά μου και έβλεπα πώς η κατάσταση της άνοιας - μίας κοινής δυστυχώς νευροεκφυλιστικής νόσου που συνήθως βρίσκει τους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας - μπήκε και στο σπίτι μας και άλλαξε μέρα τη μέρα την καθημερινότητα μας. Με συγκινεί πολύ η ιδέα ότι παρακολουθούμε χωρίς κάποια ιδιαίτερη "επεξεργασία", χωρίς ωραιοποίηση αλλά και χωρίς οίκτο και φόβο τη ζωή δύο ανθρώπων που βρίσκονται πιο κοντά στον θάνατο. Δεν μιλάμε συνήθως δημόσια γι’ αυτές τις ηλικίες και αυτές τις καταστάσεις, το αποφεύγουμε και το φοβόμαστε, οι ηλικιωμένοι εαυτοί μας είναι αθέατοι στην κοινωνία μας σαν να μη θέλουμε να δούμε πού οδεύουμε όλοι και όλες. Επιπλέον η κοινωνική και κρατική μέριμνα αντί να βελτιώνεται, διαρκώς εκφυλίζεται. Η έννοια της φροντίδας επίσης εκφυλλίζεται. Δεν έχουμε καμία ελπίδα σαν κοινωνία αν εκτός του πώς θα ζήσουμε δεν φροντίζουμε και το πώς θα φύγουμε από αυτόν τον κόσμο.

Πώς βλέπεις το θέατρο στην Ελλάδα; Ανεβαίνει ποιοτικά ή όχι;

Ελένη Ευθυμίου: Δεν ξέρω πώς να απαντήσω σε αυτή την ερώτηση καθώς δεν μπορώ να είμαι αντικειμενική. Προσωπικά πιστεύω στη δύναμη και τη μαγεία του θεάτρου ως μία διαχρονική κατάσταση και ενώ πολύ συχνά μπορεί να νιώθω ότι βλέπω τα ίδια και τα ίδια είναι και πολλές φορές που μπορεί να συγκινηθώ πολύ από κάτι. Άλλωστε είναι πολύ σχετικό το τι θα πει "ποιοτικά". Η ανέχεια, για παράδειγμα, που βιώνουν πολλές μικρές ομάδες, πολλές φορές μπορεί να κάνει ένα θέαμα να μοιάζει φτωχό, από την άλλη αν είναι ισχυρό το καλλιτεχνικό κίνητρο πίσω από μία δουλειά μπορεί μία "φτωχή" παράσταση να είναι πολύ πιο δυνατή από μία αντίστοιχη παράσταση με υψηλό κόστος παραγωγής.

Ποια είναι η σχέση σου με τους ηθοποιούς; Προτιμάς τους έμπειρους ή τους νέους που είναι γεμάτοι ενέργεια;

Ελένη Ευθυμίου: Προτιμώ τους ανθρώπους που νιώθουν ότι συγκινούνται με τις διαδικασίες του θεάτρου με τον ίδιο τρόπο που συγκινούμαι κι εγώ και που μπορούν να είναι ανοιχτοί σε ερευνητικές διαδικασίες, που οι απαντήσεις όλες δε βρίσκονται σε κάποιο έτοιμο σχεδίασμα αλλά βρίσκονται μέσα στη διαδικασία της πρόβας. Ανθρώπους που είναι συμπορευτές και συνδημιουργοί και όχι απλώς λαμπροί εκτελεστές. Νιώθω πιο άνετα να είμαι κι εγώ ο εαυτός μου τότε και να οδηγήσω μία πρόβα προς ενδιαφέροντες αλλά και πιο προσωπικούς δρόμους. Αυτοί άλλοτε είναι νέοι άλλοτε πολύ έμπειροι. Έχει να κάνει με τον άνθρωπο, κυρίως, και όχι τόσο με τα χρόνια εμπειρίας.

Τι νέο θα δούμε από εσένα μέσα στη χρονιά;

Ελένη Ευθυμίου: Το καλοκαίρι, να είμαστε καλά, θα ολοκληρώσουμε με την ομάδα «Εν Δυνάμει» την επόμενή μας παραγωγή με τίτλο «Υπνοβάτες». Ύστερα, το φθινόπωρο, κάτι εξίσου ιδιαίτερο αναμένεται να συμβεί στο Εθνικό Θέατρο…

Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία για έναν σκηνοθέτη στο θέατρο;

Ελένη Ευθυμίου: Για έναν άντρα σκηνοθέτη ή για μία γυναίκα σκηνοθέτρια; Για έναν νέο σκηνοθέτη που αγωνίζεται να κάνει ένα ξεκίνημα ή για έναν έμπειρο και πετυχημένο που οφείλει να βρίσκει διαρκώς νέους τρόπους να εκπλήσσει και να εκπλήσσεται; Για έναν σκηνοθέτη του ελεύθερου θεάτρου ή για έναν που τον έχουν αγκαλιάσει οι θεσμοί; Για κάποιον που ζει από τη δουλειά του ή για κάποιον που έχει λύσει με άλλους τρόπους τον βιοπορισμό; Το μόνο κοινό που μπορώ να σκεφτώ για τις παραπάνω διαφορετικές κατηγορίες είναι ίσως το να μείνει κανείς/καμία πιστός/πιστή στο ένστικτο και την βαθιά επιθυμία να εκφραστεί και να εκφράσει και να μην χαθεί πίσω από την αναπόφευκτη ανάγκη να «αρέσει» - με όποιο κίνητρο.

Πιστεύεις πως ένας σκηνοθέτης θεάτρου μπορεί να ζήσει, σήμερα, από αυτό που κάνει;

Ελένη Ευθυμίου: Μπορεί, ναι, αν είναι πολύ εργατικός/εργατική και αρκετά τυχερός/τυχερή και αυτάρκης. Αλλά το «σήμερα», όπως το αναφέρετε, είναι διαρκώς μεταβλητό και δυστυχώς όλο και πιο δυσβάσταχτη η κατάσταση της οικονομίας στη χώρα μας…

Πες μας ένα έργο που είναι το όνειρο σου να ανεβάσεις κάποια στιγμή.

Ελένη Ευθυμίου: Θα ήθελα πολύ να κάνω τραγωδία καθώς και να ανεβάσω κάποιο έργο του Μπρεχτ και κάποιο έργο του Σαίξπηρ κάποια στιγμή. Επίσης με εμπνέει και η ιδέα της σκηνοθεσίας επικών ποιημάτων όπως για παράδειγμα της Θείας Κωμωδίας του Δάντη. Και μία παράσταση που να μιλάει για την «τρέλα» και τον τρόπο που η κοινωνία της ορίζει. Χμ…και άλλα, και άλλα….

Περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση «Αγάπη» εδώ.