Τουρκολιβυκό μνημόνιο - Ζεμενίδης: Πιθανές κυρώσεις και στη Λιβύη αν η Τουρκία απειλήσει την Ελλάδα

Μετά την επιστολή προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ την οποία έστειλε ο επικεφαλής του Αμερικανοελληνικού Ινστιτούτου (AHI), Νίκος Λαρυγγάκης, στην οποία κάνει λόγο για «εξωρενικές απειλές από την Άγκυρα», στο θέμα αναφέρθηκε και ο Έντυ Ζεμενίδης, εκτελεστικός διευθυντής του Συμβουλίου Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας (Hellenic American Leadership Council), ο οποίος δεν απέκλεισε νεότερη παρέμβαση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την Συμφωνία Τουρκίας - Λιβύης.

Υπενθυμίζεται πως το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, σχολιάζοντας την υπογραφή του μνημονίου, σημείωσε ότι η προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης υποχρεούται με βάση το Φόρουμ για τον Πολιτικό Διάλογο στη Λιβύη (LPDF) να μην υπογράφει νέες συμφωνίες που διαταράσσουν τις εξωτερικές σχέσεις της χώρας ή επιφέρουν μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις.

Ο κ. Ζεμενίδης ανέφερε πως δεν είναι γνωστό ακόμη το περιεχόμενο του κειμένου και δεν απέκλεισε να υπάρξει και νέα δήλωση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για το θέμα όταν αυτό δημοσιοποιηθεί.

Όπως ανέφερε ο κ. Ζεμενίδης σε συζήτηση με δημοσιογράφους που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων, ο Τούρκος πρόεδρος με την υπογραφή του τουρκολιβυκού μνημονίου επιχειρεί να αποπροσανατολίσει από τις άλλες κρίσεις που έχει να αντιμετωπίσει.

«Δεν μας ξάφνιασε η υπογραφή, ίσως μόνο λίγο η χρονική στιγμή που έγινε», σημείωσε ενώ υπογράμμισε τις έντονες αντιδράσεις που ακολούθησαν της υπογραφής ακόμη και στο εσωτερικό της Λιβύης.

Ερωτηθείς για το αν η Τουρκία θα μπορούσε να βγάλει ένα ερευνητικό σκάφος το επόμενο διάστημα μετά την υπογραφή, ο εκτελεστικός διευθυντής του HALC σημείωσε πως κάτι τέτοιο είναι πιθανό, όμως αναμένεται να κινηθεί πολύ κοντά στη Λιβύη.

Αν υπάρξουν πιο απειλητικές κινήσεις ο κ. Ζεμενίδης σημείωσε πως το HALC θα μπορούσε να προτείνει και νομοσχέδιο που θα επιβάλλει κυρώσεις και στη Λιβύη.

Ακόμη, υπογράμμισε τη σημασία της κοινής γνώμης στο εσωτερικό της Τουρκίας και υπενθύμισε πως η πιο σημαντική στιγμή από την ομιλία του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ήταν όταν απευθύνθηκε στον τουρκικό λαό.

«Εγώ φοβάμαι πιο πολύ ότι η κυβέρνηση της Τουρκίας με τη ρητορική της μπορεί να αλλάξει την κοινή γνώμη», τόνισε χαρακτηριστικά. «Προς το παρόν οι δημοσκοπήσεις έχουν δείξει ότι δε το έχει καταφέρει».

Επεσήμανε δε πως είναι σημαντικό να μιλάμε για την ανάγκη σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο εσωτερικό της Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένου του πώς αντιμετωπίζονται και οι Τούρκοι πολίτες. Όλοι στην Ελλάδα πρέπει να ξέρουν την υπόθεση του φυλακισμένου αντιπολιτευόμενου Οσμάν Καβαλά, ανέφερε.

«Αν δεν μιλάμε γι' αυτό, δε βοηθάμε να οδηγηθεί η Τουρκία προς τη δημοκρατία. Πρέπει να έχουμε μεγαλύτερη επίγνωση της κατάστασης της δημοκρατίας στο εσωτερικό της», κατέληξε.

Αμερικανοελληνικό Ινστιτούτο σε Μπάιντεν: ΗΠΑ-Ελλάδα-Κύπρος εμπόδιο νεοθωμανικό όραμα της Τουρκίας

Την προηγούμενη Δευτέρα, ο επικεφαλής του Αμερικανοελληνικού Ινστιτούτου (AHI), Νίκος Λαρυγγάκης έστειλε επιστολή στον πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν για την εμπρηστική ρητορική της Άγκυρας.

Με δεδομένο ότι αυτή η ρητορική έχει υιοθετηθεί στο υψηλότερο πολιτικά επίπεδο στη γειτονική χωρά και ότι παρατηρείται μια ποιοτική αναβάθμιση των απειλών, ο κ. Λαρυγγάκης εισηγείται την κατηγορηματική καταδίκη των πρόσφατων δηλώσεων του προέδρου Ερντογάν.

Όπως μάλιστα υπενθυμίζει στην επιστολή του, ο Τούρκος πρόεδρος έφτασε στο σημείο να υπονοήσει ότι θα πραγματοποιήσει μια εισβολή στα ελληνικά νησιά.

Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, σημειώνει ότι «όλες οι εξωφρενικές απειλές από την τουρκική κυβέρνηση πρέπει να καταδικαστούν στο ανώτερο επίπεδο της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών. Εάν η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν ανταποκριθεί, η τουρκική κυβέρνηση θα ενθαρρυνθεί περαιτέρω».

Συνεχίζοντας, ο πρόεδρος του AHI εκφράζει τη διαφωνία του με την ανάλυση που εντάσσει τις δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε ένα ευρύτερο πολιτικό πλαίσιο το οποίο σχετίζεται με την εκστρατεία για την επανεκλογή του στις επερχόμενες εκλογές στην Τουρκία.

Αντιθέτως, ο κ. Λαρρυγάκης υποστηρίζει ότι πίσω από αυτές τις δηλώσεις κρύβονται συγκεκριμένες στρατηγικές επιδιώξεις, οι οποίες έχουν να κάνουν περισσότερο με ένα νεοθωμανικό όραμα. Όπως μάλιστα επισημαίνεται στην επιστολή, η περιφερειακή παρουσία της Ελλάδα, της Κύπρου και των ΗΠΑ αποτελεί βασικό εμπόδια στην υλοποίηση αυτού του στόχου και ως εκ τούτου το ψαλίδισμα της ελληνικής κυριαρχία στο Αιγαίο αποτελεί μια συνειδητή στρατηγική επιλογή.

«Αυτές οι δηλώσεις του προέδρου Ερντογάν και των μελών της κυβέρνησής του καταδεικνύουν τον σχεδιασμό μια μακροχρόνιας πολιτικής εναντίον της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο και αποτελούν σαφή και παρούσα απειλή για την Ελλάδα. Ευρύτερα, οι ισχυρισμοί τους αντικατοπτρίζουν μια ολοένα και πιο διαταραγμένη εμμονή στην ανασυγκρότηση μιας θρησκευτικής, εθνικιστικής και νεοοθωμανικής σφαίρας επιρροής. Ως εκ τούτου, η Τουρκία θεωρεί την περιφερειακή παρουσία των ΗΠΑ, καθώς και την Ελλάδα και την Κύπρο, ως απειλή για τις ηγεμονικές της φιλοδοξίες».

Υπό αυτό το πρίσμα, ο Νίκος Λαρυγγάκης προτρέπει τον πρόεδρο Μπάιντεν να καταδικάσει ξεκάθαρα την Τουρκία ως το επιτιθέμενο μέρος και εισηγείται μια σειρά από κινήσεις που θα έχουν αποτρεπτικό χαρακτήρα απέναντι στην εκδήλωση της τουρκικής επιθετικότητας.

• Οι ΗΠΑ, η ΕΕ και το ΝΑΤΟ πρέπει να απαιτήσουν από την Τουρκία να σταματήσει τους εμπρηστικούς ισχυρισμούς της εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας.
• Σε περίπτωση που η Τουρκία δεν συμμορφωθεί, θα πρέπει να αντιμετωπίσει συντονισμένες πολυμερείς κυρώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
• Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν θα πρέπει να περιορίζεται σε μια έμμεση κριτική, η οποία καλεί «όλα τα μέρη» να μειώσουν τις εντάσεις, καθώς κάτι τέτοιο εξισώνει λανθασμένα την Ελλάδα με την Τουρκία.
• Οι ανησυχίες αυτές θα πρέπει να εκφραστούν σε προεδρικό επίπεδο και αξιωματούχοι της αμερικανικής κυβέρνησης να δηλώσουν ότι θα επανεξεταστεί η πολιτική υποστήριξη που έχουν εκφράσει για την έγκριση της αναβάθμισης των τουρκικών F-16.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ «ακυρώνει» το τουρκολιβυκό μνημόνιο

Σε παρέμβασή του το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αναφορικά με τη συμφωνία που υπέγραψαν, Δευτέρα, Τουρκία και Λιβύη για τους υδρογονάνθρακες, υπογράμμιζε την περασμένη Τρίτη, ότι η προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης υποχρεούται με βάση το Φόρουμ για τον Πολιτικό Διάλογο στη Λιβύη (LPDF) να μην υπογράφει νέες συμφωνίες που διαταράσσουν τις εξωτερικές σχέσεις της χώρας ή επιφέρουν μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις.

Απαντώντας σε ερώτηση των Ελλήνων ανταποκριτών στην Ουάσιγκτον για το μνημόνιο που υπογράφηκε μεταξύ της Άγκυρας και της Τρίπολης για τους υδρογονάνθρακες, εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών ανέφερε ότι όλα τα μέρη πρέπει να απέχουν από ενέργειες που κινδυνεύουν να αυξήσουν τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.

Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, «παρόλο που είναι σε γνώση μας οι αναφορές για την υπογραφή ενός μνημονίου κατανόησης μεταξύ της κυβέρνησης της Τουρκίας και της προσωρινής κυβέρνησης της Λιβύης, δεν έχουμε δει ακόμα το κείμενο.

»Σημειώνουμε ότι η προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης υποχρεούται σύμφωνα με τις διατάξεις του οδικού χάρτη του Φόρουμ για τον Πολιτικό Διάλογο στη Λιβύη (LPDF) να μην εξετάζει νέες συμφωνίες που βλάπτουν τη σταθερότητα των εξωτερικών σχέσεων του λιβυκού κράτους ή του επιβάλλουν μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις. Θα σας παραπέμψουμε στις κυβερνήσεις της Τουρκίας και της Λιβύης για το αποτέλεσμα των πρόσφατων συζητήσεων. Καλούμε όλα τα μέρη να απέχουν από ενέργειες που κινδυνεύουν να αυξήσουν τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο», καταλήγει ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Μητσοτάκης με Τσούνη και βουλευτές των ΗΠΑ: Δεν θα δεχθούμε παραβίαση της κυριαρχίας μας

Αυστηρό μήνυμα για τις τουρκικές απειλές και κλιμακούμενες προκλήσεις έστειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την διακομματική αντιπροσωπεία της Βουλής των Αντιπροσώπων των Ηνωμένων Πολιτειών, με επικεφαλής τον Πρόεδρο της Επιτροπής Στρατιωτικών Υποθέσεων, παρουσία του πρέσβη των ΗΠΑ, Τζορτζ Τσούνη, στο Μέγαρο Μαξίμου. Ο πρωθυπουργός διαμήνυσε προς την Άγκυρα πως «δεν θα δεχθούμε παραβίαση της κυριαρχίας μας».

Συγκεκριμένα, ο Κυριάκος Μητοτάκης τόνισε ότι η χώρα μας δεν πρόκειται να δεχθεί παραβίαση της κυριαρχίας ή των κυριαρχικών της δικαιωμάτων. Επανέλαβε ότι οι θέσεις της Ελλάδας εδράζονται στο Διεθνές Δίκαιο, το Δίκαιο της Θάλασσας και στις αρχές της καλής γειτονίας και επαναβεβαίωσε την πάγια θέση της χώρας μας υπέρ της συνεννόησης και του διαλόγου με βάση το πλαίσιο αυτό.

Επίσης, στη διάρκεια της συνάντησης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε το εξαιρετικό επίπεδο των ελληνοαμερικανικών σχέσεων και τη στρατηγική σχέση Ελλάδας-ΗΠΑ. Επισήμανε την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά τη στρατιωτική συνεργασία των δύο χωρών, με βάση και το δεύτερο Πρωτόκολλο Τροποποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA). Επιπλέον, τόνισε τον ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας, ειρήνης και ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή.