Διπλωματικό «μπλόκο» στο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο: Οι νέες προκλήσεις και τα μηνύματα της Αθήνας

Υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της Τουρκίας, ανάμεσά τους και ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου υπέγραψαν τη σχετική συμφωνία χθες Δευτέρα στην Τρίπολη, την οποία άμεσα έσπευσε να απορρίψει το κοινοβούλιο της διαιρεμένης Λιβύης.

Αυστηρό μήνυμα στην Άγκυρα έστειλε σήμερα Τρίτη ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης λέγοντας ότι η ιστορία δεν αλλάζει αν κάποιος παραχαράξει τους χάρτες.

Μιλώντας στην κοινοβουλευτική ομάδα της Νέας Δημοκρατίας, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι η Ελλάδα παραμένει σταθερά στις θέσεις της και οπλισμένη με το Διεθνές Δίκαιο και με τα επιχειρήματά της με τα οποία συμφωνεί η παγκόσμια κοινότητα.

«Ατσάλινες ασπίδες μας πάντα οι Ένοπλες Δυνάμεις μας», πρόσθεσε.

Η απάντηση της Αθήνας στη νέα πρόκληση ήταν άμεση και σαφής από χθες Δευτέρα, με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια να ξεκινά νέο γύρο ενημέρωσης των εταίρων της Ελλάδας για τις νέες προκλήσεις της Άγκυρας.

Ξεκάθαρη ήταν και η τοποθέτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης διά του εκπροσώπου του Ζοζέπ Μπορέλ, Πίτερ Στάνο, ο οποίος διεμήνυσε στην Άγκυρα πως η δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του 2019 σχετικά με την υπογραφή της συμφωνίας Τουρκίας – Λιβύης «παραμένει αμετάβλητη».

Οι αντιδράσεις Βρυξελλών – Αθήνας προκάλεσαν ενόχληση στην Άγκυρα, με το υπουργείο Εξωτερικών να επιχειρεί να τις υποβαθμίσει ανακοινώνοντας πως «τα σχόλια της Ελλάδας και της Ε.Ε. για τη συμφωνία με τη Λιβύη δεν έχουν καμία σημασία ή αξία».

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Τουρκία θα μπορούσε με βάση την παράνομη συμφωνία να πραγματοποιήσει έρευνες για υδρογονάνθρακες σε περιοχές που βρίσκονται σε ελληνική ΑΟΖ, καθώς παραβιάζοντας τις διεθνείς συνθήκες θεωρεί ότι δεν υπάρχει ελληνική ΑΟΖ κάτω από την Κρήτη.

Τα σχέδια της Άγκυρας επηρεάζουν και την Αίγυπτο, με το Κάιρο να αντιδρά άμεσα και να αμφισβητεί την νομιμότητα του τουρκολιβυκού μνημονίου.

Τι λένε ελληνικές διπλωματικές πηγές

Ελληνικές διπλωματικές πηγές σχολίαζαν την Τρίτη δηκτικά ότι το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο δεν είχε τον πανηγυρικό χαρακτήρα που προσπάθησαν να προσδώσουν οι Τούρκοι αξιωματούχοι και τουρκικά ΜΜΕ ενώ παράλληλα τονίζεται πως υπήρχε σειρά έντονων αντιδράσεων εντός και εκτός Λιβύης.

Καταρχήν υπήρξε «απομάκρυνση» του αρμοδίου υπουργού Πετρελαίου, ο οποίος, είχε εκφράσει επιφυλάξεις – «παρατηρήσεις», όπως τις ονόμασε, αναφορικά με το σχέδιο του μνημονίου που τελικά υπογράφηκε.

O Λίβυος υπουργός Οικονομίας, σε μία κίνηση τελευταίας στιγμής, όπως φαίνεται, απέκτησε τις σχετικές αρμοδιότητες και υπέγραψε εκ μέρους της κυβέρνησης εθνικής ενότητας, την στιγμή κατά την οποία ο πραγματικά αρμόδιος υπουργός βρισκόταν στη Νότιο Αφρική.

Οι ίδιες πηγές υπογράμμιζαν την αναφορά της Λίβυας ΥΠΕΞ, κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης τύπου με τον Τούρκο ομόλογό της, όπου ανέφερε ότι το τουρκο-λιβυκό «μνημόνιο» του 2019 δεν έχει επικυρωθεί ακόμα.

Στη συνέχεια υπήρξε η έντονη αντίδραση του προέδρου της λιβυκής Βουλής των Αντιπροσώπων, καθώς και της αρμόδιας Επιτροπής Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, η οποία σε μακροσκελή ανακοίνωση της χθες βράδυ, τονίζει ότι η θητεία της κυβέρνησης εθνικής ενότητας έχει λήξει και δεν έχει το δικαίωμα να υπογράφει διεθνείς συμφωνίες.

Ως εκ τούτου, το μνημόνιο που υπογράφηκε χθες είναι παράνομο και άκυρο και όπως αναφέρει, συν τοις άλλοις, η ανακοίνωση της λιβυκής Βουλής «δεν αξίζει ούτε το μελάνι με το οποίο εκτυπώθηκε».

Ακόμη, άμεση ήταν η αντίδραση της Αιγύπτου, η οποία επίσης αμφισβήτησε ευθέως την νομιμότητα του χθεσινού μνημονίου.

Σημειώνεται τέλος η δήλωση του εκπροσώπου του ύπατου εκπροσώπους της ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής Ζοζέπ Μπορέλ, η οποία παραπέμπει στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου 2019, αναφορικά με τον παράνομο και άκυρο χαρακτήρα του τουρκο-λιβυκού «μνημονίου».

Οι ανωτέρω εξελίξεις είναι ενθαρρυντικές, αλλά σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα παραμένει σε εγρήγορση, τόνιζαν διπλωματικές πηγές.

Υπενθύμιζαν επίσης, τον εκνευρισμό Τούρκων αξιωματούχων, όπως για παράδειγμα οι χθεσινές δηλώσεις του εκπροσώπου του κόμματος ΑΚΠ Ομέρ Τσελίκ.

Στο πλαίσιο αυτό, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας συνεχίζει και σήμερα τον γύρο ενημερώσεων πρέσβεων των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας (χθες Γαλλία και ΗΠΑ, σήμερα Ηνωμένο Βασίλειο και Κίνα) και την προσεχή Κυριακή θα μεταβεί στο Κάιρο, προκειμένου να έχει διεξοδική συζήτηση με τον Αιγύπτιο ομόλογό του Σάμεχ Σούκρι (Sameh Shoukry).

Επίσης, είχε την ευκαιρία να παρουσιάσει το σύνολο της τουρκικής προκλητικότητας, δείχνοντας και σχετικούς χάρτες, σε ομάδα Αμερικανών Μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων (Επιτροπή Στρατιωτικών Υποθέσεων), οι οποίοι πραγματοποιούν επίσκεψη στην Ελλάδα τις μέρες αυτές.