Τσίπρας: Σωστό το «Ελσίνκι», αλλά αυτή η Τουρκία δεν υπάρχει πια

Η αναφορά του στα ελληνοτουρκικά έδωσε την εντύπωση μιας σύνοψης της γραμμής που θα ακολουθήσει ο ΣΥΡΙΖΑ ως αξιωματική αντιπολίτευση. Στο γενικό πλαίσιο η τοποθέτηση Τσίπρα επιβεβαίωσε ότι:

1. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπαίνει στη λογική της «εθνικής πλειοδοσίας», αλλά επιμένει στην αντιπολίτευση «εθνικής ευθύνης».
2. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν σκοπεύει να διαρρήξει τη σχέση που οικοδόμησε με την «διεθνή παράγοντα» μετά τον Ιούλιο του 2015.

Το Ελσίνκι

Ο κ. Τσίπρας εκφράστηκε θετικά για τη Συμφωνία του Ελσίνκι και την πολιτική Σημίτη στα ελληνοτουρκικά. Συγκεκριμένα, είπε: «Ορθώς, πρωτοστατήσαμε ως χώρα στο ξεκλείδωμα της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας την περίοδο 1999-2004, στηρίζοντας δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις στη γειτονική χώρα. Και αξιοποιώντας το πλαίσιο του Ελσίνκι για να προχωρήσουν οι διερευνητικές για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, με την προοπτική προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.» Επομένως, η (εξαιρετικά αρνητική) τοποθέτηση Πολάκη για την πολιτική Σημίτη είναι «εκτός γραμμής».

Μια άλλη Τουρκία

Ωστόσο, ο κ. Τσίπρας αποστασιοποιήθηκε και από όσους (εντός κι εκτός ΣΥΡΙΖΑ) επιμένουν στην αναβίωση της πολιτικής Σημίτη. Ο πρώην πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι η Τουρκία που ξέραμε δεν υφίσταται πλέον. «Δυστυχώς, όμως, και πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε: αυτή η Τουρκία δεν υπάρχει πια». Η εκτίμηση του κ. Τσίπρας θα μπορούσε να ερμηνευτεί ως αποδοχή ότι αυτή τη στιγμή δεν είναι εφικτή η επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών, πράγμα που σημαίνει ότι στόχος της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής πρέπει να είναι ο περιορισμός της έντασης.

Η εκτίμηση του κ. Τσίπρας επουδενί σημαίνει αδιαφορία της Ελλάδας για τη διεθνή νομιμότητα. «Θα είναι, όμως, ιστορικό – υπαρξιακό – θα έλεγα λάθος να αποφασίσουμε ότι, αφού αυτή η Τουρκία δεν υπάρχει πια, δεν πρέπει να υπάρχει και αυτή η Ελλάδα. Η Ελλάδα του διαλόγου, των αξιών και του διεθνούς δικαίου.»

Τι να κάνουμε

Κατά τον κ. Τσίπρα, η Ελλάδα πρέπει:

• Να ακολουθήσει φιλειρηνική πολιτική. «Θα είμαστε απέναντι στις φιλοπόλεμες κραυγές των εθνικιστικών μέσων, του εθνικιστικού Τύπου, που ενισχύονται από ανεύθυνες κυβερνητικές διαρροές και εκθέτουν τη χώρα μας. «
• Να αναβαθμίσει την αποτρεπτική δύναμη των Ενόπλων Δυνάμεων. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα υποστηρίξει νέα εξοπλιστικά προγράμματα στο πρότυπο της αναβάθμιση των F-16. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι στον Προϋπολογισμό υπερψήφισε τις πολεμικές δαπάνες.
• Να εκπέμψει μήνυμα αποφασιστικότητας και διαλόγου. «Το μήνυμα που πρέπει να εκπέμπει η χώρα σε κρίσιμες ώρες από την ηγεσία της πρέπει να είναι ένα μήνυμα αποφασιστικότητας. Διαλόγου και αποφασιστικότητας. Δεν μπορεί να είναι ένα μήνυμα να επιδειχθεί καλή διάθεση και από τις δύο πλευρές. Ούτε ότι «δεν φοβόμαστε θερμό επεισόδιο».»
• Να ασκήσει ενεργητική διπλωματία, με βασικό στόχο «την επέκταση των ευρωπαϊκών κυρώσεων σε βάρος εταιρειών και προσώπων που θα δράσουν στην περιοχή της παράνομης συμφωνίας Τουρκίας-Λιβύης.» Έχει σημασία ότι ο κ. Τσίπρας ζήτησε και την άσκηση βέτο αν χρειαστεί.
• Να κινηθεί ώστε ο ελληνοτουρκικός διάλογος να γίνει στη βάση του διεθνούς δικαίου. «Να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις να ξαναρχίσουν οι διερευνητικές και, αν αυτές δεν προχωρήσουν, να αρχίσουν οι συνομιλίες για συνυποσχετικό προκειμένου να προσφύγουμε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης», είπε ο κ. Τσίπρας. Βέβαια, το «να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις», δείχνει ότι ο κ. Τσίπρας δεν βλέπει το θέμα της Χάγης σε ορατό χρονικό ορίζοντα.

Σχετικά με τις ΗΠΑ

Στη τοποθέτησή του ο κ. Τσίπρας επιβεβαίωσε τη στήριξή του στη συμμαχία με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Ωστόσο, για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια υιοθέτησε μια σχετικά πιο σκληρή στάση απέναντι στην Ουάσιγκτον. Ο κ. Τσίπρας είπε ότι αν οι ΗΠΑ θεωρούν ότι η Ελλάδα μπορεί να είναι πυλώνας σταθερότητας στην περιοχή, ενώ «την ίδια στιγμή τα κυριαρχικά μας δικαιώματα απειλούνται με τόσο ξεκάθαρο τρόπο, τότε η Ελλάδα δεν πρέπει να είναι δεδομένη.»