Ελληνοτουρκικά: Η κυβέρνηση σε ασκήσεις λεπτών ισορροπιών

Η Άγκυρα επιχειρεί να θέσει τους όρους τους στην οριοθέτηση των ΑΟΖ και την ενδεχόμενη εκμετάλλευση κοιτασμάτων αερίου. Στη διπλωματική σκακιέρα η Τουρκία κάνει κινήσεις όπως η συμφωνία με τη Λιβύη και, κυρίως, η επαναπροσέγγιση με τις ΗΠΑ. Επαναπροσέγγιση που μπορεί να αποδειχτεί ο αποφασιστικός παράγοντας στην κατάληξη του ενεργειακού παιχνιδιού στην Ανατολική Μεσόγειο.

Παράλληλα, στο πραγματικό πεδίο οι συνεχείς γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ δημιουργούν τετελεσμένα, ψαλιδίζοντας το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η τουρκική πολιτική θα μπορούσε να συνοψιστεί στη φράση «καμία εκμετάλλευση αερίου χωρίς τη συμμετοχή ή την έγκριση μας».

Οι δηλώσεις

Οι κινήσεις στη διπλωματική σκακιέρα και στο πραγματικό πεδίο συμπληρώνονται με δημόσιες δηλώσεις που θυμίζουν σκωτσέζικο ντους: Από τη μια μεριά οι απειλές και από την άλλη η πρόσκληση στο τραπέζι του διαλόγου. Απαντώντας σε ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη για τους Ποντίους, ο εκπρόσωπος Τύπο του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών είπε ότι:

«Εάν η ελληνική ηγεσία, που δεν πρέπει να ξεχνά ότι έπεσε στο Αιγαίο κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Ανεξαρτησίας, θέλει να έρθει αντιμέτωπη με την ιστορία της, πρέπει να δει τους όρους της Συνθήκης της Λωζάνης όπου αποφασίστηκε να καταβάλει αποζημίωση η Ελλάδα στους Τούρκους για τις σφαγές και τις φρικαλεότητες που διέπραξε.»

Ο κ. Μητσοτάκης είχε κάνει λόγο για εκατοντάδες χιλιάδες Ποντίους που σκοτώθηκαν.

Η απάντηση

Το υπουργείο Εξωτερικών απάντησε, λέγοντας ότι εκείνος που δεν έχει επιχειρήματα, προτιμά να προκαλεί και να απειλεί. Η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ καταλήγει ως εξής:

«Η διαρκής προσπάθεια της Τουρκίας να διαστρεβλώσει ιστορικά γεγονότα προκαλεί θλίψη και την εκθέτει. Όπως και η χρήση, από πλευράς της, ανοίκειων εκφράσεων. Δεν θα την ακολουθήσουμε».

Από τη μεριά του, ο Νίκος Δένδιας είπε στον ΑΝΤ1 ότι: «Η Τουρκία προσπαθεί να μας οδηγήσει σε κλιμάκωση δηλώσεων και σε όξυνση κλίματος. Εμείς δεν έχουμε διάθεση να ακολουθήσουμε τους Τούρκους, ούτε να παίξουμε το παιχνίδι τους. Η Ελλάδα θα απαντά σοβαρά». Προσέθεσε δε ότι: «Η Ελλάδα είναι μια χώρα ευρωπαϊκή που σέβεται το Διεθνές Δίκαιο, με τεράστια αυτοπεποίθηση. Μπορεί να είναι ψύχραιμη γιατί έχει τη δυνατότητα να υπερασπιστεί τον εαυτό της και τον εθνικό της χώρο».

Η ισορροπία

Από την ανακοίνωση του ΥΠΕΞ και κυρίως από τη δήλωση Δένδια γίνεται φανερή η στρατηγική που έχει επιλέξει η κυβέρνηση. Φαίνεται ότι το κυβερνητικό επιτελείο επιχειρεί να κρατήσει τις λεπτές ισορροπίες ανάμεσα σε τέσσερις στοχεύσεις:

1. Να μη γίνουν υποχωρήσεις έναντι των τουρκικών αξιώσεων.
2. Να μην πυροδοτηθεί περαιτέρω η ένταση.
3. Να αποδοθεί στην Τουρκία η ευθύνη για την ένταση, στο πλαίσιο του blame game της διεθνούς διπλωματίας.
4. Να μη φανεί ενδοτική στην ελληνική κοινωνία η οποία γενικά θέλγεται από τις σκληρές θέσεις στα θέματα εξωτερικής πολιτικής –αν και δεν επιθυμεί την κλιμάκωση της έντασης.

Στην επίτευξη της τελευταίας στόχευσης της, η κυβέρνηση αντιμετωπίζει ένα επιπλέον πρόβλημα. Ο ΣΥΡΙΖΑ αποστασιοποιείται όλο και περισσότερο από τις παραδοσιακές θέσεις της κομμουνιστικής Αριστεράς για αποφυγή της έντασης με την Τουρκία.

Ο Αλέξης Τσίπρας μετατοπίζεται σε πιο «παπανδρεϊκές» θέσεις, εγκαλώντας την κυβέρνησης για «ενδοτισμό» απέναντι στον εκ Ανατολών γείτονα.