Θεοδωρίδης: Στη χώρα μας ζουν 1.020 λύκοι και 500 αρκούδες - Τι απειλεί τα ζώα

Κατά 50% αυξήθηκε ο πληθυσμός των αρκούδων στη χώρα μας την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με τον Γιώργο Θεοδωρίδη, υπεύθυνο Επικοινωνίας της «Καλλιστώ». Αυτό σημαίνει πως οι αρκούδες στην Ελλάδα είναι περίπου 500 ενώ οι λύκοι που ζουν σε αγέλες είναι 1020 - συν ένα 10-20% που ζει κατά μόνας και είναι δύσκολο να καταμετρηθεί με ακρίβεια. Η «Καλλιστώ» έχει ως κύριο μέλημά της την αρμονική συνύπαρξη του ανθρώπου με τα άγρια αυτά ζώα και αντιμετωπίζει ό,τι τα απειλεί - που σε αυτή τη φάση είναι η ίδια η νομοθεσία, όπως τονίζει ο ίδιος.

«Στις κυριότερες απειλές καταγράφεται η αλλαγή του νομικού πλαισίου: Ο 'περιβαλλοντοκτόνος νόμος Χατζηδάκη' (όπως έχει γίνει γνωστός ο N.4685/2020 “Εκσυγχρονισμός της περιβαλλοντικής νομοθεσίας – Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία των Οδηγιών 2018/844 και 2019/692 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου και λοιπές διατάξεις”) έχει χειροτερέψει ανεπανόρθωτα το πλαίσιο προστασίας της ελληνικής φύσης», δηλώνει.

Μετά από μία πορεία 17 χρόνων η «Καλλιστώ» συνεχίζει να υπηρετεί τις ίδιες αρχές και αξίες που είχε όταν δημιουργήθηκε, έχοντας ως βασικούς στόχους τη μελέτη, προστασία και διαχείριση των πληθυσμών και βιοτόπων των μεγάλων σαρκοφάγων, της αρκούδας και του λύκου, και άλλων απειλούμενων ειδών της άγριας πανίδας, τη βελτίωση των συνθηκών συνύπαρξης ανθρώπου και άγριας ζωής, την προστασία του περιβάλλοντος ως δημόσιου – συλλογικού αγαθού και την άσκηση ελέγχου στα κέντρα λήψης αποφάσεων, που αφορούν στο φυσικό περιβάλλον και στην ποιότητα της ανθρώπινης ζωής.

Πρόκειται για μία οργάνωση, με δράσεις οι οποίες αφορούν στη διατήρηση της άγριας ζωής, δίνοντας έμφαση στα μεγάλα θηλαστικά, αλλά και στη συνύπαρξη των ειδών αυτών με τον άνθρωπο, στην προβολή της ομορφιάς της φύσης, της αξίας της ποικιλίας, του δικαιώματος στη ζωή, ενώ παράλληλα απώτερος στόχος είναι να ευαισθητοποιήσει τη συνείδηση κάθε ενημερωμένου πολίτη, καλώντας τον να αναλάβει πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση μεγάλων, οικουμενικών, περιβαλλοντικών και κοινωνικών προβλημάτων της εποχής μας.

Μιλώντας στο Act for Earth του CNN Greece, o Γιώργος Θεοδωρίδης, αναφέρθηκε στα θετικά βήματα που έχουν πραγματοποιηθεί, συγκριτικά με μία δεκαετία πριν, καθώς και τις νέες απειλές που έχουν προκύψει, τονίζοντας πως «πέρα από τις δράσεις της στην ύπαιθρο, η οργάνωση προωθεί επίσης την προστασία του περιβάλλοντος μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά και ενήλικες, εκστρατείες ενημέρωσης-ευαισθητοποίησης και οργάνωση προγραμμάτων εθελοντισμού, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη».

Ο κ. Θεοδωρίδης, δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στους λόγους για τους οποίους έχει συνταχθεί μεγάλη μερίδα του κόσμου μαζί με την οργάνωση «Καλλιστώ».

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του Γιώργου Θεοδωρίδη, Υπεύθυνου Επικοινωνίας της Περιβαλλοντικής Οργάνωσης ΚΑΛΛΙΣΤΩ, στο Act for Earth του CNN Greece:

Έχοντας μία πορεία 17 χρόνων ως Οργάνωση και με βάση τα δεδομένα που έχετε στα χέρια σας, τι ισχύει στις μέρες μας αναφορικά με τη διατήρηση της άγριας ζωής, αλλά και τη συνύπαρξη των ειδών αυτών με τον άνθρωπο; Τι έχει αλλάξει για τη χώρα μας, συγκριτικά με μία δεκαετία πριν;

Στα δεκαεφτά χρόνια της ύπαρξής της, η «Καλλιστώ» έχει εργαστεί με επιτυχία σε πάνω από 70 προγράμματα, μεταξύ των οποίων 8 ευρωπαϊκά έργα «LIFE» και 4 έργα «INTERREG». Κύριος σκοπός της οργάνωσης είναι η βελτίωση των όρων συνύπαρξης του ανθρώπου με τον λύκο και την αρκούδα, με τη διάδοση και εφαρμογή προληπτικών μέτρων όπως: η χορήγηση ηλεκτροφόρων περιφράξεων και ποιμενικών σκύλων (για την μείωση των ζημιών στην αγροτική οικονομία), η λειτουργία Ομάδων Άμεσης Επέμβασης (για την αντιμετώπιση έκτακτων περιπτώσεων, αλληλεπίδρασης αρκούδας – ανθρώπου), η λήψη μέτρων αποτροπής τροχαίων ατυχημάτων σε οδικούς άξονες με θύματα είδη της άγριας πανίδας (όπως στην Εγνατία Οδό).

Η «Καλλιστώ» παρεμβαίνει για την εξουδετέρωση ή ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων από μεγάλα τεχνικά έργα και άλλες ανθρώπινες επεμβάσεις στο φυσικό περιβάλλον, ασκεί πίεση προς τα κέντρα λήψης αποφάσεων για τη θέσπιση και αποτελεσματική λειτουργία Προστατευόμενων Περιοχών, καθώς και εθνικών και διεθνών Δικτύων των Περιοχών αυτών (πχ NATURA 2000). Πέρα από τις δράσεις της στην ύπαιθρο, η οργάνωση προωθεί επίσης την προστασία του περιβάλλοντος μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά και ενήλικες, εκστρατείες ενημέρωσης-ευαισθητοποίησης και οργάνωση προγραμμάτων εθελοντισμού, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Συγκριτικά με μία δεκαετία πριν έχουν γίνει αρκετά θετικά βήματα, αλλά προέκυψαν και νέες απειλές.

Στα θετικά βήματα έχουμε καταγράψει:

- το εκτιμώμενο ελάχιστο πληθυσμιακό μέγεθος για τον λύκο ανέρχεται σε 1020 άτομα (95% C.I, 875-1362 άτομα) και μόνο για τα άτομα που διαβιούν σε κοινωνικές ομάδες (αγέλες) κατά τη διάρκεια του χειμώνα (περίοδος υψηλής θνησιμότητας). Ο αριθμός των μοναχικών λύκων σε διασπορά δεν περιλαμβάνεται στην εκτίμηση καθώς είναι δύσκολο να υπολογισθεί και μπορεί να αποτελεί ποσοστό της τάξεως του 10-20% του συνολικού πληθυσμού.(Γ. Ηλιόπουλος Αυγ.2020)

- το εκτιμώμενο ελάχιστο πληθυσμιακό μέγεθος για την αρκούδα ανέρχεται σε 500 άτομα (C.Pilidis et al. 2015). Την τελευταία δεκαετία ο πληθυσμός της έχει αυξηθεί περίπου κατά 50%

Στις κυριότερες απειλές καταγράφεται η αλλαγή του νομικού πλαισίου: Ο «περιβαλλοντοκτόνος νόμος Χατζηδάκη» (όπως έχει γίνει γνωστός ο N.4685/2020 “Εκσυγχρονισμός της περιβαλλοντικής νομοθεσίας – Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία των Οδηγιών 2018/844 και 2019/692 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου και λοιπές διατάξεις”) έχει χειροτερέψει ανεπανόρθωτα το πλαίσιο προστασίας της ελληνικής φύσης. Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Ανάμεσα στις δράσεις τις οποίες δημιουργεί και οργανώνει η σύγχρονη «Καλλιστώ», ποιες πιστεύετε ότι είναι εκείνες που έχουν τη μεγαλύτερη απήχηση στους πολίτες και γιατί κρίνετε ότι συμβαίνει αυτό;

Τρεις είναι οι δράσεις που είχαν την μεγαλύτερη απήχηση στους πολίτες τα τελευταία χρόνια:

Α. Το Δίκτυο Ανταλλαγών και Δωρεών Καλών Σκύλων Φύλαξης Κοπαδιών που συντονίζει η Περιβαλλοντική Οργάνωση Καλλιστώ:

Συνεργάτες της Καλλιστώς εντοπίζουν κατόχους καλών Σκύλων Φύλαξης Κοπαδιών και μεσολαβούν για την δικτύωση και την ανταλλαγή μεταξύ τους κουταβιών και ενήλικων σκύλων χωρίς την μεσολάβηση εμπόρων και αγοραίων σχέσεων. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνονται 3 στόχοι:

1. I) Μειώνονται σημαντικά οι ζημιές στα κοπάδια από λύκους ή αρκούδες
2. II) Περιορίζονται οι περιπτώσεις θανάτωσης λύκων και αρκούδων

III) Προστατεύονται οι ελληνικές φυλές τσοπανόσκυλών που κινδυνεύουν με εξαφάνιση λόγω επιμικτικών διασταυρώσεων

Ένας από τους στόχους της Καλλιστώς είναι να υπάρξει επίσημη αναγνώριση και πιστοποίηση των ελληνικών φυλών ποιμενικών σκύλων, ώστε αργότερα οι Έλληνες κτηνοτρόφοι να μπορούν να κάνουν αίτηση μέσω κάποιου προγράμματος (πχ Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2021-2025, ΕΛΓΑ, κα) και να λάβουν επιδότηση για την αγορά και την συντήρηση ενός τέτοιο σκύλου. Η επιδότηση ενός τέτοιου μέτρου που προλαμβάνει τις ζημιές από αρκούδες και λύκους στον πρωτογενή τομέα συμβαίνει ήδη με το παράδειγμα των Ηλεκτροφόρων Περιφράξεων.

Β. Συλλογή χρημάτων για δικαστικά έξοδα (crowdfunding)

Aπό τα Χριστούγεννα του 2020 μέχρι σήμερα η Καλλιστώ έχει απευθύνει δύο καλέσματα για την Συλλογή χρημάτων για δικαστικά έξοδα, μέσω crowdfunding, όπου η ανταπόκριση του κόσμου ήταν εκπληκτική:

- προσφυγή στο ΣτΕ για τα δάση: Η Καλλιστώ, μαζί με έξι ακόμα περιβαλλοντικές οργανώσεις και οργανώσεις ανθρωπιστικού ενδιαφέροντος (Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και του Πολίτη, Greenpeace και WWF Ελλάς), συμμετέχει στην προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας για να ακυρωθεί η απόφαση της διοίκησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που αφορά στην καταστρατήγηση όλων των δασικών χαρτών της χώρας.Συγκεκριμένα, επιδιώκουμε την ακύρωση της απόφασης που έρχεται ως εφαρμογή του νόμου 4685/2020, ο οποίος αποξηλώνει σημαντικές προστατευτικές διατάξεις του νόμου για τη βιοποικιλότητα, αποδυναμώνει τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης και επιφέρει ένα σημαντικό πλήγμα στην προστασία της δασικής γης.

- νομικές ενέργειες ενάντια στα αιολικά χωρίς χωροταξικό-περιβαλλοντικό σχεδιασμό: Η Καλλιστώ συμμετέχει ήδη σε 4 (+1) δικαστικές υποθέσεις : σε Αετό και Αερορράχη (Νυμφαίο Φλώρινας), στα Άγραφα, στην Οίτη, και σε όλη την Ελλάδα [Υπουργική Απόφαση του τότε υπουργού κου Χατζηδάκη (74463/4562/27-7-2020) που απαλλάσσει από υποχρέωση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης όλους τους ΑΣΠΗΕ κάτω των 10MW].

Στην πρώτη περίπτωση συγκεντρώσαμε χάρη στην στήριξη του κόσμου όλο το ποσό που χρειαζόταν η Καλλιστώ (1.400€) και στην δεύτερη έχουμε 1.802 € από τα 5.000€ που χρειαζόμαστε (δείτε εδώ την καμπάνια που βρίσκεται σε εξέλιξη).

Γ. Εθελοντισμός :

H Kαλλιστώ προσφέρει διάφορες ευκαιρίες σε πολίτες που θέλουν να στηρίξουν ενεργά το έργο της:

i>Στην περιβαλλοντική εκπαίδευση σε σχολεία ή παιδικές βιβλιοθήκες

Παίζουμε με τα παιδιά και παράλληλα μαθαίνουμε πολλές χρήσιμες πληροφορίες για την αρκούδα και τον λύκο, τους βιοτόπους τους και τις συνήθειές τους.

ii>Στο γραφείο της Καλλιστώς (Θεσσαλονίκη) βοηθώντας διάφορα τμήματα της οργάνωσης

Η Καλλιστώ θα εκτιμούσε οποιαδήποτε βοήθεια θα μπορούσε να της προσφέρει κάποια εθελόντρια ή κάποιος εθελοντής σε δουλειές γραφείου. Πιο συγκεκριμένα χρειαζόμαστε ανθρώπους που θα ήθελαν να βοηθήσουν σε ζητήματα επικοινωνίας, επαφών με εθελοντές και εθελόντριες σε άλλες πόλεις, γραφιστικής, φωτογραφίας και άλλα.

iii>Στα καλοκαιρινά εθελοντικά προγράμματα της ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ

Σχεδόν κάθε καλοκαίρι, σε σημαντικούς ορεινούς βιοτόπους, εθελοντές και εθελόντριες κάθε ηλικίας, μαζί με την ομάδα της ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ και σε συνεργασία με την τοπική κοινωνία, υλοποιούμε προγράμματα δασοπροστασίας, συνεργαζόμαστε στην έρευνα για τη φύση και την ιστορία της περιοχής, σχεδιάζουμε και υλοποιούμε δημιουργικές παρεμβάσεις στο πεδίο, ενημερώνουμε επισκέπτες και παραγωγούς, βοηθάμε στην επόπτευση των Προστατευόμενων Περιοχών.Στη Ροδόπη, στις Πρέσπες, στο Γράμμο ή στα βουνά των Γρεβενών σας καλούμε να συμμετάσχουμε μαζί στην προσπάθεια προστασίας της φύσης!

Για το εθελοντικό πρόγραμμα του 2021 μπορείτε να βρείτε πληροφορίες εδώ.

Οι λόγοι για τους οποίους έχει συνταχθεί μεγάλη μερίδα του κόσμου μαζί μας είναι οι εξής:

-Στο Δίκτυο Ανταλλαγών και Δωρεών Καλών Σκύλων Φύλαξης Κοπαδιών οι κτηνοτρόφοι συμμετέχουν μαζικά τόσο γιατί ξέρουν ότι ένα καλό τσοπανόσκυλο είναι το καλύτερο μέτρο πρόληψης ζημιών, όσο και για την ιδιαίτερη σχέση που έχει γενικά ο άνθρωπος με τα σκυλιά.

-Για το crowdfunding: Ο κόσμος εκτιμάει όλα τα βήματα που έχει κάνει η Καλλιστώ σε ζητήματα Διαφάνειας και Λογοδοσίας. Το γεγονός ότι δεχόμαστε έλεγχο από ορκωτούς λογιστές κάθε χρόνο και κοινοποιούμε όλα τα οικονομικά μας στοιχεία στην ιστοσελίδα μας (δείτε εδώ) έχει πείσει ακόμα και κόσμο που δεν μας ξέρει προσωπικά για την τιμιότητα των σκοπών μας. Οπότε όταν λέμε στον κόσμο ότι «αν δεν μας βοηθήσετε, δυστυχώς δεν θα μπορέσουμε να κάνουμε τις νομικές ενέργειες που θα θέλατε και εσείς και εμείς ξέρουν» ότι είναι αλήθεια και ότι τα χρήματα αυτά θα πάνε για αυτόν ακριβώς τον σκοπό που λέμε.

-Στον εθελοντισμό: Ποιός δεν θα ήθελε να μπορεί να συνδυάσει διακοπές στην φύση με κοινωνική προσφορά; Αυτοί που θέλουν να προσφέρουν αλλά για οποιοδήποτε λόγο δεν μπορούν το καλοκαίρι, μας βοηθάνε τον υπόλοιπο χρόνο είτε στο γραφείο μας είτε σε σχολεία ή παιδικές βιβλιοθήκες (όταν το επιτρέπει ο covid19).

Οι συνεργασίες μεταξύ των περιβαλλοντικών οργανώσεων εντός και εκτός Ελλάδας, πιστεύετε ότι θα συμβάλλουν σε μία πιο γρήγορη, άμεση και καθολική αντιμετώπιση της προστασίας του περιβάλλοντος εν γένει;

Η ΚΑΛΛΙΣΤΩ έχει στον πυρήνα του τρόπου λειτουργίας της τις συνεργασίες. Εκπροσωπείται στην Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για τα Μεγάλα Σαρκοφάγα στην Ευρώπη (Large Carnivores Initiative for Europe/LCIE/ IUCN Working Group) καθώς και στο ΙΕΝΕ (Infra Eco Network Europe), ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο εξειδικευμένων φορέων και οργανώσεων για την αντιμετώπιση των ζητημάτων που σχετίζονται με υποδομές μεταφορών και φυσικά οικοσυστήματα. Επιπλέον, η οργάνωση δίνει μεγάλη σημασία στην μεταφορά τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών σε αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες και φορείς (Δασαρχεία, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Εθνικά Πάρκα κ.λπ.). Η ΚΑΛΛΙΣΤΩ διατηρεί επίσης μια μόνιμη συνεργασία με Ακαδημαϊκούς φορείς (Πανεπιστήμια, Ερευνητικά Ινστιτούτα) προάγοντας την εφαρμοσμένη επιστημονική γνώση και έρευνα, καθώς και με σπουδαστές διαφορετικών βαθμίδων. Επίσης έχουμε δομήσει μακροχρόνιες συνεργασίες με συγκεκριμένες ιδιωτικές εταιρείες όπως η Εγνατία Οδός,η LEVER,η COSMOTE και η INTERLIFE.

Από αυτό το πλαίσιο δεν θα μπορούσε να λείπει και η συνεργασία με άλλες περιβαλλοντικές οργανώσεις της Ελλάδας και του εξωτερικού αλλά και με ενεργούς πολίτες που είναι διατεθειμένοι να δράσουν, ανεξάρτητα από το αν είναι ή όχι μέλη ή υποστηρικτές κάποιας περιβαλλοντικής οργάνωσης. Η λογική μας είναι ότι για κάθε ζήτημα που προκύπτει προσπαθούμε να συσπειρώσουμε όσο πιο πολλές δυνάμεις γίνεται. Βλέπουμε το κάθε θέμα ξεχωριστά και προσπαθούμε να συνεργαστούμε με όσο πιο πολλές οργανώσεις και όσο πιο πολλούς πολίτες είναι εφικτό. Αρκετές φορές η συμφωνία που επιτυγχάνεται για το ποιά ακριβώς πρέπει να είναι η τοποθέτησή μας και με ποιό τρόπο να δράσουμε, μπορεί να συνέχει λίγες περιβαλλοντικές οργανώσεις -και πολίτες-, ενώ άλλες φορές μπορεί να συμπεριλαμβάνει όλες τις περιβαλλοντικές οργανώσεις της Ελλάδας-και ένα τεράστιο αριθμό πολιτών. Η ιστορία μας έχει δείξει ότι όποτε συσπειρώθηκαν πολλές οργανώσεις και πολλοί πολίτες, επιτεύχθηκαν νίκες για το περιβάλλον για τις τοπικές οικονομίες και για την κοινωνική συνοχή.