Πόλεμος στην Ουκρανία: Μπάιντεν και Τραμπ αλλάζουν τα δεδομένα - Πώς μπορεί να αντιδράσει η Μόσχα
Ύστερα από 1.000 μέρες πολέμου ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία η απόφαση Μπάιντεν να δώσει το πράσινο φως για τη χρήση αμερικανικών πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς κατά της Μόσχας σε συνδυασμό με την εκλογική νίκη Τραμπ και την αλλαγή σκυτάλης στο Λευκό Οίκο φέρνουν νέα δεδομένα στη σύρραξη.
Ήδη το Κρεμλίνο αντέδρασε με οργή, την ώρα που οι σύμμαχοι του Βολοντίμιρ Ζελένσκι προσπαθούν να βρουν το βηματισμό τους υπό το φως των νέων εξελίξεων.
Η Ουάσινγκτον ρίχνει «λάδι στη φωτιά» επιτρέποντας στην Ουκρανία να χρησιμοποιεί αμερικανικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς για να στοχεύει ρωσικό έδαφος, δήλωσε το Κρεμλίνο στην πρώτη επίσημη αντίδραση της Μόσχας στην απόφαση Μπάιντεν, την ώρα που Ρώσοι αξιωματούχοι κάνουν λόγο για «ένα πρωτοφανές βήμα προς τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο».
Καταδικάζοντας την απόφαση του προέδρου Τζο Μπάιντεν, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ επανέλαβε προηγούμενες προειδοποιήσεις του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, λέγοντας ότι οποιαδήποτε πλήγματα σε ρωσικό έδαφος με τη χρήση αμερικανικών όπλων θα ερμηνευθούν ως άμεση εμπλοκή του ΝΑΤΟ.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι δεν υπάρχει καμία αναφορά στην παρουσία στρατιωτών της Βορείου Κορέας στο μέτωπο δεδομένου ότι η Ρωσία προσπαθεί να κρατήσει ζωντανό το αφήγημα της ότι η Μόσχα είναι εκείνη που δέχεται επίθεση.
Ποια μπορεί να είναι η αντίδραση της Μόσχας
Όσον αφορά τις απειλές για αντίποινα, αυτές είναι ακόμη ασαφείς, ωστόσο υπάρχουν δείγματα γραφής.
Τον Σεπτέμβριο ο πρόεδρος Πούτιν προειδοποίησε ότι αν επιτραπεί η χρήση πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς, η Μόσχα θα το θεωρήσει ως «άμεση συμμετοχή» των χωρών του ΝΑΤΟ στον πόλεμο της Ουκρανίας.
«Αυτό θα σήμαινε ότι οι χώρες του ΝΑΤΟ... πολεμούν με τη Ρωσία», συνέχισε.
Στη συνέχεια, ο ηγέτης του Κρεμλίνου ανακοίνωσε αλλαγές στο ρωσικό πυρηνικό δόγμα. Πρόκειται για το έγγραφο που καθορίζει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες η Μόσχα μπορεί να αποφασίσει να χρησιμοποιήσει πυρηνικό όπλο. Αυτό ερμηνεύτηκε ευρέως ως άλλη μια λιγότερο από διακριτική υπόδειξη προς την Αμερική και την Ευρώπη να μην επιτρέψουν στην Ουκρανία να πλήξει το ρωσικό έδαφος με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς.
Τον Ιούνιο, σε μια συνάντηση με τους επικεφαλής των διεθνών ειδησεογραφικών πρακτορείων, ο Πούτιν ρωτήθηκε: πώς θα αντιδρούσε η Ρωσία εάν δινόταν η ευκαιρία στην Ουκρανία να πλήξει στόχους στο ρωσικό έδαφος με όπλα που προμηθεύει η Ευρώπη;
«Πρώτον, θα βελτιώσουμε, φυσικά, τα συστήματα αεράμυνάς μας. Θα καταστρέψουμε τους πυραύλους τους», απάντησε ο πρόεδρος Πούτιν.
«Δεύτερον, πιστεύουμε ότι αν κάποιος σκέφτεται ότι είναι δυνατόν να προμηθεύσει τέτοια όπλα σε μια εμπόλεμη ζώνη για να χτυπήσουν το έδαφός μας και να μας δημιουργήσουν προβλήματα, γιατί δεν μπορούμε να προμηθεύσουμε τα όπλα μας της ίδιας κατηγορίας σε εκείνες τις περιοχές σε όλο τον κόσμο όπου θα στοχεύουν ευαίσθητες εγκαταστάσεις των χωρών που το κάνουν αυτό στη Ρωσία;».
Με άλλα λόγια, ο εξοπλισμός για να πλήξουν δυτικούς στόχους στο εξωτερικό είναι κάτι που η Μόσχα εξετάζει σοβαρά.
Τι εκτιμά η Ουάσινγκτον
Από την πλευρά της η Ουάσινγκτον θεωρεί ότι οι ρωσικές απειλές θα μείνουν μόνο στα λόγια.
Σύμφωνα με αξιωματούχους κοινή εκτίμηση, είναι, όπως αναφέρει το Skynews ότι πρόκειται για άλλη μια μπλόφα της Ρωσίας, καθώς στο παρελθόν έχουν ξεπεραστεί και άλλες «κόκκινες γραμμές» της Μόσχας, στο πλαίσιο αυτής της σύγκρουσης.
Ο λόγος για την ανάπτυξη δυτικών πυραύλων στην Ουκρανία νωρίτερα στη σύγκρουση. Έχουν επίσης στείλει άρματα μάχης και μαχητικά αεροσκάφη στο Κίεβο χωρίς καμία κλιμάκωση.
Η σκέψη στον... Λευκό Οίκο φαίνεται να είναι ότι αν αυτό είναι το ίδιο και πάλι, μπορούν να το κάνουν χωρίς συνέπειες.
Το σχέδιο Ερντογάν
Η αμερικανική εξουσιοδότηση ήρθε την ώρα που ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην ίδια σύνοδο θα παρουσιάσει τη δική του πρόταση για τερματισμό του πολέμου.
Όπως αποκάλυψε το Bloomberg το σχέδιο Ερντογάν περιλαμβάνει το «πάγωμα» του πολέμου στην Ουκρανία στις σημερινές γραμμές του μετώπου. Ακόμη κάνει λόγο για καθυστέρηση των συνομιλιών με το ΝΑΤΟ από την Ουκρανία για 10 χρόνια μαζί με τη δημιουργία μιας αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης στο ανατολικό Ντονμπάς.
Τούρκοι αξιωματούχοι αναγνωρίζουν ότι μια τέτοια πρόταση θα είναι δύσκολο να γίνει αποδεκτή από την Ουκρανία, αλλά πιστεύουν ότι είναι η πιο ρεαλιστική προσέγγιση. Στόχος τους θα ήταν να παγώσουν τις συζητήσεις για τη μακροπρόθεσμη τύχη των κατεχομένων εδαφών, ώστε να επικεντρωθούν πρώτα στην εξασφάλιση μιας σταθερής εκεχειρίας. Η συνολική φόρμουλα θα μπορούσε να προσελκύσει κάποιους από τους συμμάχους του Κιέβου οι οποίοι ανησυχούν ότι μια πλήρης ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ θα κινδύνευε να τους φέρει σε άμεση σύγκρουση με τη Μόσχα.
Ο Ερντογάν ελπίζει ότι μπορεί να μπορέσει να πείσει τον Ζελένσκι να παραστεί στις ειρηνευτικές συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη. Αυτό γιατί έχει δει πληροφορίες που υποδηλώνουν ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να χάσει πολύ περισσότερα εδάφη τους επόμενους μήνες, αν δεν σταματήσουν οι μάχες, σύμφωνα με τις πηγές μου μίλησαν ανώνυμα στο Bloomberg.
Κυρίαρχο θέμα η Ουκρανία στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων
Οι εξελίξεις στην Ουκρανία είναι ένα από τα κυρίαρχα ζητήματα στη σύνοδο του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων καθώς η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ έχει γεννήσει φόβους ότι η αμερικανική υποστήριξη θα σταματήσει και οι Ουκρανοί θα πρέπει να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Μεταξύ άλλων οι 27 καλούνται να δουν τα μέτρα που θα μπορούσαν να λάβουν οι Ευρωπαίοι στην περίπτωση που η νέα κυβέρνηση Τραμπ βάλει τέλος στη στήριξη προς την Ουκρανία.
Ως προς την απόφαση Μπάιντεν οι Ευρωπαίοι εμφανίζονται διχασμένοι.
Αποκαλυπτικό είναι ότι ο υπουργός Εξωτερικών της Ουγγαρίας κατακεραύνωσε τη Δευτέρα (18/11) τις ΗΠΑ επειδή επέτρεψαν στην Ουκρανία να πλήξει στόχους εντός της Ρωσίας χρησιμοποιώντας πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς που προμηθεύουν οι Αμερικανοί.
Ο κορυφαίος διπλωμάτης δήλωσε ότι η εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ δημιούργησε μια νέα πραγματικότητα στην οποία «οι άνθρωποι ζητούν ειρήνη» αντί για αυτό που η Βουδαπέστη, η οποία διατηρεί δεσμούς με τη Μόσχα, θεωρεί ως κλιμάκωση του πολέμου.
«Το φιλοπόλεμο κυρίαρχο ρεύμα έχει εξαπολύσει μια τελευταία, απελπισμένη επίθεση στη νέα πραγματικότητα», έγραψε ο Πίτερ Σίγιαρτο σε ανάρτησή του στο Facebook.
«Στην τελική τους απελπισία, αυτές οι φιλοπόλεμες δυνάμεις δεν φαίνεται να αποφεύγουν ούτε το χειρότερο: την επέκταση του πολέμου στην Ουκρανία σε παγκόσμια κλίμακα».
Προσεκτικές κινήσεις από Γαλλία και Λιθουανία
Η Γαλλία, η οποία έχει προμηθεύσει με πυραύλους μακρού βεληνεκούς την Ουκρανία, δήλωσε πως το να επιτραπεί στο Κίεβο να πλήξει στρατιωτικούς στόχους μέσα στη Ρωσία παραμένει μια επιλογή στο τραπέζι.
«Έχουμε πει ανοικτά ότι αυτή ήταν μια επιλογή που θα εξετάζαμε αν ήταν να επιτρέπαμε να πληγεί ένας στόχος από εκεί απ΄όπου η Ρωσία επιτίθεται τώρα στο ουκρανικό έδαφος. Άρα, τίποτα καινούριο», είπε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Νοέλ Μπαρό στους δημοσιογράφους προσερχόμενος στη σύνοδο υπουργών της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
Δεν είναι σαφές αν η Ουκρανία έχει αρκετούς πυραύλους για να υπερασπιστεί τον εαυτό της εφόσον της επιτραπεί να τους χρησιμοποιήσει για να πλήξει στόχους μέσα στη Ρωσία, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας.
«Δεν ανοίγω σαμπάνιες ακόμη, επειδή δεν ξέρουμε τους πραγματικούς αριθμούς για το πόσους πυραύλους έχει η Ουκρανία», δήλωσε ο Γκαμπριέλιους Λαντσμπέργκις.
Η στάση της Γερμανίας
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν λάβει μια σημαντική απόφαση σε ό,τι αφορά την υποστήριξη της αντιαεροπορικής άμυνας της Ουκρανίας, δήλωσε από την πλευρά της η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ, τονίζοντας πάντως πως αυτό δεν συνιστά αλλαγή στη στρατηγική της Δύσης.
«Η απόφαση από αμερικανικής πλευράς, και θα ήθελα να τονίσω ότι αυτό δεν είναι μια αναθεώρηση αλλά μια εντατικοποίηση αυτού στο οποίο έχουν ήδη ανταποκριθεί άλλοι εταίροι, είναι τόσο σημαντική αυτή τη στιγμή», είπε η Μπέρμποκ προσερχόμενη στη σύνοδο των Ευρωπαίων υπουργών Εξωτερικών.
Την ίδια στιγμή εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης ανέφερε ότι το Βερολίνο εμμένει στην απόφασή να μην παράσχει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς στην Ουκρανία.
«Η απόφαση του καγκελαρίου παραμένει αμετάβλητη», αναφέρει ο εκπρόσωπος.
Η Γερμανία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος χορηγός στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία μετά τις ΗΠΑ, αλλά ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς έχει επιλέξει να μην εξοπλίσει την Ουκρανία με γερμανικής κατασκευής πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς Taurus.
Ο Σολτς βρέθηκε αντιμέτωπος με πυρά την περασμένη εβδομάδα αφού μίλησε τηλεφωνικά με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, μια κίνηση την οποία ο Ουκρανός ομόλογός του χαρακτήρισε «κουτί της Πανδώρας» και ότι αποδυνάμωσε την απομόνωση του Πούτιν.
Μπορέλ: «Ο Πούτιν δεν θέλει να διαπραγματευθεί»
«Ο Πούτιν δεν φαίνεται διατεθειμένος να διαπραγματευτεί, αλλά ακριβώς το αντίθετο», δήλωσε ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, προσερχόμενος τη Δευτέρα (18/11) στο Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
«Ο Πούτιν απάντησε σε κάθε προσπάθεια για διαπραγμάτευση, εξαπολύοντας την πιο σφοδρή επίθεσή του στις πολιτικές υποδομές της Ουκρανίας και κυρίως σε υποδομές ηλεκτρικής ενέργειας. Ήταν η πιο σκληρή επίθεση εδώ και μήνες», δήλωσε ο Μπορέλ αναφερόμενος στα ρωσικά χτυπήματα το περασμένο Σαββατοκύριακο.
«Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τη γλώσσα της ισχύος. Αυτό είναι περισσότερο αλήθεια σήμερα παρά ποτέ, αλλά για να το κάνουμε πρέπει να είμαστε ενωμένοι», τόνισε ο Μπορέλ, του οποίου η θητεία ως Ύπατου Εκπρόσωπου της Ε.Ε. λήγει σε λιγότερο από ένα μήνα.
«Πολλές φορές έπρεπε να συζητήσουμε για πάρα πολύ καιρό. Δεν γίνεται να λέμε ότι είμαστε γεωπολιτική δύναμη αν για να φτάσουμε σε μια συμφωνία χρειαζόμαστε μήνες. Η τελευταία έκκλησή μου προς τους συναδέλφους μου είναι να είναι πιο ενωμένοι και να παίρνουν πιο γρήγορα αποφάσεις», πρόσθεσε ο Μπορέλ, ο οποίος συμμετέχει μάλλον για τελευταία φορά σε Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε.