Τράπεζες: Με φειδώ οι πλειστηριασμοί, «αέρα» πάνω από 500.000 ευρώ αντικειμενική

Ο υπό ψήφιση νόμος για τα κόκκινα δάνεια και την περιορισμένη πλέον προστασία από τους πλειστηριασμούς δεν αναμένεται να γεμίσει τα πινάκια των Πρωτοδικείων με κύριες κατοικίες που θα βγουν στο... σφυρί λόγω αδυναμίας αποπληρωμής του δανείου, εάν ο δανειολήπτης αποδειχθεί συνεργάσιμος.

«Θα ανοίξει ο δρόμος για να ρυθμιστούν χιλιάδες στεγαστικά πιο αποτελεσματικά υπό το πρίσμα και του ανανεωμένου Κώδικα Δεοντολογίας των τραπεζών» ανέφερε στο CNN Greece κορυφαίο στέλεχος από τη λιανική τραπεζική.

Αυτό ζήτησε από τους τραπεζίτες και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης, καλώντας τους να προχωρήσουν σε ισχυρές ρυθμίσεις όλων των «κόκκινων» στεγαστικών δανείων, ώστε να δημιουργηθεί «ανάχωμα» για τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας.

«Καλέστε εκείνους που έχουν στεγαστικά δάνεια σε καθυστέρηση πάνω από 90 μέρες να τα ρυθμίσουν», είπε σύμφωνα με πληροφορίες του CNN Greece από τους παρευρισκόμενους στη χθεσινή συνάντηση, σημειώνοντας πως «πρέπει να προστατευθούν τα ευάλωτα νοικοκυριά και να διευκολυνθούν, όλοι όσοι αντιμετωπίζουν προβλήματα με ανάλογες ρυθμίσεις».

Οι τραπεζίτες απάντησαν ότι κάνουν και θα συνεχίσουν να κάνουν ρυθμίσεις, τονίζοντας ότι προχωρούν σε διεξοδικούς ελέγχους για τον εντοπισμό των κατά σύστημα «κακοπληρωτών». Τη... γραμμή είχε ήδη δώσει προ καιρού ο πρόεδρος της Πειραιώς, κ. Μιχάλης Σάλλας, δηλώνοντας την αντίθεση των τραπεζών στους μαζικους πλειστηριασμούς ακινήτων και προτείνοντας για όσο διαρκεί η κρίση, ακόμα και αυτοί που έχουν εισοδήματα κάτω από ένα ορισμένο ύψος, να πληρώνουν κάτι μικρό και συμβολικό, πάντοτε μιλώντας για την α' κατοικία.

Η κυρία Λούκα Κατσέλη, πρόεδρος της Εθνικής τάχθηκε κατά της μαζικής κατάσχεσης ακινήτων, καθώς η πώλησή τους σε πολύ χαμηλές τιμές που θα μειώσει ακόμα περισσότερο την αξία των εμπράγματων εξασφαλίσεων και αντίκειται στο συμφέρον της τράπεζας.

«Συμφέρον της τράπεζας είναι να κρατήσει τον πελάτη ενήμερο , προσφέροντας μια σειρά προϊόντων ρύθμισης για ιδιώτες δανειολήπτες και εξατομικευμένες λύσεις που αντιστοιχούν στις πραγματικές δυνατότητες του κάθε οφειλέτη»., υποστήριξε.

Ο πλειστηριασμός ακινήτου αποτελεί την έσχατη λύση στην οποία θέλουν να προβούν οι τράπεζες, καθώς συνεπάγεται σημαντική και μόνιμη ζημία για τα βιβλία τους. Στόχος είναι να αναβιώσουν δάνεια, με τους δανειολήπτες να νιώσουν την... πίεση για να ρυθμίσουν το δάνειό τους, από την στιγμή που δεν θα υπάρχει η καθολική προστασία από τους πλειστηριασμούς.

«Η τράπεζα προτιμά μία μηνιαία δόση, έστω και μικρή, παρά την εγγραφή των ζημιών μετά από πλειστηριασμό ακινήτου στον ισολογισμό της», ανέφερε στο CNN Greece αρμόδια τραπεζική πηγή. Και υπενθύμιζε ότι στον εκπλειστηριασμό τα ακίνητα κατακυρώνονται στον αγοραστή κάτω από το 40% της εμπορικής αξίας τους, ενώ παράλληλα τα δικαστικά έξοδα είναι υπέρογκα.

«Συνεργάσιμος» δανειολήπτης

Απαραίτητη προϋπόθεση για επέλθει οποιαδήποτε ρύθμιση στα προβληματικά δάνεια από το νέο έτος είναι ο δανειολήπτης να χαρακτηρισθεί «συνεργάσιμος», όπως προβλέπει ο αναθεωρημένος Κώδικας Δεοντολογίας από την Τράπεζα της Ελλάδος. Συνεργάσιμος είναι ο δανειολήπτης που θα ανταποκριθεί θετικά στο κάλεσμα της τράπεζας να βρουν από κοινού βιώσιμη λύση για το δάνειο και θα προσκομίσει όλα τα οικονομικά και περιουσιακά στοιχεία που θα του ζητηθούν προκειμένου να καταγραφούν οι πραγματικές δυνατότητές του.

Στην πράξη οι τράπεζες θα προτείνουν λύσεις ρύθμισης από μερική διαγραφή χρεών και παροχή πρόσθετης εξασφάλισης από τον δανειολήπτη, μέχρι πώληση ακινήτου για να καλυφθεί το χρέος. Επίσης, στα υπό κατάρτιση πλάνα είναι και η ενοικίαση του ακινήτου η οποία μπορεί να συνοδεύεται από παραχώρηση του δικαιώματος διαμονής σε αυτό έναντι μισθώματος και τέλος, οριστική διαγραφή του δανείου για λίγες περιπτώσεις.

Σήμερα, στα στεγαστικά δάνεια η συνηθέστερη ρύθμιση είναι η επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής, εντούτοις πρόκειται για βραχυπρόθεσμης διάρκειας ελάφρυνση, καθώς σύμφωνα με στοιχεία της ΤτΕ, το 70% των ρυθμισμένων δανείων ξαναμπαίνει σε καθυστέρηση μέσα σε μικρό διάστημα.

Για τους ανέργους και οικονομικά ασθενείς εφαρμόζεται καταβολή μόνο τόκων για διάστημα μέχρι 4 έτη ή καταβολή κλασματικής δόσης (πχ. το 30% ή το 40% της τοκοχρεωλυτικής δόσης) για περίοδο 2 με 3 χρόνια. Στην περίπτωση αυτή και εφόσον ο δανειολήπτης είναι συνεπής στις καταβολές του, διαγράφεται το ποσό που αντιστοιχεί στη διαφορά των τόκων, ενώ το τμήμα της δόσης που αντιστοιχεί στο κεφάλαιο, προστίθεται στο υπόλοιπο του δανείου.

Οι στρατηγικοί κακοπληρωτές

Σύμφωνα με υπολογισμούς των τραπεζών, το 15% των δανειοληπτών σε καθυστέρηση αποτελεί «στρατηγικό κακοπληρωτή», δηλαδή ενώ έχουν την οικονομική δυνατότητα δεν αποπληρώνουν τις οφειλές τους. Πρόκειται για περίπου 63.000 περιπτώσεις ατόμων που ενώ μπορούν, δεν πληρώνουν δόσεις εκμεταλλευόμενοι τις μέχρι σήμερα ευνοϊκές διατάξεις του νόμου Κατσέλη ή παλαιότερα της καθολικής απαγόρευσης των πλειστηριασμών ακινήτων. Επιπλέον, αρνούνται να προβούν σε οποιαδήποτε ρύθμιση ισχυριζόμενοι ότι δεν μπορούν να καταβάλλουν ούτε μια ελάχιστη συμβολική δόση.

Στο στόχαστρο των τραπεζών θα μπουν και τα «μεγάλα» στεγαστικά, δάνεια από 500.000 ευρώ και άνω, τα οποία δεν αφορούν την κατοικία των αδύναμων, αλλά σπίτια τεράστιας αξίας, για τα οποία ο δανειολήπτης θα κληθεί ή να πληρώσει κατόπιν ρύθμισης ή να απολέσει το ακίνητο του.

Με δεδομένο ότι τα «κόκκινα» στεγαστικά αποτελούν το 35%-36% των χορηγήσεων της κατηγορίας και εκτιμάται ότι στεγαστικό έχουν 1,2 εκατ. Έλληνες, οι 420.000 είναι στην προβληματική ζώνη και με τον ένα ή τον άλλο τρόπο οι υποθέσεις τους θα ρυθμιστούν.

Η προσπάθεια και η προσοχή των τραπεζών θα στραφεί σε όσους δανειολήπτες πραγματικά και αποδεδειγμένα αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην αποπληρωμή των δανείων τους και αφετέρου στους συνεπείς δανειολήπτες μας, οι οποίοι παρά τα προβλήματα, παραμένουν ενήμεροι.