Το Λονδίνο "προπονείται" για την... έξοδο

Βασικό ρόλο στη διαμόρφωση αυτού του σχεδίου έχουν κληθεί να διαδραματίσουν τρία βασικά στελέχη της εκστρατείας υπέρ του Brexit: ο υπ. Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον, ο υπ. Διεθνούς Εμπορίου Λίαμ Φοξ και ο υπ. Εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση Ντέιβιντ Ντέιβις. Η σύμπνοια στο στόχο της εξόδου όμως δεν έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να αποτρέψει τα πολιτικά μαχαιρώματα.

Οι Φοξ και Ντέιβις αλληλοαντιπαθούνται -κατάλοιπο της εποχής που ήταν αντίπαλοι του Ντέιβιντ Κάμερον για την αρχηγία των Συντηρητικών και ο Φοξ είχε χάσει με ταπεινωτική διαφορά. Σε μια απόπειρα να έχει «το πάνω χέρι» ο Φοξ έστειλε επιστολή στον Τζόνσον, με κοινοποίηση στην πρωθυπουργό, λέγοντας πως θα πρέπει το διπλωματικό προσωπικό του υπουργείου Εξωτερικών που ασχολείται το εμπόριο να μετακινηθεί στο υπουργείο του. Και συμπληρώνοντας πως ο Τζόνσον θα πρέπει να ασχολείται κυρίως με τα θέματα ασφαλείας. Η απάντηση στο ενδοκυβερνητικό «μαχαίρωμα» ήρθε με διαρροές από το περιβάλλον Τζόνσον που χαρακτήρισε τον Φοξ «Ράμσφελντ με αναβολικά» -αναφορά στον πρώην υπ. Άμυνας του Τζορτζ Γ. Μπους. Όταν η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι επιστρέψει από τις θερινές διακοπές της στην Ελβετία, η αποκατάσταση της ενδοκυβερνητικής τάξης θα είναι από τα πρώτα μελήματά της.

Μέχρι στιγμής η Βρετανία φαίνεται να μπαίνει στην ευθεία για το Brexit από σχετικά καλή θέση. Οι προβλέψεις για τον Αρμαγεδδώνα που θα ακολουθούσε την επόμενη μέρα από το βρετανικό δημοψήφισμα δεν έχουν επαληθευτεί. Το χρηματιστήριο ανέκαμψε δυναμικά τις απώλειες των πρώτων ημερών. Και τα πρώτα οικονομικά στοιχεία για τον Ιούλιο, τον πρώτο μήνα μετά το δημοψήφισμά ήταν θετικά. Ο κυβερνητικός δανεισμός εμφανίστηκε μειωμένος σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι, αν και το πλεόνασμα ήταν μικρότερο του αναμενόμενου. Οι βρετανοί καταναλωτές φαίνεται να αδιαφόρησαν για το Brexit, με την λιανική αγορά να αυξάνεται κατά 1.4% -η μεγαλύτερη άνοδος τέτοια εποχή εδώ και 14 χρόνια. Και ο αριθμός των ανέργων , που αναμενόταν αυξηθεί, μειώθηκε κατά 52.000 στο 1,64 εκατομμύρια. Ακόμα και η πτώση της στερλίνας ευνοεί τις εξαγωγές και κάνει τις βρετανικές επιχειρήσεις δελεαστικό στόχο για εξαγορές από ξένες – με την ομάδα της Λίβερπουλ να είναι η πλέον πρόσφατη εταιρεία που δέχεται πρόταση εξαγοράς από κινεζικό όμιλο. Το ερώτημα για κυβέρνηση και αναλυτές είναι αν αυτά τα στοιχεία επιτρέπουν αισιοδοξία. Κυρίαρχη αντίληψη είναι πως ακόμα είναι πολύ νωρίς και πως πριν το τέλος του έτους δεν θα είναι δυνατόν να εξαχθούν σχετικά ασφαλή συμπεράσματα.

Αυτή η αβεβαιότητα εξηγεί και τον αργό ρυθμό με τον οποίο κινείται η βρετανική πολιτική. Γνώμονας για τις λεπτομέρειες της όποιας «ειδικής σχέσης» θα επιχειρήσει να εξασφαλίσει η Βρετανία με την Ευρωπαϊκή Ένωση πριν ξεκινήσει επίσημα τη διαδικασία εξόδου επικαλούμενη το άρθρο 50, θα είναι οι διαφαινόμενες αντοχές και δυνάμεις της βρετανικής οικονομίας στη νέα εποχή.

Οι πιέσεις για επιτάχυνση των διαδικασιών αναμένεται να αυξηθούν κι από το εξωτερικό και από το εσωτερικό. Η συνάντηση των ηγετών της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας στο νησάκι του Βεντοτένε -χώρος σύμβολο για την Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς εκεί θεωρείται ότι συνελήφθη για πρώτη φορά ως ιδέα- δίνει σαφές στίγμα των προθέσεων: Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι διατεθειμένη να προχωρήσει ανεξαρτήτως Ηνωμένου Βασιλείου. Και παρότι υπάρχει κατανόηση στις πολιτικές και πρακτικές πραγματικότητες -μεταξύ άλλων, η Βρετάνια δεν έχει τον απαιτούμενο αριθμό διαπραγματευτών για να ξεκινήσει τη διαδικασία εξόδου- οι ευρωπαίοι ηγέτες ανησυχούν για τον ενδεχόμενο ενίσχυσης των φυγόκεντρων τάσεων. Η Βρετανία έδειξε την πόρτα και δεν είναι λίγοι αυτοί που την κοιτούν πλέον με ενδιαφέρον.

Από την άλλη, οι οπαδοί του Brexit δεν θέλουν να δουν να απομακρύνεται η προοπτική αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε άρθρο στην ευρείας κυκλοφορίας Σαν, ο πρώην αρχηγός των Συντηρητικών, Ίαν Ντάνκαν Σμιθ, τονίζει πως το δημοψήφισμα δεν είχε συμβουλευτικό χαρακτήρα και προτρέπει την κυβέρνηση να θέσει άμεσα σε ισχύ το άρθρο 50 και να μην περιμένει το αποτέλεσμα των εκλογών σε Γαλλία και Γερμανία του χρόνου.

Η Τερέζα Μέι έχει δηλώσει πως θα ξεκινήσει την επίσημη διαδικασία εξόδου στις αρχές του 2017 -τον Φεβρουάριο σύμφωνα με τις εκτιμήσεις. Η ανησυχία όμως για όσους στήριξαν το Brexit και η ελπίδα για όσους θέλουν την παραμονή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι πως στην πολιτική, έξι μήνες είναι τεράστιο χρονικό διάστημα -αρκεί να θυμηθεί κανείς την πολιτική πραγματικότητα στην οποία βρισκόμασταν μόλις δυο μήνες πριν.