Στην «κόψη του ξυραφιού» η Μέση Ανατολή: Οι φόβοι γενικής ανάφλεξης και η προοπτική εκτόνωσης

Η δολοφονία του ανώτατου διοικητή της Χεσμπολάχ στη νότια Βηρυτό από ισραηλινά πυρά ως αντίποινα, φούντωσε τις ανησυχίες για γενίκευση του πολέμου στην περιοχή, με το βλέμμα όλων προς την Τεχεράνη.

Η Χεζμπολάχ, η οποία υποστηρίζεται από το Ιράν υποσχέθηκε να απαντήσει.

«Περιμένετε την εκδίκησή μας» ήταν στις αρχές Αυγούστου το μήνυμα που έστειλε ο ηγέτης της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα στο Ισραήλ από την κηδεία του στρατιωτικού διοικητή της οργάνωσης, Φουάντ Σουκρ που έχασε τη ζωή του σε ισραηλινή επιδρομή στη Βηρυτό.

Η απειλή προκάλεσε πολιτικές αναταράξεις σε όλη τη Δύση, με τις πτήσεις από και προς Λιβανο και Ισραήλ να ακυρώνονται και κατά δεκαδες και τις κυβερνήσεις πολλών κρατών να καλούν τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν την περιοχή.

Την ίδια στιγμή φούντωνε ο διπλωματικός πυρετός προκειμένου να αποτραπεί μια περαιτέρω κλιμλακωση.

Με απειλές αλλά και χειρουργικά χτυπήματα εκατέρωθεν φτάσαμε στη σημερινή κατάσταση με τις προληπτικές επιθέσεις από την πλευρά του Ισραήλ και με πάνω από 300 ρουκέτες από τη Χεζμπολάχ.

Βέβαια τίποτε από αυτά δεν εκπλήσσει τόσο όσο η αμερικανική επιμονή πως υπάρχει περιθώριο εκτόνωσης της κρίσης στην Μέση Ανατολή.

Κλιμάκωση ή εκτόνωση;

Τα διασυνοριακά πυρά το πρωί της Κυριακής (25/8) σηματοδότησαν μια σημαντική κλιμάκωση μετά από 11 μήνες εχθροπραξιών μεταξύ Χεζμπολάχ και Ισραήλ.

Σύμφωνα με ανάλυση του CNNi φαίνεται ταυτόχρονα να αμβλύνονται οι φόβοι για έναν ευρύτερο πόλεμο, τουλάχιστον προς το παρόν και αυτό γιατί:

• Στο Ισραήλ, οι αρχές ήραν τους περιορισμούς ασφαλείας στο βορειότερο έδαφος της χώρας.
• Στο Λίβανο, η Χεζμπολάχ δήλωσε ότι ολοκλήρωσε τις επιθέσεις κατά του Ισραήλ προς το παρόν.

Φαίνεται λοιπόν πως οι εξελίξεις της Κυριακής (25/8) σηματοδοτούν την ολοκλήρωση της αναμενόμενης λιβανικής κλιμάκωσης που έφερε τη Μέση Ανατολή, για άλλη μια φορά, στα πρόθυρα ενός ολοκληρωτικού πολέμου.

Η Χεζμπολάχ δήλωσε ότι αυτή ήταν η «πρώτη φάση» της απάντησής της, αλλά ήταν φειδωλή ως προς τις λεπτομέρειες μιας ενδεχόμενης συνέχειας. Πιθανόν η δήλωση να ήταν απλώς ρητορική, καθώς η σιιτική παραστρατιωτική και πολιτική οργάνωση έχει την τάση να αφήνει ανοιχτές τις απειλές της.

«Στην κόψη του ξυραφιού η περιοχή» - Τι θα κάνει το Ιράν

Ενώ η υποσχόμενη απάντηση της Χεζμπολάχ φαίνεται να είναι μετέωρη προς το παρόν, το Ισραήλ δεν μπορεί επ' ουδενί να εφησυχάσει υπό τις απειλές της Τεχεράνης: Το Ιράν έχει επίσης ορκιστεί «εκδίκηση» για τη δολοφονία του επικεφαλής της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγιε.

Μετά τις επιθέσεις στη Βηρυτό και την Τεχεράνη στα τέλη του περασμένου μήνα, αξιωματούχοι των δυτικών και ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών, διπλωμάτες και αναλυτές προσπαθούν να «μεταφράσουν» το πώς θα μπορούσαν να μοιάζουν τα αντίποινα που υποσχέθηκε το Ιράν.

Αυτό πυροδότησε μια σειρά από διπλωματικές πιέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Βρετανία και τη Γαλλία να παροτρύνουν τη Χεζμπολάχ και το Ιράν να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση.

Αυτό φάνηκε να επιταχύνει έναν ακόμη γύρο συνομιλιών για μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και απελευθέρωσης ομήρων στη Γάζα, σε μια προσπάθεια να αποτραπεί μια ακόμη κλιμάκωση από έναν άξονα υπό την ηγεσία του Ιράν, ο οποίος έχει επανειλημμένα δηλώσει πως οι επιθέσεις κατά του Ισραήλ και των συμμάχων του εξαρτώνται άμεσα από τον τερματισμό της ισραηλινής επίθεσης στη Γάζα.

Αργά και διόλου σταθερά

Οι συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου συνεχίζουν να κινούνται αργά, παρά τις έντονες διπλωματικές προσπάθειες των ΗΠΑ. Αλλά η τελευταία κλιμάκωση έδειξε ότι ούτε το Ιράν ούτε οι συμμαχικές πολεμικές ομάδες στην περιοχή μπορούν να αναλάβουν την ευθύνη μια ευρύτερης σύρραξης στη Μλεση ανατολή.

Η Χεζμπολάχ είχε επανειλημμένα ορκιστεί να ανταποδώσει οποιοδήποτε ισραηλινό χτύπημα στη Βηρυτό με επίθεση σε μεγάλα αστικά κέντρα του Ισραήλ.

Ωστόσο, είτε από πρόθεση είτε λόγω των ισχυριζόμενων προληπτικών χτυπημάτων του Ισραήλ, αποφεύγει πάντα την τελευταία στιγμή την υλοποίηση μιας τέτοιας επίθεσης.

Οι στόχοι της παραμένουν εντός της παραμεθόριας περιοχής που αποτελεί το πεδίο των εχθροπραξιών από τον περασμένο Οκτώβριο και οι πύραυλοι μικρού βεληνεκούς της σοβιετικής εποχής που χρησιμοποίησε αποτελούν βασικό πυλώνα των επιθέσεων της Χεζμπολάχ κατά των ισραηλινών δυνάμεων εδώ και δεκαετίες.

Ο κίνδυνος μιας ολοκληρωτικής σύγκρουσης φαίνεται να είναι σημαντικά μικρότερος μετά τα διασταυρούμενα πυρά της Κυριακής.

Ωστόσο, η ανοιχτή απειλή του Ιράν θα συνεχίσει να συμβάλλει στον πόλεμο νεύρων που έχει καθορίσει μεγάλο μέρος των συγκρούσεων - έστω και σε μικρή κλίμακα - μεταξύ των συμμάχων της Τεχεράνης και του Τελ Αβίβ με αποτέλεσμα η περιοχή θα παραμένει στην κόψη του ξυραφιού όσο διαρκεί ο πόλεμος στη Γάζα.

CNNi: The Middle East may have backed off from the brink of a regional war – for now