Διχασμένη η ΕΕ για την άρση της πατέντας εμβολίων - Ποιες χώρες παίρνουν αποστάσεις

Μάλλον μία γενικευμένη διατύπωση περί ετοιμότητας να συζητηθεί το μείζον ζήτημα θα προκύψει από το Πόρτο, καθώς ήδη πέντε ευρωπαϊκές χώρες έχουν λάβει αποστάσεις από την κατάργηση της πνευματικής ιδιοκτησίας.

Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης εμφανίζονται διχασμένοι ως προ τη χρησιμότητα μίας ανάλογης κίνησης, ενώ ειδικοί αναφέρουν ότι ενδέχεται να χρειαστούν χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί η σχετική διαπραγμάτευση και να μην αντιμετωπιστεί κατ' επέκταση η άμεση ανάγκη παρασκευής περισσότερων δόσεων με πιο γοργούς ρυθμούς, μεταδίδει σχετικά το Reuters.

Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κάλεσε από το Πόρτο τις ΗΠΑ και άλλες χώρες που παρασκευάζουν εμβόλια για την Covid-19 να εξάγουν την παραγωγή τους, όπως κάνει και η Ευρωπαϊκή Ένωση, αντί να συζητούν για την άρση των πνευματικών δικαιωμάτων.

Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στο περιθώριο της άτυπης Συνόδου Κορυφής, η Ντερ Λάιεν ανέφερε ότι οι συζητήσεις για την άρση της πατέντας των εμβολίων δεν θα οδηγήσουν στην παραγωγή ούτε μίας δόσης εμβολίου για την Covid-19 βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα.

Μόνο η αύξηση της παραγωγής, η άρση των εξαγωγικών φραγμών και το μοίρασμα των εμβολίων που έχουν ήδη παραγγελθεί θα βοηθούσε αμέσως την κατάσταση, υπογράμμισε.

Στο ίδιο μήκος ήταν, νωρίτερα, και οι δηλώσεις του προέδρου της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν:

«Ποιο είναι το τρέχον ζήτημα; Δεν αφορά στην πραγματικότητα την πνευματική ιδιοκτησία. Είναι δυνατόν να δώσουμε πνευματική ιδιοκτησία σε εργαστήρια που δεν γνωρίζουν πώς να παρασκευάσουν [τα εμβόλια] και δεν θα τα παρασκευάσουν αύριο;» ανέφερε από το Πόρτο.

«Το βασικό ζήτημα, για την αλληλεγγύη, είναι η διανομή των δόσεων» επισήμανε ο Εμανουέλ Μακρόν, προσθέτοντας ότι η Γαλλία συνεργάζεται στενά με τη Γερμανία σε αυτό το ζήτημα.

Το Βερολίνο είχε ήδη εκφράσει την αντίθεσή του στην άρση των πατεντών χθες, Πέμπτη.

Την Τετάρτη, ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, στήριξε το αίτημα της Ινδίας και της Νότιας Αφρικής για προσωρινή άρση των πατεντών για τα εμβόλια της Covid-19, γεγονός που προκάλεσε την οργή πολλών φαρμακευτικών εταιρειών.

Ορισμένοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι θα χρειαστούν μέχρι και δύο χρόνια διαπραγματεύσεων στους κόλπους του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΥ) για να επιτευχθεί συμφωνία.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες πιθανότατα θα ακούσουν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι η άρση της πατέντας δεν θα βοηθούσε να αυξηθεί η παραγωγή, ιδίως στις φτωχότερες χώρες, αφού η διαδικασία αυτή απαιτεί προηγμένες τεχνολογίες και εγκαταστάσεις.

Η αμερικανική εταιρεία Moderna παραιτήθηκε των πνευματικών δικαιωμάτων της για το εμβόλιό της τον περασμένο Οκτώβριο (χρησιμοποιεί την τεχνολογία του «αγγελιαφόρου RNA») αλλά καμία άλλη φαρμακευτική εταιρεία δεν έχει ανακοινώσει μέχρι σήμερα ότι θα προσπαθήσει να «αντιγράψει» το σκεύασμά της.

Η Γερμανία, έδρα της BioNTech, της εταιρείας που έχει την πατέντα για το δεύτερο εμβόλιο του «αγγελιαφόρου RNA» (αναπτύχθηκε σε συνεργασία με την αμερικανική Pfizer) αντιτίθεται στην άρση της πατέντας, ενώ αντιθέτως η Ιταλία συμφωνεί με την πρόταση του Μπάιντεν.

Ενώ η πανδημία συνεχίζεται, οι πιθανότητες είναι ότι ακόμη πιο επικίνδυνες νέες μεταλλάξεις του SARS-CoV-2 θα εμφανιστούν. Η φαρμακευτική βιομηχανία επιμένει ότι η πιο πρόσφορη προσέγγιση για την αντιμετώπισή της είναι να ξεπεραστούν τα προβλήματα στην εξασφάλιση πρώτων υλών και να πουληθούν ή να δωριθούν εμβόλια σε όλες τις χώρες του κόσμου.

«Κανείς δεν θα είναι ασφαλής, μέχρι να είμαστε όλοι. Αν γίνουν εμβολιασμοί μόνο στις αναπτυγμένες χώρες, η νίκη μας επί της Covid-19 θα είναι βραχύβια. Βλέπουμε πόσο γρήγορα μεταλλάσσεται ο ιός, δημιουργώντας νέες παραλλαγές που συνεπάγονται νέες προκλήσεις» αναφέρουν οι ηγέτες του Βελγίου, της Σουηδίας, της Γαλλίας, της Δανίας και της Ισπανίας σε κοινή επιστολή τους προς την Κομισιόν.

«Τα εμβόλια έχουν καταστεί θέμα ασφαλείας και η ΕΕ δεν μπορεί να υστερεί. Για τον λόγο αυτόν, βασική προτεραιότητα είναι η αύξηση της ικανότητας παραγωγής στην Ευρώπη» προσθέτουν.

Η ΕΕ, μια από τους μεγαλύτερους παραγωγούς εμβολίων στον κόσμο, είναι επίσης και ο κύριος εξαγωγέας, με 200 εκατομμύρια δόσεις να έχουν ήδη σταλεί σε άλλες χώρες του κόσμου. Οι ΗΠΑ και η Βρετανία δεν έχουν εξάγει κανένα από τα εμβόλια που παρασκευάζονται στο έδαφός τους.