Και τώρα, Βrexit: O δύσκολος δρόμος του Τζόνσον προς το «διαζύγιο» με την Ε.Ε.
Σαρωτική νίκη, θρίαμβος Μπόρις Τζόνσον, ιστορική στιγμή για τους Συντηρητικούς: όπως και να χαρακτηριστεί το αποτέλεσμα των βρετανικών εκλογών, η ουσιαστική ερμηνεία του είναι μια… Οι Βρετανοί κουράστηκαν και θέλουν να τελειώνουν με το Brexit.
Μετά από μια εκλογική αναμέτρηση που άφησε τη χώρα διχασμένη, ο θριαμβευτής της κάλπης Μπόρις Τζόνσον καλείται τώρα να βγάλει τη Βρετανία από την Ευρωπαϊκή Ένωση και να οδηγήσει τη χώρα σε νέα… μονοπάτια. Το ερώτημα που γεννάται, όμως, είναι πόσο γρήγορα και υπό ποιους όρους θα πραγματοποιηθεί το «διαζύγιο» μεταξύ των δύο πλευρών. Και μάλιστα, δεδομένου ότι μόλις κοπάσουν οι πανηγυρισμοί, ο Βρετανός πρωθυπουργός θα αντιληφθεί το μέγεθος του προβλήματος που καλείται να διαχειριστεί.
Ο Μπόρις Τζόνσον θα πρέπει να προχωρήσει με γοργά βήματα προς την έξοδο της Ε.Ε. -όπως άλλωστε υποσχέθηκε στους ψηφοφόρους του- και μάλιστα την ώρα που περιοχές της χώρας φαίνεται να κινούνται προς διαφορετικές κατευθύνσεις…
To Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας (SNP), το οποίο κατέλαβε τις 48 από τις 59 κοινοβουλευτικές έδρες που προορίζονται για τα κόμματα της Σκωτίας, έχει ήδη εκφράσει την αντίθεσή του στο σχέδιο του Τζόνσον για αποχώρηση από την Ένωση χωρίς «αν και ίσως».
Η Νίκολα Στέρτζιον, επικεφαλής του SNP, δήλωσε ότι ο Μπόρις Τζόνσον δεν μπορεί να πιέσει τη Σκωτία να υιοθετήσει την κοσμοθεωρία του και τόνισε πως το εκλογικό αποτέλεσμα καθιστά σαφές ότι οι Σκωτσέζοι επιθυμούν ένα διαφορετικό μέλλον από την υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο.
«Όπως εκείνος περιμένει να γίνει σεβαστή η εντολή που του δόθηκε, έτσι πρέπει να σεβαστεί και τη δική μου» σχολίασε η Νίκολα Στέρτζιον.
Έκανε, μάλιστα, λόγο για δεύτερο δημοψήφισμα ανεξαρτησίας της Σκωτίας…
Τα επόμενα βήματα
Ο Βρετανός πρωθυπουργός έχει ήδη στα χέρια του μια συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την οποία θα πρέπει περάσει από το βρετανικό κοινοβούλιο. Η πλειοψηφία που κατέχει πλέον ο Τζόνσον δείχνει πως κάτι τέτοιο δεν θα είναι ιδιαίτερα δύσκολο.
Ακόμη και αν υπάρξει κοινοβουλευτικό «μπλόκο», ο Βρετανός πρωθυπουργός έχει δηλώσει ότι η χώρα θα αποχωρήσει από την Ε.Ε. την 31η Ιανουαρίου.
Το πιθανότερο ενδεχόμενο είναι η κυβέρνηση να προσπαθήσει να περάσει το νομοσχέδιο για την αποχώρηση από την Ε.Ε. την επόμενη εβδομάδα, ώστε να μην διαταραχθεί το χρονοδιάγραμμα αποχώρησης.
Και μετά, τι;
Η αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση την 31η Ιανουαρίου -εάν φυσικά αυτή πραγματοποιηθεί- είναι μόνο το πρώτο βήμα μιας ιδιαίτερα περίπλοκης διαδικασίας.
Όπως εξηγεί το BBC, πρώτη προτεραιότητα θα είναι η διαπραγμάτευση μιας εμπορικής συμφωνίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και αυτό γιατί η Βρετανία θέλει να έχουν πρόσβαση τα προϊόντα και οι υπηρεσίες της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι συντηρητικοί, ωστόσο, έχουν καταστήσει σαφές ότι η Βρετανία θα πρέπει να αποχωρήσει από την τελωνειακή ένωση και την ενιαία αγορά και να μην υπάγεται πλέον στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Τα χρονικά περιθώρια, όμως, είναι ιδιαίτερα πιεστικά. Μπορεί να περάσουν εβδομάδες μέχρι η Ευρωπαϊκή Ένωση να συμφωνήσει σε μια επίσημη διαπραγματευτική εντολή, καθώς θα πρέπει να δώσει το «πράσινο φως» το ευρωκοινοβούλιο και να συναινέσουν και τα 27 κράτη – μέλη. Αυτό σημαίνει πως οι επίσημες συζητήσεις θα ξεκινήσουν τον Μάρτιο και θα πρέπει να καταλήξουν σε τελική συμφωνία μέχρι το τέλος Ιουνίου. Σε αυτό το σημείο, όπως τονίζει το βρετανικό δίκτυο, η Βρετανία θα πρέπει να αποφασίσει εάν επιθυμεί να επεκτείνει τη μεταβατική περίοδο κατά ένα ή δύο χρόνια.
Ο Μπόρις Τζόνσον έχει, όμως, αποκλείσει οποιοδήποτε σενάριο παράτασης. Σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία στα τέλη Ιουνίου, τότε η Βρετανία θα αποχωρήσει από την Ένωση χωρίς δίχτυ ασφαλείας στα τέλη Δεκεμβρίου 2020.
Ακόμη και αν υπάρξει συμφωνία, όμως, θα πρέπει να εγκριθεί -μια διαδικασία που ενδέχεται να πάρει αρκετούς μήνες. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει ποτέ διαπραγματευτεί μια τόσο μεγάλη εμπορική συμφωνία με τρίτη χώρα στο ασφυκτικό προαναφερθέν χρονικό πλαίσιο.
Στο παρελθόν, ο Μπόρις Τζόνσον έχει ισχυριστεί ότι η διαπραγμάτευση αυτή δεν θα είναι τόσο σύνθετη, καθώς η Βρετανία είναι εναρμονισμένη με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι επικριτές του σπεύδουν να διευκρινίσουν ότι η Βρετανία θέλει να είναι ελεύθερη να παρεκκλίνει από τους αυστηρούς κανόνες της Ε.Ε. και να προχωρήσει σε συμφωνίες με τρίτες χώρες -κάτι που αναμένεται να περιπλέξει τις διαπραγματεύσεις.
Και το ζήτημα της εμπορικής συμφωνίας είναι ένα μόνο από αυτά που πρέπει να διευθετηθούν. Οι δύο πλευρές θα πρέπει να προκαθορίσουν και τον τρόπο με τον οποίο θα συνεργάζονται σε επίπεδο ευρωπαϊκής ασφάλειας αλλά και αστυνόμευσης.
Μάλιστα, Βρετανία και Ε.Ε. θα πρέπει να συμφωνήσουν σε νέο πλαίσιο για την εκτέλεση ενταλμάτων σύλληψης.
Η λίστα δεν σταματά, φυσικά, εδώ, καθώς υπάρχουν και άλλοι τομείς συνεργασίας που θα πρέπει να αποσαφηνιστούν και να διευθετηθούν.