Στις Βρυξέλλες η Μέι – Συζητήσεις για τη μελλοντική σχέση Ηνωμένου Βασιλείου-ΕΕ

Στόχος της δυσαρέσκειας στις τάξεις των Τόρις για την διαχείριση του θέματος, η Τερέζα Μέι θα γίνει δεκτή στις 18.30 ώρα Ελλάδος από τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ εν όψει της έκτακτης ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής της 25ης Νοεμβρίου.

Ο Γιούνκερ και η Μέι θα συζητήσουν «το πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης» ανάμεσα στο Λονδίνο και την Ευρωπαϊκή Ενωση, το οποίο θα αποτελέσει αντικείμενο μίας συμφωνίας ανάμεσα τις δύο πλευρές για τον τερματισμό των εξαιρετικά περίπλοκων διαπραγματεύσεων που ξεκίνησαν τον Ιούνιο 2017.

Η συμφωνία που συνομολογήθηκε την περασμένη εβδομάδα ανάμεσα τις διαπραγματευτικές ομάδες αφορούσε το σχέδιο της συμφωνίας αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου, ένα κείμενο 600 σελίδων που «αποξηλώνει» τις σχέσεις που έχουν δημιουργηθεί ανάμεσα στις δύο πλευρές τα τελευταία 40 χρόνια, από την ένταξη της χώρας στην Ένωση.

Το κείμενο αυτό διευθετεί το θέμα του «λογαριασμού» του διαζυγίου, του ποσού που το Λονδίνο πρέπει να καταβάλει στην ΕΕ, χωρίς να το προσδιορίζει αριθμητικά, και προβλέπει μία επίμαχη λύση για την αποφυγή της επαναφοράς ενός σκληρού συνόρου ανάμεσα στην Δημοκρατία της Ιρλανδίας και την Βόρεια Ιρλανδία.

Πολιτική διακήρυξη

Όμως αυτό το σχέδιο συμφωνίας, που δέχεται σφοδρά πυρά στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου η Τερέζα Μέι κατηγορείται ότι έκανε υπερβολικές υποχωρήσεις προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα πρέπει να συνοδευθεί από μία πολιτική διακήρυξη που θα ορίζει το πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης του Ηνωμένου Βασιλείου με την Ευρωπαϊκή Ένωση, κυρίως στον εμπορικό τομέα.

Το κείμενο αυτό, που αποτελείται από είκοσι σελίδες, σύμφωνα με ευρωπαϊκή πηγή, δεν θα έχει νομική, αλλά σημαντική πολιτική αξία στην πλαισίωση των εμπορικών διαπραγματεύσεων που δεν μπορούν να αρχίσουν επισήμως παρά μετά το Brexit, δηλαδή μετά τις 29 Μαρτίου 2019.

Οι δύο πλευρές διαθέτουν για την διαπραγμάτευση αυτή μεταβατική περίοδο, που είναι προγραμματισμένο να διαρκέσει μέχρι το τέλος του 2020, αλλά μπορεί να παραταθεί εάν υπάρξει ανάγκη.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφωνεί σε ένα σχήμα απαλλαγμένο από τελωνειακούς δασμούς και ποσοστώσεις για όλα τα προϊόντα με το Ηνωμένο Βασίλειο. Όμως δεν τίθεται θέμα για τις Βρυξέλλες προσφοράς μίας προοπτικής εμπορικής σχέσης χωρίς όρους, εάν το Λονδίνο συνεχίσει να επιδιώκει να απαλλαγεί από τους κανόνες της τελωνειακής ένωσης και της ενιαίας αγοράς, επιμένουν πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

«Επιφυλακή»

«Η τελωνειακή ένωση είναι η εγκατάλειψη της αυτόνομης εμπορικής πολιτικής και αποδοχή των κανόνων του ανταγωνισμού με τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, αυτό πρέπει να είναι σαφές για τους Βρετανούς», επέμεινε ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή.

Χώρες όπως η Γαλλία και η Ολλανδία θέλουν επίσης να υπάρξουν ασφαλιστικές δικλείδες σε ό,τι αφορά την μελλοντική πρόσβαση των ευρωπαϊκών αλιευτικών στόλων στα χωρικά ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου.

Το ευαίσθητο αυτό θέμα βρίσκεται εκτός της περιμέτρου του «ενιαίου τελωνειακού χώρου», της ύστατης λύσης που προβλέπεται για τη διευθέτηση του θέματος των ιρλανδικών συνόρων, εάν οι μελλοντικές εμπορικές διαπραγματεύσεις δεν καρποφορήσουν.

«Είναι υψίστης σημασίας να διατηρηθεί ο σύνδεσμος ανάμεσα στην πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά (για τα αλιεύματα των βρετανών αλιέων) και την πρόσβαση των ευρωπαίων αλιέων στα βρετανικά χωρικά ύδατα, επισημαίνει ευρωπαϊκή πηγή.

Η Μαδρίτη από την πλευρά της πιέζει τους ευρωπαίους εταίρους της απειλώντας με βέτο επί οποιασδήποτε συμφωνίας για το Brexit, εάν δεν αναγνωρισθεί απερίφραστα ο απευθείας ρόλος της στις διαπραγματεύσεις για το μέλλον του Γιβραλτάρ.

Εάν η βρετανική κυβέρνηση και οι 27 κατορθώσουν να συμφωνήσουν επί όλων των θεμάτων του διαζυγίου, θα πρέπει ακόμη να λάβουν την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του βρετανικού κοινοβουλίου.