Πόλεμος Ουκρανία: Ποιες είναι οι κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία μέχρι σήμερα

Τι είναι οι κυρώσεις;

Οι κυρώσεις είναι ποινές που επιβάλλονται από μια χώρα σε μια άλλη, για να σταματήσει να ενεργεί επιθετικά ή να παραβιάζει το διεθνές δίκαιο.

Είναι από τις πιο σκληρές ενέργειες στις οποίες μπορούν να προχωρήσουν τα κράτη, πριν πάνε σε πόλεμο.

Ποιες κυρώσεις έχουν επιβληθεί στη Ρωσία

Ενέργεια

Την Τρίτη οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα. Το Ηνωμένο Βασίλειο ακολούθησε το παράδειγμά τους σε ό,τι αφορά το πετρέλαιο, ανακοινώνοντας ότι μέχρι τα τέλη του 2022 θα σταματήσει τις εισαγωγές ρωσικού αργού και πετρελαϊκών προϊόντων.

Οι Ευρωπαίοι διχάζονται, δεδομένου ότι πολλές χώρες, όπως η Γερμανία και η Ιταλία, εξαρτώνται από το ρωσικό φυσικό αέριο. Η ΕΕ σχεδιάζει ωστόσο επενδύσεις ώστε να περιορίσει κατά τα δύο τρίτα τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου.

Η Gazprom, ο ρωσικός κολοσσός του φυσικού αερίου, είναι μεταξύ των εταιρειών που δεν μπορούν πλέον να δανείζονται από τις δυτικές αγορές.

Παράλληλα, ανεστάλη η διαδικασία αδειοδότησης του αγωγού Nord Stream 2, με τον οποίο θα αυξάνονταν οι παραδόσεις ρωσικού φυσικού αερίου στη Γερμανία. Η εταιρεία που τον διαχειρίζεται υπέβαλε αίτημα πτώχευσης.

Οικονομικός τομέας

Ο χρηματοοικονομικός τομέας βρέθηκε στο «στόχαστρο» από την πρώτη στιγμή, ώστε να περιοριστούν οι δυνατότητες της Μόσχας να χρηματοδοτεί τον πόλεμο. Οι κυρώσεις επεκτάθηκαν σταδιακά και στη Λευκορωσία.

Οι ΗΠΑ, η ΕΕ και άλλες χώρες έβαλαν στο στόχαστρο την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας, απαγορεύοντας κάθε συναλλαγή και παγώνοντας τα περιουσιακά στοιχεία της. Το ρούβλι βρίσκεται έκτοτε σε ελεύθερη πτώση, σε σχέση με το δολάριο.

Ένα επίσης σοβαρό πλήγμα ήταν ο αποκλεισμός των μεγαλύτερων ρωσικών τραπεζών από το σύστημα διατραπεζικών συναλλαγών Swift. Ο αποκλεισμός αφορά και τις τράπεζες της Λευκορωσίας.

Για να αποφευχθεί μια παράκαμψη των κυρώσεων, η ΕΕ τις διεύρυνε για να συμπεριλάβει τα κρυπτονομίσματα και άλλα κρυπτο-περιουσιακά στοιχεία, στα οποία επένδυαν οι Ρώσοι για να σώσουν τις οικονομίες τους από την κατάρρευση του ρουβλίου.

Τα πρόσωπα

Εκατοντάδες προσωπικότητες και ολιγάρχες έχουν βρεθεί στη «μαύρη» λίστα των κυρώσεων: μεταξύ αυτών είναι και ο ίδιος ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν και τα μέλη του στενού κύκλου του, όπως ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ. Κυρώσεις έχουν επιβληθεί στους 386 βουλευτές που στήριξαν την εισβολή στην Ουκρανία, στον επικεφαλής της πετρελαϊκής εταιρείας Rosneft Ιγκόρ Σέτσιν, στον ιδιοκτήτη της Τσέλσι Ρομάν Αμπράμοβιτς και δεκάδες άλλους.

Οι ευρωπαϊκές κυρώσεις περιλαμβάνουν και απαγόρευση εισόδου στις χώρες της ΕΕ, αλλά και το πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων των ολιγαρχών και των Ρώσων αξιωματούχων. Η Βρετανία περιόρισε το πρόγραμμα «χρυσή βίζα», που επέτρεπε την αγορά δικαιωμάτων μόνιμης κατοικίας στη χώρα από πλούσιους Ρώσους.

Η Ουάσινγκτον έκανε ένα βήμα πιο πέρα, συγκροτώντας μια ομάδα εισαγγελέων που θα αναλάβουν να ασκήσουν διώξεις σε «διεφθαρμένους Ρώσους ολιγάρχες».

Εμπόριο

Ακολουθώντας το παράδειγμα του Καναδά, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους στην G7 ανακοίνωσαν ότι τερματίζουν τη ρήτρα του «ευνοούμενου κράτους» που είχαν χορηγήσει στη Ρωσία. Ανοίγει έτσι ο δρόμος για την επιβολή τιμωρητικών δασμών στα εισαγόμενα ρωσικά προϊόντα.

Οι ΗΠΑ θα απαγορεύσουν επίσης την εισαγωγή θαλασσινών, βότκας και ρωσικών διαμαντιών. Στην ΕΕ, η απαγόρευση αφορά τον σίδηρο και τον χάλυβα.

Τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από την ΕΕ θα απαγορευτεί η εξαγωγή ειδών πολυτελείας προς τη Ρωσία.

Οι Ρώσοι είχαν ήδη χάσει την πρόσβασή τους στον τεχνολογικό εξοπλισμό και τους ημιαγωγούς για τη στρατιωτική και πετρελαϊκή βιομηχανία τους, μετά την απαγόρευση εξαγωγών αυτών των ειδών από τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία.

Μεταφορές

Ο εναέριος χώρος όλων των χωρών του ΝΑΤΟ και της ΕΕ έκλεισε σχεδόν αμέσως για τα ρωσικά αεροσκάφη. Αεροπορικές εταιρείες όπως η καζακική Air Astana ή η τουρκική Pegasus Airlines ανακοίνωσαν ότι διακόπτουν τις πτήσεις τους προς τη Ρωσία, λόγω της αβεβαιότητας που δημιουργούν οι κυρώσεις.

Ο τομέας της αεροναυπηγικής πλήττεται γενικότερα: απαγορεύτηκε η εξαγωγή αεροσκαφών, ανταλλακτικών και εξοπλισμού, σταμάτησε η συντήρηση ρωσικών αεροσκαφών από την Airbus και την Boeing ενώ το Λονδίνο απαγόρευσε επίσης να ασφαλίζονται τα ρωσικά αεροπλάνα.

Τα λιμάνια πολλών χωρών έκλεισαν για τα πλοία υπό ρωσική σημαία. Πολλές μεγάλες εταιρείες μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων διέκοψαν τις παραδόσεις τους στη Ρωσία.

Μέσα ενημέρωσης

Η ΕΕ απαγόρευσε τη μετάδοση των κρατικών ρωσικών μέσων RT και Sputnik.

Το Facebook και το YouTube αποφάσισαν από την πλευρά τους να μπλοκάρουν τη μετάδοση αυτών των μέσων στην Ευρώπη. Το YouTube ανακοίνωσε σήμερα ότι μπλοκάρει σε όλον τον κόσμο τα μέσα ενημέρωσης που πρόσκεινται στη ρωσική κυβέρνηση.

Το Google ανακοίνωσε επίσης ότι αναστέλλει τη δυνατότητα των μμε που χρηματοδοτούνται από το ρωσικό κράτος να αποκομίζουν κέρδη μέσα από τις πλατφόρμες του.

Τι κάνουν οι εταιρείες

Ένας αυξανόμενος αριθμός διεθνών επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένων των McDonald's, Coca-Cola και Starbucks, ανέστειλαν τις δραστηριότητές τους στη Ρωσία.

Οι εταιρείες ενήργησαν επειδή οι μέτοχοι «δεν θα άντεχαν» τη δημιουργία κερδών από τη Ρωσία, λέει η Anna MacDonald, διαχειριστής κεφαλαίων στην Amati Global Investors.

Πώς αντέδρασε η Ρωσία στις κυρώσεις

Η Ρωσία έχει απαγορεύσει τις εξαγωγές περισσότερων από 200 προϊόντων μέχρι το τέλος του 2022. Περιλαμβάνει τηλεπικοινωνίες, οχήματα, ιατρικό, γεωργικό, ηλεκτρικό εξοπλισμό και ξυλεία.

Έχει επίσης υπερδιπλασιάσει το βασικό της επιτόκιο για να προσπαθήσει να σταματήσει την πτώση του ρουβλίου.

Επιπλέον, εμποδίζει τις πληρωμές τόκων σε ξένους επενδυτές που κατέχουν κρατικά ομόλογα και απαγορεύει στις ρωσικές εταιρείες να πληρώνουν τους μετόχους του εξωτερικού.

«Φρέναρε» τους ξένους επενδυτές που κατέχουν ρωσικές μετοχές και ομόλογα αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων να τα πουλήσουν.

Η Ρωσία έχει επίσης προειδοποιήσει ότι θα μπορούσε να διακόψει την παροχή φυσικού αερίου ως απάντηση στις κυρώσεις πετρελαίου.