Τα δύο πρόσωπα της πράσινης μετάβασης

Τι είναι αλήθεια και τι είναι ψέμα; Ποιος έχει δίκιο και ποιος έχει άδικο; Και εν τέλει, τι ισχύει με την πράσινη μετάβαση;

Είναι μονόδρομος για τη σωτηρία του πλανήτη και πρέπει να γίνει «χθες» ή κάπου κάναμε λάθος στον προγραμματισμό και βρεθήκαμε προ απροόπτων που απειλούν να τινάξουν στον αέρα την παγκόσμια οικονομία;

Ή μήπως, εν τέλει, ισχύουν και τα δύο, όσο οξύμωρο και αν ακούγεται αυτό, με την πράσινη μετάβαση να έχει δύο πρόσωπα ως άλλος Ιανός;

Για να προσπαθήσουμε να ξετυλίξουμε το κουβάρι, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε κάποια βασικά πράγματα:

• Η κλιματική κρίση είναι πλέον εδώ. Δεν μιλάμε για αλλαγή, αλλά για κρίση, που κινδυνεύει να μετατραπεί σε κλιματική κατάρρευση. Και αν θέλουμε ο πλανήτης να έχει μέλλον, κάτι πρέπει να αλλάξει.
• Ο δρόμος προς την πράσινη μετάβαση περνά μέσα από τις ΑΠΕ. Σήμερα αυτές είναι κυρίως τα φωτοβολταϊκά και τα αιολικά πάρκα, αύριο μπορεί να είναι κάτι άλλο, σίγουρα όμως το νέο μείγμα δεν μπορεί να βασίζεται στα ορυκτά καύσιμα. Την πυρηνική ενέργεια τη βγάζω εκτός, είναι ένα άλλο, τεράστιο κεφάλαιο, που χρήζει πολύ μεγαλύτερης ανάλυσης.
• Η τεχνολογία που θα φέρει τη βέλτιστη πράσινη μετάβαση έχει ακόμα πολύ δρόμο, χρειάζεται επενδύσεις και δεν ξέρουμε πότε και πώς θα είναι έτοιμη. Είτε μιλάμε για μεταφορά ενέργειας χωρίς σοβαρές απώλειες, είτε για αποθήκευση με τρόπο συμφέρον και φιλικό προς το περιβάλλον, οι προκλήσεις είναι πολλές και μεγάλες.
• Η πράσινη μετάβαση έχει κόστος. Σημαντικό κόστος, το οποίο κανείς μέχρι στιγμής δεν γνωρίζει ούτε και έχει επικοινωνήσει ευθαρσώς, γεγονός που επιβεβαιώνει τα όσα λέει ο κ. Μυτιληναίος.
• Σε κάποια χρόνια από τώρα, νομοτελειακά η ενέργεια θα είναι κατά βάση «πράσινη». Και όποιος τοποθετηθεί έγκαιρα, επενδύοντας σωστά, θα βγει κερδισμένος, επιβεβαιώνοντας τον κ. Σκυλακάκη.
• Υπό κανονικές συνθήκες, η επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης έχει νόημα, καθώς προτεραιότητα οφείλει να είναι η βιωσιμότητα του πλανήτη, ώστε να μην φτάσουμε σε μη αναστρέψιμη κατάσταση.
• Όμως οι συνθήκες μόνο κανονικές δεν είναι. Η διαταραχή της προσφοράς απειλεί όλη την ενεργειακή ισορροπία του πλανήτη, ενώ ήδη έχει εκτινάξει τις τιμές της ενέργειας συμπαρασύροντας τον πληθωρισμό. Άρα ο «λογαριασμός» της πράσινης μετάβασης γίνεται σαφώς πιο δυσβάσταχτος.

Με άλλα λόγια, καλώς ή κακώς, βρισκόμαστε σε μια εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία. Από τη μία η διαδικασία της πράσινης μετάβασης έχει ήδη ξεκινήσει –έστω και πρόωρα- και το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω.

Από την άλλη όμως, το κόστος, με δεδομένη την παγκόσμια συγκυρία, είναι τέτοιο που απειλεί το σύνολο της οικονομίας. «Στις Βρυξέλλες συζητάνε πώς θα πρασινίσει η οικονομία και στο τέλος δεν θα έχει μείνει καμία επιχείρηση όρθια για να γίνει πράσινη» δήλωσε ο κ. Μυτιληναίος και δεν μπορώ να του δώσω άδικο. Κινδυνεύουμε δηλαδή να δούμε την εγχείρηση να πετυχαίνει, τον ασθενή όμως να πεθαίνει.

Τι μέλλει γενέσθαι; Ειλικρινά ουδείς γνωρίζει. Το μόνο σίγουρο είναι πως θα βιώσουμε και τα δύο πρόσωπα της πράσινης μετάβασης, ή για να το πω πιο λαϊκά, θα τη δούμε και από την καλή και από την ανάποδη.