Τα παλάτια της μνήμης: Πώς να αντιμετωπίσετε τη «διαγραφή» των αναμνήσεων

Σύμφωνα με μία νέα έρευνα του πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, αυτά τα οποία ξεχνάμε δεν είναι αποτέλεσμα της αδυναμίας μας να ανασύρουμε μνήμες αλλά συνέπεια μίας βιολογικής διαδικασίας του εγκεφάλου κατά την οποία διαγράφονται. Ωστόσο, υπάρχει ένα αρχαίο κείμενο που χρονολογείται από τον 8ο αιώνα και αποκαλύπτει την τέχνη της «αιώνιας μνήμης».

Το “Rherorica ad Herennium”, είναι το πιο αρχαίο λατινικό κείμενο που έχει βρεθεί, γραμμένο από άγνωστη πηγή, και διδάσκει τη «μέθοδο των θέσεων» ή το «παλάτι της μνήμης», όπως και είναι γνωστό. Όπως φαίνεται και στον τίτλο του, για να συγκρατηθούν στη μνήμη, γεγονότα ή ιδέες, πρέπει να συνδυαστούν σε μια εικόνα ή ένα τόπο.
Το παράδειγμα που αναφέρεται στη New York Times, είναι μια λίστα για ψώνια που περιέχει 10 αντικείμενα. Για να συγκρατηθούν στη μνήμη, το άτομο πρέπει να σχηματίσει μια εικόνα, μια ιστορία, τοποθετημένη σε έναν οικείο χώρο και εκεί να αντιστοιχίσει σε οικεία αντικείμενα το περιεχόμενο της λίστας του. Με αυτόν τον τρόπο θα του είναι πολύ πιο εύκολο να τα θυμηθεί.

Επιπλέον, ο πρωταθλητής διαγωνισμών μνήμης, Ρον Γουάιτ, αναφέρει στο Business Insider, ότι η μέθοδος ήταν αποτελεσματική όταν την εφάρμοσε η εξάχρονη κόρη του, η οποία κατάφερε να απομνημονεύσει και τους 44 προέδρους των ΗΠΑ. Επέλεξε έπιπλα που είχε στο σπίτι και τα αρίθμησε. Κάθε έπιπλο είχε συνδυαστεί με έναν πρόεδρο. Για παράδειγμα για να θυμηθεί τον Ουάσιγκτον σκέφτηκε ότι πλένει ένα τραπέζι με σαπούνι και νερό. Αμέσως το έπιπλο συνδυάστηκε στο μυαλό της με το «wash», που σημαίνει πλένω και παραπέμπει στον πρόεδρο των ΗΠΑ.

Φαίνεται λογικό, και δεκάδες μελέτες, απέδειξαν ότι η «μέθοδος των θέσεων», βελτιώνει τη μνήμη μακροπρόθεσμα. Με αυτή τη προσέγγιση, οι άνθρωποι που δυσκολεύονται να απομνημονεύσουν ημερομηνίες και αριθμούς, μπορούν να το εφαρμόσουν και θα ανακαλύψουν τη λειτουργία της.

Η μελέτη που έγινε πάνω σε αρουραίους, και δημοσίευσε το Journal of Neuroscience, μπορεί να βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσουν γιατί άσχημες αναμνήσεις δεν διαγράφονται τόσο άμεσα από τη μνήμη, και τόσοι πολλοί άνθρωποι υποφέρουν από μετά-τραυματικό στρες.

Οι αναμνήσεις διατηρούνται χάρις στη χημική ένωση μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων και εξειδικευμένων νευρωνικών υποδοχέων, που ονομάζονται ΑΜΡΑ. Όσο περισσότερα κύτταρα είναι συνδεδεμένα, τόσο πιο ισχυρή είναι μια ανάμνηση.

Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι μνήμη διαγράφεται, όταν τα κύτταρα του εγκεφάλου διαχωρίζονται από τους υποδοχείς. Όσο περνάει ο καιρός, εάν μια ανάμνηση δεν ανακαλείται, οι ΑΜΡΑ διαχωρίζονται, με αποτέλεσμα οι αναμνήσεις να διαγράφονται σταδιακά.