Athena Innovation: H «Αθηνά» της ερευνητικής κοινότητας συμπλήρωσε 30 χρόνια ιστορίας!

Πρόκληση σημαντική και για την Ελλάδα όπου η μεταφορά τεχνολογίας από την έρευνα στην καθημερινότητα των πολιτών είναι ένας τομέας όπου έχουμε ακόμη αρκετό δρόμο να διανύσουμε. Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν προσπάθειες όπως αυτή του Ερευνητικού Κέντρου «Αθηνά» που δείχνουν ότι αυτή η μεταφορά τεχνολογίας μπορεί να γίνει πραγματικότητα.

«Στόχος μας είναι η δημιουργία συστημικών διαδικασιών και ενός πλαισίου για τη μεταφορά τεχνολογίας ώστε να καλλιεργείται η δημιουργία και η ωρίμανση επιχειρηματικών εγχειρημάτων ή και άλλων μορφών μεταφοράς τεχνολογίας» σημειώνει στο CNN Greece o Γιάννης Ιωαννίδης, γενικός διευθυντής του «Αθηνά», τον οποίο συναντήσαμε με αφορμή τον πρόσφατο εορτασμό των 30 χρόνων ιστορίας της συγκεκριμένης προσπάθειας.

Όπως εξηγεί ο κ. Ιωαννίδης, η ιστορία ξεκινά στις αρχές του 1989 όταν ο καθηγητής του ΕΜΠ, Γιώργος Καραγιάννης ανέλαβε την προσπάθεια ένταξης της ελληνικής στις υπολογιστικά υποστηριζόμενες γλώσσες και στην επερχόμενη εποχή του Διαδικτύου. Το επόμενο βήμα ήταν η δημιουργία το 1992 του Ινστιτούτου Επεξεργασίας του Λόγου (ΙΕΛ) για να φθάσουμε στο 2003 και τη δημιουργία του «Αθηνά» μέσω της «συγκέντρωσης δυνάμεων» του ΙΕΛ και δύο ακόμη ινστιτούτων, του Ινστιτούτου Πληροφοριακών Συστημάτων (ΙΠΣΥ) και του Ινστιτούτου Βιομηχανικών Συστημάτων (ΙΝΒΙΣ).

Από την αρχή, το «Αθηνά» επικεντρώθηκε στην εφηρμοσμένη έρευνα και καινοτομία σε τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών και στη διάρκεια της ιστορίας του έχουν αναπτυχθεί αρκετές εφαρμογές που χρησιμοποιούνται τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα.
Για παράδειγμα, ο μηχανισμός αναζήτησης στην ιστοσελίδα του Εθνικού Τυπογραφείου έχει αναπτυχθεί από την «Αθηνά», όπως και η τεχνολογία που χρησιμοποιείται στο Ψηφιακό Σχολείο του υπουργείου Παιδείας για την πρόσβαση στο εκπαιδευτικό υλικό από άτομα με προβλήματα όρασης και ακοής, αλλά και η ιστοσελίδα για τα ανοικτά γεωγραφικά δεδομένα.

Το μόνιμο προσωπικό του «Αθηνά» αποτελείται από 40 ερευνητές και 10 άτομα για τη διοικητική υποστήριξη, αλλά, όπως σημειώνει ο κ. Ιωαννίδης, υπάρχουν ακόμη περισσότεροι από 300 εξωτερικοί συνεργάτες που ασχολούνται με την έρευνα και συνεισφέρουν στην ανάπτυξη εφαρμογών και στην υλοποίηση ερευνητικών προγραμμάτων που αναλαμβάνει το «Αθηνά».

Τεχνοβλαστοί

Μία από τις βασικές δραστηριότητες είναι η ανάπτυξη τεχνοβλαστών, ήτοι εταιρειών που προκύπτουν μέσα από ερευνητικά προγράμματα και δημιουργούν προϊόντα και εφαρμογές με δυνατότητα εμπορικής αξιοποίησης. Από το 2000 μέχρι σήμερα έχουν δημιουργηθεί 7 τεχνοβλαστοί, εκ των οποίων αυτή τη στιγμή συνεχίζουν να λειτουργούν 3, ενώ υπάρχει και η Innoetics, η οποία αποτελεί μία από τις καλύτερες περιπτώσεις αξιοποίησης ερευνητικών προγραμμάτων, δεδομένου ότι το 2017 την εξαγόρασε η Samsung. Η Innoetics δραστηριοποιείται ένα καλό παράδειγμα πως μία ερευνητική προσπάθεια μπορεί να εξελιχθεί σε ένα πετυχημένο επιχειρηματικό εγχείρημα που συγκεντρώνει διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον.

Από τους υπάρχοντες τεχνοβλαστούς, ξεχωρίζει ακόμη η Voice-In, η οποία δραστηριοποιείται στις φωνητικές επαφές και προωθεί την αρκετά δημοφιλή εφαρμογή Λογογράφος.

Επόμενα σχέδια

Όσον αφορά το μέλλον, η περαιτέρω ενίσχυση και η συστηματοποίηση των διαδικασιών μεταφοράς τεχνολογίας βρίσκεται στο επίκεντρο του πλάνου του «Αθηνά». «Αναζητούμε ευκαιρίες μέσα από τους ερευνητές μας» σημειώνει ο κ. Ιωαννίδης, προσθέτοντας ότι «είμαστε ανοικτοί σε συνεργασία με άλλα ερευνητικά κέντρα αλλά και με τον ιδιωτικό τομέα».
Η παροχή βοήθειας σε νέους τεχνοβλαστούς είναι ένα από τα σημεία που θέλει να δώσει περαιτέρω έμφαση στο «Αθηνά», το οποίο μέσω της μονάδας Corallia υποστηρίζει από το 2006 τρεις μεγάλους τεχνολογικούς συνεργατικούς σχηματισμούς (clusters).

Σύμφωνα με τον κ. Ιωαννίδη, ένας από τους στόχους είναι μετά από 10 χρόνια στο «Αθηνά» να υπάρχουν τουλάχιστον 10 ενεργοί τεχνοβλαστοί και να έχει υπάρξει και μία ακόμη περίπτωση αντίστοιχη με την Innoetics, ήτοι μία εταιρεία που να έχει δημιουργηθεί στο πλαίσιο του ερευνητικού κέντρου και είτε να έχει εξαγοραστεί είτε να έχει φθάσει σε υψηλά επίπεδα αποτίμησης.

«Επιπλέον θέλουμε να παρουσιάσουμε καινοτόμες εφαρμογές σε 3 τομείς που αλλάζουν τον κόσμο, όπως είναι η ιατρική ακριβείας, η κλιματική αλλαγή και η βιώσιμη ανάπτυξη, αλλά και αυτόν της επιστήμης των «ανοικτών» δεδομένων» σημειώνει ο κ. Ιωαννίδης. Μετά από 10 χρόνια θέλουμε το «Αθηνά» να είναι το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό κάποιου όταν σκέφτεται τον τομέα των εφηρμοσμένων τεχνολογιών» τονίζει ο γενικός διευθυντής του ερευνητικού κέντρου.