Η Ε.Ε. θα επενδύσει ένα δισ. ευρώ σε υπερυπολογιστές παγκόσμιας κλάσης
Τα σχέδιά της να επενδύσει, από κοινού με τα κράτη μέλη, ένα συνολικό ποσό ενός δισεκατομμυρίου ευρώ με στόχο τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής υποδομής υπερυπολογιστών παγκόσμιας κλάσης ανακοίνωσε την Πέμπτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στο φιλόδοξο σχέδιο θα συμμετάσχει και η Ελλάδα.
Η σχεδιαζόμενη υποδομή θα τελεί υπό την κοινή κυριότητα και διαχείριση των μελών της, τα οποία αρχικά θα είναι οι χώρες που υπέγραψαν την δήλωση για την EuroHPC (μεταξύ των οποίων η Ελλάδα το 2017), καθώς επίσης ιδιώτες από την ακαδημαϊκή κοινότητα και τη βιομηχανία. Σε αυτή τη συνεργασία θα μπορούν να συμμετάσχουν ανά πάσα στιγμή και άλλα μέλη, υπό την προϋπόθεση ότι θα συνεισφέρουν οικονομικά.
Οι υπερυπολογιστές είναι σε θέση να επεξεργάζονται ένα ολοένα μεγαλύτερο όγκο δεδομένων, αποφέροντας έτσι πολλαπλά οφέλη για την οικονομία και την κοινωνία σε ποικίλους τομείς, από την υγειονομική περίθαλψη και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως την ασφάλεια των αυτοκινήτων και την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.
Η Ευρώπη θεωρεί ότι μια ευρωπαϊκή υποδομή υπερυπολογιστών θα έχει καθοριστική σημασία για την ανταγωνιστικότητα και την ανεξαρτησία της ΕΕ στην οικονομία των δεδομένων. Μέχρι σήμερα, η ευρωπαϊκή επιστημονική κοινότητα και η βιομηχανία αναγκάζονται να επεξεργάζονται πολλά από τα δεδομένα τους εκτός της ΕΕ, επειδή οι υπερυπολογιστικές δυνατότητες που διατίθενται στην ΕΕ, δεν καλύπτουν τις ανάγκες τους. Αυτή η έλλειψη ανεξαρτησίας, κατά την Κομισιόν, συνιστά απειλή για την ιδιωτικότητα, την προστασία των δεδομένων, το εμπορικό απόρρητο και την κυριότητα των δεδομένων, ιδίως όσον αφορά ευαίσθητες εφαρμογές.
Πρόθεση της Επιτροπής είναι να δημιουργηθεί μια νέα νομική και χρηματοδοτική δομή - η EuroHPC - που θα οικοδομήσει και θα αναπτύξει, σε ολόκληρη την Ευρώπη, μια υποδομή υπερυπολογιστών παγκόσμιας κλάσης. Θα στηρίξει επίσης ένα πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας για την ανάπτυξη των τεχνολογιών και των μηχανών (υλισμικό) καθώς και των εφαρμογών (λογισμικό) με τις οποίες θα λειτουργούν οι υπερυπολογιστές.
Η συνεισφορά της ΕΕ στην EuroHPC θα ανέλθει σε 486 εκατ. ευρώ, ενώ παρόμοιο ποσό θα συνεισφέρουν τα κράτη μέλη και οι συνδεδεμένες χώρες. Συνολικά, οι επενδύσεις από δημόσια χρηματοδότηση αναμένεται ότι θα φτάσουν περίπου το 1 δισ. ευρώ έως το 2020, ενώ οι συμμετέχοντες στην πρωτοβουλία από τον ιδιωτικό τομέα αναμένεται ότι θα διαθέσουν συνεισφορές σε είδος.
Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 'Αντρους 'Ανσιπ, αρμόδιος για την ψηφιακή ενιαία αγορά, δήλωσε ότι «οι υπερυπολογιστές είναι η κινητήρια δύναμη της ψηφιακής οικονομίας. Ο αγώνας είναι σκληρός και σήμερα η ΕΕ έχει μείνει πίσω, αφού στους δέκα κορυφαίους υπερυπολογιστές του κόσμου δεν συγκαταλέγεται κανένας ευρωπαϊκός. Με την πρωτοβουλία EuroHPC, επιθυμία μας είναι να παράσχουμε σε ευρωπαίους ερευνητές και σε ευρωπαϊκές εταιρείες δυναμικό υπερυπολογιστών παγκόσμιας πρωτοπορίας έως το 2020, ώστε να αναπτύξουν τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη και να οικοδομήσουν τις καθημερινές εφαρμογές του μέλλοντος σε τομείς όπως η υγεία, η ασφάλεια και η μηχανική».
Η υποδομή EuroHPC θα βελτιώσει την πρόσβαση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και ιδιαίτερα των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στους υπερυπολογιστές, με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων. Θα μειώσει τους χρόνους σχεδιασμού και παραγωγής των προϊόντων, θα επιταχύνει τον σχεδιασμό νέων υλικών, θα ελαχιστοποιήσει το κόστος, θα ενισχύσει την αποτελεσματική χρήση των πόρων κ.α.. Εκτιμάται, για παράδειγμα, ότι χάρη στους υπερυπολογιστές ο κύκλος παραγωγής των αυτοκινήτων μπορεί να μειωθεί από 60 σε 24 μήνες.
Οι υπερυπολογιστές έχουν επίσης μεγάλη σημασία για την εθνική ασφάλεια και άμυνα, π.χ. για την ανάπτυξη περίπλοκων τεχνολογιών κρυπτογράφησης, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση επιθέσεων στον κυβερνοχώρο, την ανάπτυξη αποτελεσματικών εγκληματολογικών ερευνών, καθώς και τις προσομοιώσεις στον πυρηνικό τομέα.