Οι «δίδυμες» λίμνες Ζερέλια και ο «μυστήριος» σχηματισμός τους

Ανατολικά της μεγάλης λίμνης υπάρχει μικρός γήλοφος.

Σε αυτό το σημείο, έχει εντοπιστεί προϊστορικός οικισμός ο οποίος κατοικήθηκε για πρώτη φορά κατά τις αρχές της Μέσης Νεολιθικής 5.800-5.300 π.Χ. και συνέχισε να κατοικείται κατά την Εποχή του Χαλκού και τα ιστορικά χρόνια.

Η απόσταση μεταξύ των δύο λιμνών είναι περίπου 250 μ. Η μεγαλύτερη λίμνη έχει διάμετρο 250 μ. και βάθος περίπου 8 μ., ενώ η μικρότερη έχει διάμετρο 150 μ. και βάθος περίπου 6 μ. Ο πυθμένας τους έχει σχήμα πιάτου.

Οι λίμνες αποτελούν υδροβιότοπο όπου συχνάζουν λευκοί πελαργοί και διάφορα είδη υδρόβιων πτηνών και πουλιών που ζουν κοντά στο νερό.

Δείτε το βίντεο του Wind-up

Η μυστηριώδης προέλευσή τους

Η ιδιαιτερότητα των λιμνών αυτών οφείλεται στην πιθανολογούμενη μετεωριτική τους προέλευση. Αρχικά θεωρούνταν πως έχουν ηφαιστειογενή προέλευση, ωστόσο διάφορα ευρήματα ανέτρεψαν αυτή τη θεωρία.

Πιο συγκεκριμένα, τον Δεκέμβριο του 2010, οι γεωλόγοι ερευνητές Ευάγγελος Λάγιος και Dietrich Volker J. βρήκαν εκεί μερικώς τετηγμένο ζιρκόνιο, για την τήξη του οποίου απαιτούνται θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 1.400 – 1.800 °C.

Επειδή όμως τόσο υψηλές θερμοκρασίες δεν απαντώνται σε διαδικασίες μαγματισμού ή σε φαινόμενα μεταμόρφωσης στον γήινο φλοιό και τον ανώτερο μανδύα, οι ερευνητές πρότειναν, ως πιθανότερη εξήγηση, ότι πρόκειται για κρατήρες που δημιουργήθηκαν από πρόσκρουση μετεωρίτη.

Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η πρόσκρουση συνέβη πριν από 12.500 με 8.000 χρόνια. Το πιθανό μέγεθος των θραυσμάτων που προσέκρουσαν εκτιμάται από 10 έως 30μ και το φαινόμενο αυτό είναι μοναδικό στην Ελλάδα.

Σε ολόκληρη την Ευρώπη οι αντίστοιχες περιπτώσεις δεν ξεπερνούν τις 40 και σε ολόκληρο τον πλανήτη τις 178. Ο γήλοφος Μαγούλα Ζερέλια έχει ανασκαφεί στις αρχές του 20ού αιώνα. Λίγο αργότερα οι Βρετανοί αρχαιολόγοι ανέσκαψαν συστηματικά την τοποθεσία και χρονολόγησαν τον οικισμό (αναγνωρίστηκαν οκτώ αρχαιολογικά στρώματα), βρίσκοντας ίχνη κατοίκησης μέχρι τον 4ο αι. μ.Χ. Το 1992, η Ολλανδική Αρχαιολογική Σχολή διεξήγαγε επιφανειακή έρευνα κατά την οποία εντοπίστηκαν κεραμικά θραύσματα της εποχής του Χαλκού, καθώς και λίγα βυζαντινά του 12ου αι. μ.Χ.

Τελικά το 2005, ξεκίνησε συστηματική έρευνα, από το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Κατά τον πρώτο χρόνο της έρευνας αυτής, βρέθηκαν ίχνη από πασσαλότρυπες και πήλινο δάπεδο, στοιχεία που συνηγορούν στην ύπαρξη πασσαλόπηκτης οικίας της πρώιμης Εποχής του Χαλκού.