ΤΑΞΙΔΙ ΕΛΛΑΔΑ

Καταγράφοντας τον «χάρτη των γεύσεων» της Βόρειας Εύβοιας

Καταγράφοντας τον «χάρτη των γεύσεων» της Βόρειας Εύβοιας
Η Εύβοια είναι η βασική παραγωγός μελιού από πεύκο ΑΠΕ/ΜΠΕ

Οδοιπορικό στη Βόρεια Εύβοια 10 μήνες μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές, όπου η φύση αρχίζει και ξαναγιεννιέται.

Πριν λίγες μέρες ένα βανάκι με 15 δημοσιογράφους ξεκίνησε ένα τριήμερο ταξίδι στην πολύπαθη Βόρεια Εύβοια καταγράφοντας τον χάρτη των γεύσεων της περιοχής. Διασχίζοντας την διαδρομή από την Χαλκίδα μέχρι την Αγία 'Αννα, τη Λίμνη, τις Ροβιές και την Αιδηψό το καταπράσινο βουνό που δέσποζε κάποτε δεν υπάρχει πια, ωστόσο 10 μήνες μετά τις καταστροφικές φωτιές η φύση έχει αρχίσει να αναγεννιέται μέσα από τις στάχτες της καθώς μικρά πράσινα φύλλα και κλαδάκια έχουν αρχίσει να ξεπετάγονται και να φουντώνουν. Μανιτάρια, ντόπια κρέατα, σύκα, λάδι, μέλι, τυριά, ζυμαρικά,αλίπαστα και όσπρια, είναι μερικά από τα κορυφαία προϊόντα αυτού του τόπου που αν και δοκιμάστηκε σκληρά τον προηγούμενο χρόνο προσπαθεί να σταθεί στα πόδια του και να ανασυγκροτηθεί.

Η γευστική περιπλάνηση στα προϊόντα 28 παραγωγών της Βόρειας Εύβοιας πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της δράσης «MEET YOUR MAKERS», δημιουργός και εμπνευστής της οποίας είναι ο φωτογράφος και σοκολατοποιός Γιώργος Ζαρζώνης. Μέσω του δεύτερου «fam trip» που διοργανώθηκε από τον κ. Ζαρζώνη με την υποστήριξη του σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ» και με χορηγία του Συνδέσμου Παραγώγων και Εμπόρων Λιπασμάτων(ΣΠΕΛ) επιχειρήθηκε ένα ταξίδι στον γαστρονομικό πλούτο της περιοχής συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην προσπάθεια ανασυγκρότησης του τόπου και στην ενίσχυση του επιχειρείν που έχει πληγεί σε μεγάλο βαθμό.

Τροφοδοτούν μονάδες μανιταριών στο Ισραήλ

Σχεδόν 100 χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας,στους Καθενούς Ευβοίας συναντά κανείς το πρότυπο συσκευαστήριο μανιταριών των γεωπόνων Λευτέρη Λαχουβάρη και Θανάση Μαστρογιάννη, όπου συγχρόνως λειτουργεί κεντρική μονάδα παραγωγής υποστρωμάτων και πρότυπη μονάδα παραγωγής μανιταριών. Η εταιρεία τους ξεκίνησε τις δραστηριότητές της το Μάρτη του 2004,με την εγκατάσταση της μονάδας παραγωγής υποστρωμάτων και την δημιουργία του πρώτου δορυφορικού συστήματος καλλιέργειας μανιταριών στην Ελλάδα, ενώ το 2006 εισήλθε στην παραγωγή μανιταριών Πλευρώτους και Λεντινούλα. Όπως τόνισε κατά τη διάρκεια της ξενάγησης ο κ. Λαχουβάρης, με το υπόστρωμα που παράγουν για την καλλιέργεια μανιταριών τροφοδοτούν τις μεγαλύτερες μονάδες μανιταριών στο Ισραήλ. Ειδικοί θάλαμοι που βρίσκονται στις εγκαταστάσεις τους φιλοξενούν τόσο την παραγωγή υποστρωμάτων όσο και την καλλιέργεια διάφορων ποικιλιών μανιταριών, όπως η λεντινούλα (Shiitake) αλλά και το «αρνάκι» (ερίκιο) ενώ υπάρχει και ειδικό ξηραντήριο με πολύ υψηλές θερμοκρασίες για την παραγωγή αποξηραμένων μανιταριών.

Μέλι από πεύκο

Επόμενη στάση του γευστικού οδοιπορικού, το μέλι. Περίφημος μελισσότοπος, η περιοχή δέχτηκε βαρύτατο πλήγμα από τις καταστροφικές πυρκαγιές του Αυγούστου. Ο Χρήστος Κεντρής από την Στροφυλιά Ευβοίας, είναι συνταξιούχος δάσκαλος και τέταρτης γενιάς μελισσοτρόφος. Από τις 600 κυψέλες που είχε καταστράφηκαν ολοσχερώς οι 200 και άλλες 200 έμειναν χωρίς πληθυσμό. Συνολικά, όπως ανέφερε, από τις 1,5 εκατομμύρια κυψέλες που έχει η Ελλάδα, οι 900.000 - 1.000.000 κυψέλες έρχονται στην Βόρεια Εύβοια ακόμα και από μελισσοκόμους από την Πελοπόννησο, την Ήπειρο και την Στερεά Ελλάδα. «Η Εύβοια είναι η βασική παραγωγός μελιού από πεύκο και ξεχωρίζει για το αυγουστιάτικο της πεύκο που είναι διαφορετικό λόγω του μικροκλίματος, εξηγεί ο κ. Κεντρής και προσθέτει ότι η βασική τους αγωνία είναι αν το υπόλοιπο δάσος θα ζήσει. Στις πυρκαγιές του Αυγούστου καταστράφηκαν ολοσχερώς 10.000-15.000 κυψέλες και αυτό γιατί δεν είχαν φτάσει όλα τα μελίσσια στην περιοχή λόγω των καιρικών συνθηκών που επικρατούσαν το προηγούμενο διάστημα.«Στόχος μας είναι να αναγεννήσουμε αυτό που κάηκε. Η μέλισσα μας προσφέρει πάρα πολλά. Οι μελισσοκόμοι μαθαίνουν από τη μέλισσα να γίνονται καλύτεροι άνθρωποι, πιο οικολόγοι. Όλη μας η αγωνία είναι αν το υπόλοιπο θα ζήσει»,σημειώνει.

Φεύγοντας από την Στροφυλιά του κ. Κεντρή μετακινούμαστε στην Κήρινθο, όπου βρίσκεται ο επιχειρηματίας Μηνάς Χάλαρης. Οικονομολόγος και στέλεχος στον ιδιωτικό τομέα κάποτε είχε όραμα να φτιάξει μια φάρμα με ζώα. Σήμερα το αγρόκτημά του έχει μετατραπεί σε ένα αγρόκτημα πιστοποιημένης βιολογικής εκτροφής κρέατος, μία δραστηριότητα παραγωγής και διάθεσης βιολογικού κρέατος με πρωτογενή παραγωγή στη Βόρεια Εύβοια. Στην Κήρινθο διαθέτουν ένα εργαστήριο επεξεργασίας και τυποποίησης του κρέατος και 2 καταστήματα λιανικής πώλησης στην Αθήνα.«Έχουμε αναπτύξει ένα δίκτυο συνεργατών παραγωγών όχι μόνο στη Βόρεια Εύβοια αλλά και σε άλλα μέρη της Ελλάδας. Παράγουμε ελληνικό βιολογικό κρέας», εξηγεί ο κ.Χάλαρης. Οι πυρκαγιές του Αυγούστου προκάλεσαν στην επιχείρησή του μεγάλη υλική ζημιά, ωστόσο κατάφεραν να σώσουν τα ζώα τους και τα σπίτια τους. « Θα μου είχε κοστίσει πολύ ψυχολογικά να έχανα τα ζώα μου.Για το λόγο αυτό, επειδή τα σώσαμε δεν σταματήσαμε να λειτουργούμε. Μπορεί από τη ζημιά που έγινε λόγω της πυρκαγιάςνα γεννιέται και μία ευκαιρία για να γίνει κάτι. Δεν ξέρουμε πόσο έτοιμο είναι το κράτος να βάλει πλάτη σε αυτό», λέει ο κ. Χάλαρης.

«Θέλουμε να προσελκύσουμε στην περιοχή άλλους παραγωγούς που να ενστερνίζονται τις ίδιες αρχές με εμάς. Το σκεπτικό μας είναι να δημιουργήσουμε συνθήκες συνανάπτυξης», τονίζει.

Το γαστρονομικό ταξίδι συνεχίζεται με στάσεις γευσιγνωσίας σε τυροκομικά και γαλακτομικά προϊόντα, μέλια, χυμούς, ζυμαρικά, όσπρια, αλίπαστα και ντόπια παγωτά παραγωγών από την Αγία 'Αννα, την Λίμνη, την Ιστιαία, το Μαντούδι, τους Ωρεούς.

Στον Ταξιάρχη Ευβοίας η ιστορία της παραγωγής σύκων έρχεται από την Σμύρνη και από την μικρασιατική καταστροφή. Αυτό το χωριό των ούτε 1000 κατοίκων έχει τη δική της «σμυρνέικη ποικιλία», κληρονομιά που διατηρείται για περίπου έναν αιώνα. Στην Βόρεια Εύβοια παράγονται περισσότεροι από 3000 τόνοι σύκα κάθε χρόνο και η ποικιλία αυτή είναι η μοναδική στον κόσμο. Οι φωτιές δεν τους άφησαν ανεπηρέαστους καθώς όπως ανέφερε ο πρόεδρος του συνεταιρισμού Συκοπαραγωγών Ταξιάρχη, Δημήτρης Στολίδης, το 45% της παραγωγής χάθηκε. «Τα σύκα ήταν λες κι έπαθαν καρδιακή προσβολή», τόνισε ο κ. Στολίδης.

Η Βόρεια Εύβοια ωστόσο δεν διαθέτει μόνο αυτά, έχει το δικό της λάδι, τα δικά της κρασιά και αποστάγματα, βιολογικούς χυμούς, και πολλά γαλακτοκομικά προϊόντα. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιο ύπραγματοποιήθηκε γευσιγνωσία λαδιού, ενώ οι συμμετέχοντες δοκίμασαν μέλι τεσσάρων μελισσοτρόφων, τυροπιτάρια, βούτυρο και γαλακτοκομικά από τρεις φάρμες, αλίπαστα και κρεατικά,όσπρια, ζυμαρικά, ελιές και λάδι από τέσσερις παραγωγούς, μανιτάρια συνοδευόμενα από μπύρες Εύβοιας,μαγειρεμένα και αποξηραμένα σύκα από τρεις παραγωγούς και τοπικά κρασιά και τσίπουρο. Σε όλα τα γεύματα οι μικροί παραγωγοί ήταν παρόντες για να μιλήσουν για τα προϊόντα τους αλλά και για τις ιστορίες που κρύβονται πίσω από αυτά.

Έπειτα από πολύμηνες στάσειςστη Βόρεια Ελλάδα, ο κ. Ζαρζώνης αποφάσισε,με προτροπή και του σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ» να διοργανώσει το 2ο οδοιπορικό γευσιγνωσίας του Meet your Makers στην Βόρεια Εύβοια.

«Ήταν μία πρωτοβουλία που γινόταν στα πλαίσια της υποστήριξης του επιχειρείν αλλά κυρίως της αγροτοδιατροφής της περιοχής της Βόρειας Εύβοιας μέσα από ένα πλάνο υποστήριξης γενικότερα της περιοχής Στο Fam Trip μέσα από μία χορηγία του ΣΠΕΛ προχωρήσαμε σε δράσεις υποστήριξης περαιτέρω της αγροτοδιατροφής. Το FAM Trip διοργανώνεται από τον Γιώργο Ζαρζώνη που εδώ και καιρό τρέχει το «Meet your makers» μέσα από το οποίο ο κόσμος γνωρίζει τοπικούς παραγωγούς με ξεχωριστές ιστορίες και ξεχωριστά προϊόντα που ενισχύουν την περιοχή του. Αυτό ακριβώς έγινε και στην Εύβοια», επισήμανε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο συντονιστής προγράμματος του σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ»,Ευδόκιμος Φρέγκογλου. Σύμφωνα με τον κ. Φρέγκογλου, τέτοιου είδους δράσεις συμβάλλουν στην ανασυγκρότηση γενικότερα της περιοχής και στην ενίσχυση του επιχειρείν που έχει πληγεί σε μεγάλο βαθμό, ενώ ταυτόχρονα ενισχύεται η αυτοπεποίθηση των παραγωγών.

«Η Εύβοια συνεχίζει να παράγει , είναι ζωντανή και δυνατή παρά όλες αυτές τις κακουχίες που έχει υποστεί», αναφέρει ο κ. Φρέγκογλου.

To «Meet your Makers» θέλει να «αποκαλύψει» μικρούς παραγωγούς

Ήταν τρία χρόνια πριν όταν ο φωτογράφος και σοκολατοποιός, Γιώργος Ζαρζώνης, αποφάσισε έπειτα από αμέτρητα ταξίδια σε Ελλάδα και εξωτερικό, να δημιουργήσει ένα εγχείρημα που θα αποτελείται από μια σειρά γαστρονομικές περιηγήσεις εστιασμένες όχι τόσο στο προϊόν αλλά στον παραγωγό. Ο κ. Ζαρζώνης με αυτό τον τρόπο θέλησε να αφηγηθεί τις ιστορίες εκείνες που κρύβονται πίσω από αυτό που κάποιος ετοιμάζεται να γευτεί, αποσκοπώντας να εξιστορήσει τον μόχθο και τον κόπο του δημιουργού, του μικρού παραγωγού εκείνου που αποφάσισε ίσως να αλλάξει όλη του τη ζωή και να καταπιαστεί με κάτι που τον γεμίζει περισσότερο από ό,τι μια δουλειά στο γραφείο. Το πρότζεκτ meet your makers έχει βάλει σκοπό να ταξιδέψει σε όλη την Ελλάδα με στόχο να αναδείξει τον πλούτο και τις ομορφιές που διαθέτει κάθε τόπος συστήνοντας μικρόπαραγωγούς που καταθέτουν και την ψυχή τους για την δημιουργία αυτών των γαστρονομικών απολαύσεων.

«Το Meet your Makers, είναι μία δράση που έχει σκοπό ουσιαστικά να «αποκαλύψει» στον κόσμο μικρούς παραγωγούς από όλη την Ελλάδα. Η ιδέα είναι ότι πρέπει κάποια στιγμή να μάθουμε ποιος μας κάνει αυτό που τρώμε. Δεν επικεντρωνόμαστε ουσιαστικά πια στο προϊόν μόνο αλλά στον άνθρωπο, γιατί πίσω από τον άνθρωπο κρύβεται μία ιστορία. Οι περισσότεροι από τους ανθρώπους που είναι μικροπαραγωγοί έχουν κάνει έναν κύκλο διάφορων εργασιών για να φτάσουν να κάνουν οτιδήποτε.Είναι πολύ ενδιαφέρον γιατί μπορεί να δώσει ώθηση και σε σένα να κάνεις κάτι διαφορετικό απ' αυτό που κάνεις και μπορεί να μην σου αρέσει. Μέσω του meet your makers βρίσκω ανθρώπους που αγαπούν αυτό που κάνουν και το βρίσκω ιερό πλέον. Είναι ιερό να βρίσκεις ανθρώπους που αγαπάνε αυτό που κάνουν. Για την Βόρεια Εύβοια δούλεψα μήνες, γνώρισα τους ανθρώπους,έμαθα για τις ιστορίες τους πριν και μετά τη φωτιά. Είναι η ώρα να βοηθήσουμε την Βόρεια Εύβοια, υπάρχει μεγάλη ανάγκη στους ανθρώπους της περιοχής», επισημαίνει στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο κ. Ζαρζώνης.

Σημειώνεται ότι κατά τη διάρκεια του τριήμερου ταξιδιού,έγινε επίσκεψη στους καταρράκτες του Δρυμώνα και στην Ιερά Μονή του Οσίου Δαυίδ. Επίσκεψη πραγματοποιήθηκε και σε έκθεση με ασπρόμαυρες φωτογραφίες μικρών παραγωγών από τη συλλογή του Γιώργου Ζαρζώνη, που οργάνωσε το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» με χορηγό τον ΣΠΕΛ,στο πλαίσιο του προγράμματος Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας: «ΕΥΒΟΙΑ ΜΕΤΑ».

Το οδοιπορικό γευσιγνωσίας του Meet your Makers έκλεισε με γευσιγνωσία κρασιού και"ζευγάρωμα"(pairing) της σοκολάτας του Γιώργου Ζαρζώνη με κρασί και παλαιωμένο τσίπουρο.