ΤΑΞΙΔΙ ΕΛΛΑΔΑ

Δεκαπενταύγουστος στο εγκαταλειμμένο χωριό της Κουμαριάς Τρικάλων

Δεκαπενταύγουστος στο εγκαταλειμμένο χωριό της Κουμαριάς Τρικάλων
CNN Greece/Λευτέρης Παρτσάλης

Ανάμεσα στα ερείπια ενός εγκαταλειμμένου χωριού, στην εκκλησία που χρονολογείται 100 χρόνια πριν και είναι πλέον το μοναδικό κτήριο που έχει μείνει όρθιο, οι κάτοικοι της Κουμαριάς μαζεύονται κάθε Δεκαπενταύγουστο για να θυμηθούν τις μέρες που το μέρος έσφυζε από ζωή, να ανταμωθούν και να γιορτάσουν την Κοίμηση της Θεοτόκου.

Ξεκινήσαμε νωρίς το πρωί κατά τις 7:30. Ο δρόμος από τα Τρίκαλα ήταν στην αρχή γεμάτος ευθείες ανάμεσα σε διάφορα χωριά του κάμπου και χωράφια γεμάτα καπνά, καλαμπόκια και βαμβάκια, ενώ όταν άρχισαν οι στροφές ανταμωθήκαμε με κοπάδια από βοοειδή στις άκρες του δρόμου και διάσπαρτα μαντριά με τα χαρακτηριστικά τσοπανόσκυλα να τα φυλάνε.

Μετά από αρκετή ώρα συναντήσαμε μία ταμπέλα που έδειχνε ένα χωματόδρομο και μέσα από τις μπαλοθιές που την είχαν παραμορφώσει διάβαζες το όνομα του χωριού, «Κουμαριά». Μετά από τρία χιλιόμετρα ενός κακοτράχαλου χωματόδρομου ξεπρόβαλαν μπροστά μας τα ερείπια του χωριού. Διάσπαρτα πετρόχτιστα σπίτια, μισογκρεμισμένα, το σχολείο και στην κορυφή η εκκλησία.

Περίπου τριακόσιοι Κουμαριώτες και Αγρελιώτες μαζεύτηκαν σε αυτό το αντάμωμα να παρακολουθήσουν τη λειτουργία και μετά την αρτοκλασία να καθίσουν στα τραπέζια όπου σερβίρεται προβατίνα με κριθαράκι και κρασί. Ο εορτασμός της Παναγίας δεν πραγματοποιείται όπως σε άλλα μέρη της Ελλάδας με πανηγύρια και χορούς, άλλα ήσυχα και κατανυκτικά. Κατά τη διάρκεια του φαγητού ακούγονταν ψαλμωδίες και μόνο μετά το πέρας αυτού όσοι είχαν μείνει χόρεψαν τα χαρακτηριστικά μπεράτικα τραγούδια της περιοχής.

Η Κουμαριά κάνει την εμφάνισή της στον χάρτη στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, όταν οι κάτοικοι της Νέας Σμόλιας μετακινήθηκαν τρία χιλιόμετρα ορεινότερα. Εικάζεται ότι το καλύτερο κλίμα στη νέα θέση ήταν ο λόγος μετακίνησης. Από το 1910 μέχρι το 1978 η Κουμαριά έφτασε να μετρά περίπου 400 κατοίκους και είχε το δικό της σχολείο. Η αστυφιλία που άρχισε μετά την κατοχή και τον εμφύλιο άδειασε σταδιακά το χωριό και το 1978 εγκατέλειψε μέχρι και ο τελευταίος κάτοικος.

Οι περισσότεροι κάτοικοι έφυγαν για την κοντινή Αγρελιά, τα Τρίκαλα, τη Λάρισα, την Αθήνα και το εξωτερικό. Έκτοτε η βλάστηση κατάπιε κυριολεκτικά τα μονοπάτια, την πλατεία και τα κτήρια που ζούσαν οι κάτοικοι. Περιπλανήθηκα λίγο ανάμεσα στα σπίτια και προσπαθούσα να φανταστώ πώς να ήταν η ζωή σε ετούτο το μέρος του κόσμου.

Η εκκλησία που χτίστηκε το 1908 μετά την εγκατάλειψη του χωριού συντηρήθηκε και συντηρείται από τη Μητρόπολη. Με ορμητήριο αυτή λοιπόν, και με αφορμή τον εορτασμό της Παναγίας τα παιδιά του τότε που γέμιζαν με φωνές τους δρόμους του χωριού, επιστρέφουν μία φορά τον χρόνο με τις οικογένειές τους και από το ύψωμα της εκκλησίας κοιτάζουν τα ερείπια των σπιτιών που μεγάλωσαν.