Κάννες: Ζελένσκι και πολιτική, συγκίνηση και κόκκινο χαλί την πρώτη μέρα του Φεστιβάλ Κινηματογράφου
Ανανεώθηκε:
Η τελετή έναρξης του 75ου Φεστιβάλ Καννών είχε τα πάντα: Τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι σε απευθείας σύνδεση, πολιτικές αναφορές, εντυπωσιακές παρουσίες στο κόκκινο χαλί και μπόλικη συγκίνηση από συντελεστές και συμμετέχοντες.
Οικοδέσποινα και παρουσιάστρια της βραδιάς ήταν η Βιρζινί Εφιρά, η οποία πρωταγωνιστεί σε δυο ταινίες του επίσημου προγράμματος. «Το σινεμά είναι η καρδιά της ζωής μου. Ακόμα κι όταν δεν ήταν η δουλειά μου, είχα ένα τετράδιο όπου έγραφα για ταινίες, για κριτικές. Αυτή η μαγεία για μένα έχει παραμείνει αναλοίωτη», είπε στους περίπου 2.000 ανθρώπους της βιομηχανίας που την παρακολουθούσαν από κοντά.
Η ομιλία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι
Ό,τι δεν έκαναν τα Όσκαρ, το έκαναν οι Κάννες, που προσκάλεσαν τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να μιλήσει στο Φεστιβάλ, το οποίο, από την αρχή της εισβολής στάθηκε στο πλευρό της ειρήνης, των αμυνόμενων Ουκρανών, αλλά και των Ρώσων ανεξάρτητων καλλιτεχνών.
Ο Ζελένσκι μίλησε για ένα δεκάλεπτο περίπου. Κάνοντας έναν παραλληλισμό μεταξύ του «Δικτάτορα» του Τσάρλι Τσάπλιν και του σύγχρονου «δικτάτορα» Βλαντιμίρ Πούτιν, είπε: «Σήμερα σκοτώνονται εκατοντάδες άνθρωποι στην Ουκρανία, το σινεμά θα μείνει βωβό, θα μείνει μακριά; Χρειαζόμαστε και πάλι έναν Τσάπλιν που θ' αποδείξει ότι το σινεμά δεν είναι βωβό. Θα συνεχίσουμε να μαχόμαστε, δεν έχουμε άλλη επιλογή. Είμαι βέβαιος ότι ο "δικτάτορας" θα χάσει, ότι η ειρήνη θα κερδίσει. Δόξα στην Ουκρανία».
«Το σινεμά έχει ευθύνη»
Η πιο συγκινητική στιγμή της βραδιάς, ήταν η ομιλία του φετινού Προέδρου της Κριτικής Επιτροπής, Βενσάν Λεντόν. Ο Γάλλος πρωταγωνιστής που είχε κερδίσει τον Χρυσό Φοίνικα ανδρικής ερμηνείας με τον «Νόμο της Αγοράς» (2015), δεν περιορίστηκε σ’ έναν τυπικό χαιρετισμό.
Ευθυγραμμισμένος με την ιστορική συγκυρία έβγαλε ένα πολιτικό λόγο για την κατάσταση του κόσμου σήμερα και την ουσιαστική ευθύνη του Φεστιβάλ Καννών, αλλά και των ίδιων των κινηματογραφιστών, να κρατήσουν ακέραια τα σύνορα της ελευθερίας και του πολιτισμού.
«Οι καλλιτέχνες ερχόμαστε πάντα αντιμέτωποι με αυτό το δίλημμα: να χρησιμοποιήσουμε το προνόμιο της δημοσιότητάς μας και να μιλήσουμε ξεκάθαρα για όσα συμβαίνουν στον κόσμο, να φωνάξουμε δυνατά για όσους δεν έχουν φωνή, ή να αποφύγουμε να πάρουμε δημόσια θέση σε θέματα στα οποία "δεν έχουμε καμία δουλειά";», είπε.
«Οι καλλιτέχνες κάνουμε τη δουλειά μας, αλλά ταυτόχρονα έχουμε την τύχη και την ευθύνη να είμαστε ένα τμήμα της κουλτούρας και του πολιτισμού. Κι ο πολιτισμός δεν είναι κάτι αποκομμένο από την κοινωνία, περιθωριακό, ούτε κάτι διακοσμητικό. Είναι ο άξονας, η καρδιά μιας κοινωνίας», συνέχισε ο Λεντόν.
«Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών γεννήθηκε μέσα από τις στάχτες του φασισμού και από τότε συνεχίζει, και πρέπει να συνεχίζει, να κρατά τα τείχη εναντίον του. Να ενώνει τους κινηματογραφιστές του κόσμου και να διατηρεί διάπλατα ανοιχτές τις πόρτες του σε όλες τις διαφορετικές κουλτούρες. Το Φεστιβάλ δεν είναι απλώς μία αίθουσα όπου βλέπουμε ταινίες. Κουβαλά αυτή τη βαριά κληρονομιά και πρέπει να κρατήσει ακλόνητη την καλλιτεχνική και πολιτική θέση του. Αυτό θα είναι το αποτύπωμά του στην Ιστορία».
«Μέσα από τις επιλογές του προγράμματός του, το Φεστιβάλ οφείλει να προβάλει τις απεχθείς εικόνες μίας ηρωικής και βασανισμένης Ουκρανίας. Να ξεσκεπάσει όσα εγκλήματα συμβαίνουν πιο ψιθυριστά στην Υεμένη και το Νταρφούρ».
«Και σας θέτω το ερώτημα: Μπορούμε να κάνουμε κάτι άλλο, πέρα από το να χρησιμοποιήσουμε το σινεμά, αυτό το "όπλο μαζικής καταστροφής του κυνισμού", για να ξυπνήσουμε συνειδήσεις και να ταρακουνήσουμε τους αδιάφορους; Δεν νομίζω. Πιστεύετε ότι δεν έχουν τη δύναμη οι ταινίες των σπουδαίων σκηνοθετών να επηρεάσουν το ρου του κόσμου μας; Αδυνατώ να το πιστέψω».
«O κόσμος μας μοιάζει να βουλιάζει, οι εικόνες στις ειδήσεις μάς συντρίβουν, νιώθουμε ότι χορεύουμε πάνω στον Τιτανικό. Για αυτό όμως πρέπει οι καλλιτέχνες να αναλάβουμε τις ευθύνες μας και να χρησιμοποιήσουμε την πλατφόρμα μας για να μιλήσουμε για όσους υποφέρουν, για όσους αιμορραγούν. Να φωνάξουμε δυνατά και να δώσουμε ελπίδα…»
Ο ταλαντούχος Φόρεστ Γουίτακερ
Μ' ένα βίντεο με σκηνές από τους πλέον εμβληματικούς ρόλους της καριέρας του, από το «Crying Game» ως το «Ghost Dog», υποδέχτηκε η αίθουσα τον Αμερικανό ηθοποιό Φόρεστ Γουίτακερ, παραλήπτη φέτος του τιμητικού Χρυσού Φοίνικα.
«Στις τέσσερις δεκαετίες της καριέρας μου, έψαχνα να βρω τι είδους άνθρωπος είμαι, ποιο είναι το στοιχείο που με ελκύει στο φως του κάθε ήρωά μου. Η δουλειά του ηθοποιού με βοήθησε ν' αποκτήσω συνείδηση του κόσμου», είπε στο κοινό που τον χειροκρότησε όρθιο.
Ταινία έναρξης του 75ου Φεστιβάλ Καννών ήταν το «Coupez!» του Μισέλ Χαζαναβίσιους, ένα θανατερά σινεφιλικό zombie movie.
Και βέβαια, στο κόκκινο χαλί, όπως πάντα, οι σταρ έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό.