ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Takeshi Kitano: Ο σκηνοθέτης που έκανε διάσημη την Γιακούζα

Takeshi Kitano: Ο σκηνοθέτης που έκανε διάσημη την Γιακούζα

Σκηνή από την ταινία «Hana-Bi»

Nippon Herald Films

Ένας δάσκαλος της κάμερας που δίδαξε τις σκληρές εικόνες.

Όχι δεν έκανε μόνο ταινίες για τη Yakuza, αυτές όμως είναι οι πιο διασκεδαστικές του ταινίες. Αν δεν έχεις δει κάποια ταινία του Ιάπωνα σκηνοθέτη τότε δεν έχεις πάρει χαμπάρι ακόμη πόσες επιρροές έχει πάρει από αυτόν το σύγχρονο σινεμά.

Ποιος είναι τέλος πάντων αυτός ο Takeshi Kitano; Ο Takeshi Kitano γεννήθηκε στις 18 Ιανουαρίου του 1947, είναι Ιάπωνας κωμικός, προσωπικότητα της τηλεόρασης, σκηνοθέτης, ηθοποιός και σεναριογράφος. Αρχικά, έγινε γνωστός στη χώρα του για τις κωμικές εμφανίσεις του στην ιαπωνική TV, όμως απέκτησε παγκόσμια φήμη για τις κινηματογραφικές του δουλειές.

Σε όλη τη διάρκεια της καριέρας του έχει λάβει πολλά βραβεία και τιμές, ενώ είναι γνωστός για τον ιδιαίτερο και ιδιόμορφο κινηματογραφικό του κόσμο.

Τι τον κάνει ιδιαίτερο τον Takeshi;

Ουσιαστικά, ο Kitano είναι ένας από τους λίγους δημιουργούς που καταφέρνουν να χρησιμοποιήσουν μαζί την ακραία βία και την ποίηση στην ίδια ταινία με τρόπο που να βγάζει νόημα. Αλήθεια, θα πάθεις πλάκα όταν δεις πόση βία αλλά ταυτόχρονα πόση ομορφιά έχουν οι ταινίες του.

Σκηνοθέτες που προτιμούν τις ακραίες σκηνές υπάρχουν πολλοί, ιδίως σε μια χώρα όπως η Ιαπωνία, όμως ο Takeshi Kitano είναι ίσως ο μόνος που εξισορροπεί με επιτυχία στην φιλμογραφία του τις σκηνές αυτές με το χιούμορ, με τα όμορφα τοπία και με μια σχετική ελαφρότητα.

Ναι η βία για τον Kitano είναι κάτι σαν ομορφιά και όντως μπορεί να συνδυάσει το χιούμορ και την σοβαρότητα πολύ άνετα, αυτό είναι άλλωστε που τον έκανε και διάσημο σε όλο τον κόσμο.
Ο Ιάπωνας κριτικός κινηματογράφου, Nagaharu Giodagawa, τον ονόμασε «αληθινό διάδοχο» του Akira Kurosawa.

Μερικά από τα θέματα με τα οποία ασχολείται στις δημιουργίες του είναι η Yakuza ή η αστυνομία, και πάντα οι ταινίες του έχουν μία αίσθηση σπαουνόπερας που είναι όμως τόσο ευχάριστη που δεν μπορείς να ξεκολλήσεις από την οθόνη. Πραγματικά δεν θυμάμαι να έχω ποτέ βαρεθεί σε μία ταινία του Kitano. Ο άνθρωπος πραγματικά γνωρίζει τι σημαίνει ρυθμός και ύφος.

Πολλοί κριτικοί, ωστόσο, χαρακτηρίζουν την υποκριτική στα έργα του ανέκφραστη, ενώ η κάμερα παραμένει αδρανής και στάσιμη για αρκετή ώρα, δημιουργώντας μακρόχρονα μονόπλανα, ενώ και το μοντάζ είναι απότομο και σφοδρό. Πολλά έργα του εκφράζουν μία μηδενιστική φιλοσοφία, όμως οι πρωταγωνιστές του αποδίδονται με χιούμορ και ευαισθησία.

Ο Kitano και η Ιαπωνική μαφία

Ξεχωριστή θέση στη φιλμογραφία του Kitano κατέχουν ασφαλώς οι ταινίες με θέμα τους την Yakuza, δηλαδή την ιαπωνική μαφία. Μπορεί κανείς να πει πως έχει ιδιαίτερο κόλλημα με τη μαφία, χωρίς ακριβώς να ξέρουμε το γιατί.

Ο Kitano έχει γυρίσει 5-6 από αυτές, με πιο πρόσφατες τα δύο Outrage (2010, 2012). Στις ταινίες του για τη Yakuza, οι μαφιόζοι δεν έχουν αυτό το πολύ σκληρό και σοβαρό στυλ που συνηθίζεται στις πιο mainstream δημιουργίες. Αντιθέτως, οι μαφιόζοι του Kitano είναι άνθρωποι απλοί και πολλές φορές αστείοι.

Αντιθέτως, απεικονίζονται λίγο-πολύ ως αμόρφωτοι μεροκαματιάρηδες και οι πιο χαμηλόβαθμοι από αυτούς είναι συνήθως αρκετά γελοίοι.

Επίσης, υπάρχει μια πολύ μεγάλη έμφαση στον εσωτερικό τρόπο λειτουργίας και στο τελετουργικό της οργάνωσης και όχι τόσο στο πιστολίδι και τις σκηνές δράσης. Ο Kitano έδινε πάντα ένα πιο γήινο τύπο στους χαρακτήρες του και ιδιαίτερα σε εκείνους της μαφίας.

Απολαυστικές είναι οι σκηνές που δείχνουν τα ανώτερα στελέχη να μιλούν μεταξύ τους ή να επισκέπτονται το μεγάλο αφεντικό ή να πηγαίνουν σε κάποια κηδεία κτλ.

Γιατί πρέπει να δούμε τις ταινίες του;

Μια αναφορά στον Kitano όμως δεν θα ήταν πλήρης μόνο με την απαρίθμηση των γκανγκστερικών ταινιών του. Σίγουρα κάπως θα τον αδικούσαμε να λέγαμε πως έχει γυρίσει μόνο ταινίες για την Ιαπωνική μαφία. Έχει κάνει τόσες και τόσες καλές ταινίες στην καριέρα του.

Αυτές με την μαφία μπορεί να είναι πολύ διασκεδαστικές, αλλά δεν αποτελούν το μέγιστο έργο του Ιάπωνα σκηνοθέτη. Αντιθέτως, θα πρέπει να δει κανείς τα Πυροτεχνήματα, το Ταξίδι του Κικουτζίρο, τις Κούκλες και τον Ζατόιτσι για να διαπιστώσει το εύρος της δεξιοτεχνίας του. Ταινίες που πραγματικά έχουν γίνει πλέον κλασικές στο είδος τους. Και ναι ο Kitano είναι μία κατηγορία από μόνος του.

Κοινό σημείο στα περισσότερα από αυτά τα έργα είναι ότι το σενάριο είναι σχετικά υποτυπώδες, αλλά η σκηνοθεσία, το μοντάζ, οι χαρακτήρες και η αριστουργηματική στατική φωτογραφία φανερώνουν το ταλέντο του Ιάπωνα σκηνοθέτη.

Ο Kitano καταφέρνει να βγάλει στιγμές μεγάλης ανθρωπιάς και συγκίνησης, συχνά αντιπαραβάλλοντας το ανέκφραστο πρόσωπό του με το τι βλέπουμε στην κάμερα του. Είναι πράγματι ένας διαφορετικός σκηνοθέτης σε μια χώρα γεμάτη με διαφορετικούς σκηνοθέτες.