ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μάρτιν Σκορσέζε: Ο μεγάλος «σνομπ» ή κινηματογραφιστής παλιάς κοπής;

Μάρτιν Σκορσέζε: Ο μεγάλος «σνομπ» ή κινηματογραφιστής παλιάς κοπής;

Ο σκηνοθέτης Μάρτιν Σκορσέζε φτάνει στην πρεμιέρα του «The Irishman» στο Λος Άντζελες την Πέμπτη, Οκτώβρη. 24, 2019.

Invision

Χρειάζεται κάθε ταινία να είναι τέχνη ή μήπως όχι; Τελικά έχει πεθάνει το σινεμά, όπως υποστηρίζει ο Σκορσέζε;

Ένα από τα φλέγοντα ερωτήματα που έχει απασχολήσει τον κινηματογραφικό κόσμο είναι αν οι όροι «ταινίες» και «κινηματογράφος» σημαίνουν δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα ή όχι. Πρέπει να είναι τέχνη ή πρέπει να είναι μόνο διασκέδαση; Ο θεατής πάντα παίρνει την τελευταία απόφαση; Τα παραπάνω ερωτήματα δεν απασχόλησαν ποτέ τον Μάρτιν Σκορσέζε.

Με τον αξιολάτρευτο κύριο Σκορσέζε έχουμε τα θέματα μας μιας και είναι σπάνιο να ακούσεις τον θρυλικό σκηνοθέτη να αναφέρεται στα χαρακτηριστικά του σινεμά ως οτιδήποτε άλλο εκτός από «εικόνες», και είναι πολύ πιο απίθανο να τον ακούσεις να αποκαλεί κάτι που έκανε «ταινία».

Για τον Σκορσέζε, που έζησε και «έλιωσε» τα κόκαλα του με το σελιλόιντ, από όσο θυμάται τον εαυτό του, ο ίδιος θεωρεί πως το σινεμά είναι κάτι πολύ πιο απλό από ότι νομίζουμε. Είναι «εικόνες». Κι όμως μέσα σε αυτές τις εικόνες γεννιέται και η τέχνη του σινεμά. Ο ίδιος όμως δεν πιστεύει στην μεγάλη εμπορευματοποίηση του.

Για παράδειγμα, υπάρχει ένα ζοφερό σκοτεινό χιούμορ στην απάθεια του Σκορσέζε προς τον Τζόκερ του Τοντ Φίλιπς, όταν το όλο πράγμα ήταν ουσιαστικά ένας φόρος τιμής στη δουλειά του, όπως και του Ρόμπερτ Ντε Νίρο. Ο ίδιος θεωρεί το Τζόκερ του Φίλιπς μία τραγική αποτυχία, ένα ξεπούλημα του σινεμά, όπως επίσης και όλες τις ταινίες του Νόλαν. Ακούγεται λίγο ακραίο; Κι ομως αυτός είνα ο Σκορσέζε. Ένας μεγάλος σνομπ της παλιάς σχολής που οι νέοι καιροί ίσως τον τρομάζουν λίγο. Εμείς όμως τον αγαπάμε και δεν του κρατάμε κακία.

Μια συναρπαστική αντίστιξη στη σχολή σκέψης του Σκορσέζε έρχεται με τον γενειοφόρο πατερούλη των Star Wars, George Lucas. Το 1973, ξέραμε ήδη ότι ο Μάρτιν ήταν από τους πιο πολλά υποσχόμενους νέους σκηνοθέτες στη σκηνή με το Mean Streets και το American Graffiti, αντίστοιχα, πριν η καριέρα του πάρει εντελώς διαφορετικούς δρόμους από εκείνη τη στιγμή και μετά και γίνει ο νονός του μαφιόζικου φιλμ της δεκαετία του 1980.

Κι όμως ο Σκορσέζε μπορεί να είναι πολύ φίλος με τον Lucas αλλά σιχαίνεται τη δουλειά του πατέρα των Star Wars απόλυτα και το έχει δηλώσει πολλές φορές. Μπορεί ό,τι κινείται στην οθόνη να είναι σινεμά, αυτό όμως δεν το κάνει αυτομάτως και έργο τέχνης, πιστεύει ο Σκορσέζε και σίγουρα όχι αν πουλάει δισεκατομμύρια δολάρια σε merch.

Ο κινηματογράφος οφείλει ένα τεράστιο χρέος ευγνωμοσύνης στον Σκορσέζε για την απίστευτη φιλμογραφία που έχει συσσωρεύσει και την κολοσσιαία σκιά που έχει ρίξει πάνω του κι αυτό τελικά του δίνει ίσως και το μικρό δικαίωμα να είναι λίγο σνομπ σε στιγμές. Άλλωστε ποιος μεγάλος δημιουργός και καλλιτέχνης δεν ήταν και λίγο υπερόπτης;