1η Μπιενάλε Κεραμικής: Νέοι καλλιτέχνες που εξελίσσουν μία αρχαία τέχνη
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκαν την Παρασκευή 7 Ιουνίου 2024 τα εγκαίνια της 1ης Μπιενάλε Σύγχρονης Κεραμικής Τέχνης στην Ελλάδα στο Μουσείο Προϊστορικής Θήρας και η έκθεση θα είναι διαθέσιμη στο κοινό μέχρι τον Οκτώβριο. Η φιλοξενία της οργάνωσης ήταν υποδειγματική και η ιδρύτρια αλλά και διοργανώτρια, Λουκία Θωμοπούλου μίλησε στο CNN Greece πριν τα εγκαίνια.
Οι επισκέπτες της 1ης BCK (Biennale of Contemporary Κeramics) είχαν την ευκαιρία να δουν πολλά ενδιαφέροντα μέρη της Σαντορίνης, όπως είναι το Εργοστάσιο Ντομάτας, αλλά και να βιώσουν από κοντά την Μπιενάλε και τα εγκαίνια της, μετά από ξενάγηση που έγινε από τους διοργανωτές και τους επιμελητές.
Διαβάστε επίσης: Η Λουκία Θωμοπούλου αναζητά νέες προσεγγίσεις στην κεραμική τέχνη
Το CNN Greece βρέθηκε στην 1η Μπιενάλε Κεραμικής στην Ελλάδα που πραγματοποιήθηκε στην Σαντορίνη και μίλησε με τρεις από τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες.
H Yena Young, o Θεόφιλος Τριανταφυλλίδης και η Em Irvin είναι τρεις από τους πολλούς καλλιτέχνες που συμμετείχαν στην Μπιενάλε Κεραμικής και με το έργο τους δίνουν έναν εικαστικό χαρακτήρα στην τέχνη του πηλού.
Ακολουθούν οι συνεντεύξεις με τους καλλιτέχνες:
Η Em Irvin είναι κάτοχος πτυχίου στις επιστήμες υγείας και BFA από το State University του Οχάιο και MFA από το Πανεπιστήμιο του Colorado Boulder. Έχουν εκθέσει τη δουλειά της και έχει συμμετάσχει σε προγράμματα residency διεθνώς, ως ανερχόμενη καλλιτέχνης στο SculptureX, artist-in-residence στο C.R.E.T.A. στη Ρώμη της Ιταλίας και έχει εκθέσει έργα στη Μπιενάλε Σύγχρονης Κεραμικής στην Ελλάδα και στο Μουσείο Czong Institute for Contemporary Art (CICA) στη Νότια Κορέα. Η δουλειά της έχει επίσης εμφανιστεί σε εκδόσεις όπως το International Journal of Architectural Engineering & Urban Planning, το Rejoinder, το Studio Potter και το Aesthetica Magazine.
Πόσο καιρό ασχολείσαι με την κεραμική;
Em Irvin: Ενδιαφέρομαι για τα κεραμικά εδώ και 10 χρόνια. Ζωγράφιζα, αλλά μετά έπαθα αυτοκινητιστικό ατύχημα και τα χέρια μου έπαθαν ζημιά και δεν μπορούσα να κρατήσω πινέλο. Κάπως έτσι, ένας από τους εκπαιδευτές μου μού έδωσε ένα κομμάτι πηλού για να δει αν θα μπορούσα να έχω περισσότερη τύχη και δεν γύρισα ποτέ πίσω πραγματικά. Λατρεύω τον πηλό και η ζωή μου είναι αφιερωμένη στην κοινή μας σχέση.
Η κεραμική για μένα είναι μια ερώτηση, ένα είδος προσανατολισμού - πώς προσανατολιζόμαστε στον κόσμο. Ως κεραμικός καλλιτέχνης, σκέφτομαι πώς κάνω ερωτήσεις κεραμικής, οι οποίες είναι ερωτήσεις για την οικειότητα, για το χώρο του χεριού και πώς αυτός ο χώρος αλληλεπιδρά με τον κόσμο. Η υποβολή ερωτήσεων για κεραμικά δίνει πληροφορίες σχετικά με την υγρασία, το πάχος, την πλαστικότητα κ.λπ. Χρησιμοποιώ τις πληροφορίες που αποκτώ κάνοντας αυτές τις ερωτήσεις με πηλό και κεραμικό υλικό για να καθοδηγήσω τις αλληλεπιδράσεις μου με άλλα υλικά. Επομένως, νομίζω ότι τα κεραμικά δεν τελειώνουν όταν σταματάω να δουλεύω με πηλό. Το να σκέφτομαι τα κεραμικά με όρους οικειότητας επιτρέπει στα σχέδια, τους πίνακες, τις παραστάσεις ή τα επιμελητικά μου έργα να είναι επίσης κεραμικά.
Το έργο σου μου θύμισε κάτι ιερό αλλά ταυτόχρονα τρυφερό, έχει μεγάλη ευαισθησία αλλά ταυτόχρονα ήταν τόσο γεμάτο από μια αόρατη ιστορία. Έγινε επί τούτου ή προέκυψε από τη διαδικασία κατασκευής του;
Em Irvin: Αυτό που λες είναι όμορφο, σε ευχαριστώ για την ευαίσθητη προβολή σου στη δουλειά μου. Αυτό έγινε και επίτηδες και προήλθε από τη διαδικασία. Για μένα, το να φτιάχνω τέχνη είναι πάντα ένα κομμάτι τόσο πρόθεσης όσο και διαδικασίας (πειραματισμός, βαρύτητα, αφήνω τα υλικά να με καθοδηγούν όπου τους αρέσει). Η δουλειά μου είναι επίσης να φέρω αυτό που είναι αόρατο σε ορατότητα ή να το κάνω χειροπιαστό ή αισθητό για μια στιγμή.
Δεν λέω ότι προσπαθώ να συλλάβω αυτό που είναι αόρατο για να το διατηρήσω για προβολή, αλλά να φέρω ένα μέρος του αόρατου μέσα στο έργο, ώστε να μπαινοβγαίνει συνεχώς από την αντίληψη του θεατή. Μια στιγμή, μπορείτε σχεδόν να δείτε κάτι, αλλά στη συνέχεια, αν προσπαθήσετε πάρα πολύ να το κρατήσετε, εξαφανίζεται. Θέλω το έργο μου να ξεχειλίζει τους θεατές, όχι να προσπαθούν να το καταλάβουν. Θέλω να τονίσω ότι είναι εντάξει να μην καταλαβαίνουμε την τέχνη ή την ιστορία, δεν χρειάζεται να προβάλλουμε τη λογική μας σε αυτά τα πράγματα. Μπορούμε απλώς να αφήσουμε τα συναισθήματά τους να έρθουν μέσα μας. Προσπάθησα να αφήσω τις κρυφές ιστορίες των εικόνων του αρχαιολογικού χώρου να μπουν μέσα μου, να επηρεάσουν τα όνειρά μου και το σώμα μου, αντί να προσπαθώ να "πάρω" αυτό που συνέβαινε.
Ο Θεόκλητος Τριανταφυλλίδης (γεν. 1988, Αθήνα) είναι ένας καλλιτέχνης που χτίζει εικονικούς χώρους και τα μέσα για να τους κατοικήσει το ανθρώπινο σώμα. Δημιουργεί σύνθετους κόσμους και συστήματα όπου το εικονικό και το φυσικό συγχωνεύονται με παράξενους και ποιητικούς τρόπους. Οι δημιουργίες του εκδηλώνονται ως παραστάσεις, εμπειρίες μικτής πραγματικότητας, παιχνίδια και διαδραστικές εγκαταστάσεις. Έχει μεταπτυχιακό (MFA) από το UCLA στον τομέα των Design Media Arts και πτυχίο αρχιτεκτονικής από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Είναι εγκατεστημένος μεταξύ Αθήνας και Λος Άντζελες.
Πώς επηρεάζει η τεχνολογία την δουλειά σου;
Θεόκλητος Τριανταφυλλίδης: Έχω μια σχέση αγάπης-μίσους με την τεχνολογία, αλλά πάντα ξεκινάω να δουλεύω με νέες τεχνολογίες διερωτώμενος αν κάνουν τη ζωή μας και το περιβάλλον μας ουσιαστικά καλύτερα ή όχι. Το έργο μου "The Metaverse and How We'll Build It Together" (2022) είναι μια εγκατάσταση με κεραμικά σκεύη και ηχητικό περιεχόμενο. Μια σειρά από κεραμικές συσκευές απαγγέλλουν μια όπερα για την τεχνο-αισιοδοξία. Με εντυπωσίασε η παρουσίαση του Μαρκ Ζούκερμπεργκ για το Metaverse, γιατί περιείχε μια απογοητευτική οπτική για το τι επιθυμούν οι άνθρωποι από την online κοινωνικοποίησή τους, την τηλεργασία και τη διασκέδαση. Επίσης, με ενδιαφέρει πολύ η μορφολογία οικιακών τεχνολογικών συσκευών, οι οποίες μέσω του σχεδιασμού τους προσπαθούν να φαίνονται όσο πιο αθώες και αδιάφορες γίνεται, ενώ πρακτικά είναι κυρίως συσκευές παρακολούθησης. Φέρνοντας αυτές τις δύο παρατηρήσεις μαζί και σε συνεργασία με τον μουσικό Holly Waxwing, γράψαμε μία όπερα για τρεις οικιακές συσκευές που φαντασιώνονται το Metaverse.
Τι σου πρόσφερε η Μπιενάλε Σύγχρονης Κεραμικής στη Σαντορίνη σαν καλλιτέχνη;
Θεόκλητος Τριανταφυλλίδης: Η συνομιλία με τα οικιακά έργα του Αρχαιολογικού Μουσείου είναι πάρα πολύ ενδιαφέρουσα. Αυτό που μου έκανε περισσότερη εντύπωση ήταν μια κάποια ελαφρότητα, αυθορμητισμός και μια παιγνιώδης διάθεση που διαφαίνεται στα έργα και για μένα υποδηλώνει μια αγάπη για τη ζωή η οποία φαίνεται να ήταν χαρακτηριστική της εποχής και διακόπηκε απότομα από την ηφαιστειακή έκρηξη. Η ευκαιρία να ξαναδούμε αυτά τα έργα μέσα από το πρίσμα σύγχρονης τέχνης νομίζω είναι πολύτιμη τόσο για το κοινό όσο και για τους καλλιτέχνες.
Η Yena Young είναι εικαστικός και ειδικεύεται στην κεραμική, έχει βάση το Βερολίνο.
Ποιο είναι το πιο δύσκολο πράγμα για έναν καλλιτέχνη στις μέρες μας;
Yena Young: Το πιο δύσκολο πράγμα για έναν καλλιτέχνη σήμερα (ή πάντα) είναι να διατηρήσει την αυθεντικότητα σε έναν κόσμο που είναι όλο και πιο εμπορικός και επιφανειακός. Η πίεση για συμμόρφωση με τις τάσεις και τις απαιτήσεις της αγοράς μπορεί να καταπνίξει την αληθινή δημιουργικότητα και την αυτοέκφραση. Ένας καλλιτέχνης πρέπει να περιηγηθεί στην ένταση μεταξύ του προσωπικού οράματος και των εξωτερικών προσδοκιών, παλεύοντας συνεχώς για να προστατεύσει την ακεραιότητα του έργου του. Επιπλέον, η απομόνωση που συχνά συνοδεύει τη δημιουργική διαδικασία μπορεί να είναι βαθιά, καθιστώντας την επιδίωξη της γνήσιας ανθρώπινης σύνδεσης μέσω της τέχνης τόσο πρόκληση όσο και αναγκαιότητα.
Πες μας περισσότερα για το έργο σου στην Μπιενάλε Σύγχρονης Κεραμικής στη Σαντορίνη.
Yena Young: Στη Σαντορίνη, τα ειδώλια μου είναι θραύσματα της ύπαρξής μου, αλλά στέκονται και ως λείψανα ενός χρόνου που πέρασε ή ενός μέλλοντος που δεν έχει έρθει ακόμα. Αυτά τα αντικείμενα είναι εμποτισμένα με μυριάδες δυνατότητες—εργαλεία τελετουργιών, αθύρματα, σύμβολα κοινωνικής θέσης, αγαπημένα κειμήλια. Μπορεί ακόμη και να είναι φλοιοί λιλιπούτειων πλασμάτων, αφήνοντας πίσω μόνο το μεταμορφωμένο δέρμα τους. Η πρόθεσή μου ήταν να δημιουργήσω κομμάτια που ανοίγουν έναν διάλογο, επιτρέποντας στους θεατές να υφαίνουν τις δικές τους ιστορίες γύρω τους.