Η Λουκία Θωμοπούλου αναζητά νέες προσεγγίσεις στην κεραμική τέχνη

Η κεραμική τέχνη στην Ελλάδα συνήθως συγχέεται με την διακόσμηση και την παράδοση, κάτι που είναι φυσικό να συμβαίνει μιας και για δεκαετίες αυτή ήταν η χρήση της. Η Λουκία Θωμοπούλου ως διοργανώτρια της 1ης Μπιενάλε Σύγχρονης Κεραμικής Τέχνης στην Σαντορίνη έχει αντίθετη άποψη.

Η κεραμική και τα εικαστικά έχουν μεγάλες δυνατότητες στην Ελλάδα κι αυτό είναι που προσπαθεί να αναδείξει η Λουκία.

Η Λουκία Θωμοπούλου έχει ένα υπόβαθρο στον επιχειρηματικό σχεδιασμό και την πληροφορική και εργάστηκε για χρόνια στη ναυτιλιακή βιομηχανία, στην Ελλάδα και τη Νέα Υόρκη, ως in-house Manager στην Πληροφορική και Διαχείριση Πληροφοριακών Συστημάτων και ως σύμβουλος/ανώτερη project manager σε λογισμικό ναυτιλιακών εταιρειών.

Τα τελευταία 13 χρόνια, έχει αφοσιωθεί αποκλειστικά στην κεραμική, έχοντας παρακολουθήσει μαθήματα δίπλα στους μεγαλύτερους κεραμίστες στην Ελλάδα στην κατασκευή και την τεχνολογία της κεραμικής. Έχει λάβει πιστοποίηση στην Επιμέλεια Τέχνης και στη Διαχείριση Γκαλερί από το Ινστιτούτο Sotheby's.

• Διαβάστε επίσης: Μαρίνα Φωκίδη: «Η εικαστική επιμέλεια πρέπει να είναι κατανοητή απ’ όλους»

Η Λουκία είναι επιχειρηματίας και ιδρύτρια του Sealed Earth Ceramics Studio and Gallery στην Αθήνα, προσφέροντας μαθήματα και residencies σε καλλιτέχνες που θέλουν να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους και να ενσωματώσουν πηλό και κεραμικά στη δουλειά τους ενώ διοργανώνει σεμινάρια κεραμικών τεχνικών και τεχνολογίας με αναγνωρισμένους Έλληνες και διεθνείς καλλιτέχνες. . Διοργανώνει in situ εκθέσεις παρουσιάζοντας τα έργα των καλλιτεχνών με τους οποίους συνεργάζεται, ενώ το 2023 άνοιξε μια γκαλερί σύγχρονης κεραμικής για να αναδείξει τη σύγχρονη κεραμική σκηνή στην Ελλάδα.

Είναι το ιδρυτικό μέλος του Big Blue Dot και το 2022 διοργάνωσε με επιτυχία την Big Blue Dot - Artists Residency and Exhibition στο Άνω Κουφονήσι.

Η BCK 2024, η πρώτη Μπιενάλε Σύγχρονης Κεραμικής στην Ελλάδα, δεν θα μπορούσε να παραλείψει από την ονομασία της τη χώρα η οποία αποτελεί ορόσημο πολιτισμού, την Ελλάδα. Έρχεται να ακουμπήσει στην ιστορία, να αγγίξει τις ρίζες του και να αντικατοπτρίσει τον «Κέραμο», δανείζοντας το αρχικό του «Κ» στο θεσμό Biennale of Contemporary Keramics (BCK).

Η διοργάνωση αναδεικνύει μια διπλή ανάγκη. Αφενός την ανάγκη της υποστήριξης της ελληνικής κεραμικής και αφετέρου την ανάδειξή της σε ευρύτερο κοινό. Στοχεύει στη δημιουργία ερεθισμάτων για νέες αισθητικές τάσεις, στην προώθηση της έρευνας και στην ενίσχυση της επικοινωνίας μεταξύ δημιουργών και κοινού.

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη με την Λουκία Θωμοπούλου:

Μίλησε μας για την 1η Μπιενάλε Σύγχρονης Κεραμικής Τέχνης που έρχεται στη Σαντορίνη. Τι θα δούμε εκεί και γιατί κάποιος να την επισκεφτεί;

Λουκία Θωμοπούλου: Η Biennale of Contemporary Keramics είναι μια nomad μπιενάλε που ταξιδεύει και αντλεί έμπνευση από τον τόπο που επισκέπτεται. Κάθε νέα τοποθεσία φέρνει μαζί της τις δικές της πολιτιστικές και ιστορικές επιρροές, την ντόπια λαλιά. Οι καλλιτέχνες φέρνουν τη δημιουργική φρέσκια ματιά και μέσα από αυτή δημιουργείται μια καινούργια αφήγηση τόσο για την τοπική κοινωνία, όσο και για το κοινό. Φέτος, η έκθεση έχει θέμα το Προϊστορικό Ακρωτήρι και πραγματοποιείται μέσα στο μουσείο Προϊστορικής Θήρας, συνομιλώντας με τα κεραμικά ευρήματα και τις τοιχογραφίες.Η έκθεση λειτουργεί σαν γέφυρα μεταξύ του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος και δημιουργεί μια νέα εμπειρία για τους επισκέπτες του μουσείου. Γίνεται ένα πολιτιστικό γεγονός που συνδέει ανθρώπους, τόπους και τέχνες. 20 Καλλιτέχνες, από Ελλάδα, Ιταλία, Γερμανία, Γαλλία, Αγγλία, Τουρκία, Κορέα, Ιαπωνία και Αμερική. Κάθε έργο προβάλει και μια ιστορία. Τα έργα τους και η καλλιτεχνικής τους έκφραση αναδεικνύουν τι τους συγκίνησε και τι τους ενέπνευσε.

Η διοργάνωση μιας Μπιενάλε Κεραμικής την παρούσα χρονική στιγμή στον ελλαδικό χώρο ήταν επιτακτική και αντανακλά την ανάγκη να υποστηριχθεί η ελληνική κεραμική, να δημιουργηθούν αφορμές για νέες αισθητικές τάσεις, να προωθηθεί η έρευνα και να ενισχυθεί η επικοινωνία ανάμεσα στους Έλληνες και ξένους δημιουργούς με το ελληνικό κοινό. Μέσα από εργαστήρια, διαλέξεις, εκπαιδευτικά προγράμματα και παράλληλες εκθέσεις, οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν την κεραμική, να μάθουν απευθείας από τους καλλιτέχνες, να κατανοήσουν τις τεχνικές και τις εμπνεύσεις τους και να συμμετέχουν στη δημιουργική διαδικασία. Αυτή η άμεση αλληλεπίδραση καλλιεργεί έναν βαθύτερο σεβασμό και κατανόηση για την τέχνη

Τι ακριβώς είναι το Sealed Earth; Πόσο καιρό ασχολείσαι με αυτόν τον χώρο;

Λουκία Θωμοπούλου: Το Sealed Earth είναι στούντιο και γκαλερί, με όραμα να αποτελέσει μια καλλιτεχνική κοινότητα που εκφράζεται διαμέσου του πηλού. Ξεκίνησα τον Ιανουάριο του 2020 με πολλά όνειρα και μπορώ να πω πως παρότι η συγκυρία της πανδημίας αρχικά με τρόμαξε, τελικά μου έδωσε χρόνο να οργανωθώ σωστά. Είχα την ευκαιρία να δοκιμάσω διαφορετικά σενάρια λειτουργίας προκειμένου να ανταπεξέλθω στις ανάγκες της εποχής, καθώς και να γνωρίσω υπέροχους καλλιτέχνες, εγκλωβισμένοι και οι ίδιοι εκείνη την εποχή από τις απαγορεύσεις των μετακινήσεων, έβρισκαν στο Sealed Earth ένα ασφαλές μέρος να εκφραστούν. Το στούντιο βρίσκεται στην καρδιά της Αθήνας, και παρέχει ένα πλήρες εξοπλισμένο εργαστήριο, σε ένα περιβάλλον που έχει σχεδιαστεί για να εμπνέει τη δημιουργικότητα. Παρέχει χώρο για καλλιτέχνες οι οποίοι θέλουν να δημιουργήσουν κεραμικά έργα, οργανώνει σεμινάρια με Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες στοχεύοντας στη γνώση του υλικού και διοργανώνει εκθέσεις. Οι εκθέσεις προάγουν τον δεσμό, μεταξύ διακοσμητικών και καλών τεχνών, μεταξύ κεραμιστών και εικαστικών, καταξιωμένων και ανερχόμενων, με έμφαση στις καινοτόμες τεχνικές και την καλλιτεχνική έκφραση.

Πιστεύεις πως η κεραμική στην Ελλάδα μπορεί να ξεφύγει από την διακόσμηση και να εξερευνήσει χώρους περισσότερο εικαστικούς;

Λουκία Θωμοπούλου: Εννοείται το πιστεύω αν και δεν θεωρώ αναγκαίο να το διαχωρίσω. Ένας πίνακας ζωγραφικής, ένα γλυπτό, μια design καρέκλα και ένα βάζο, όλα συντελούν στην διακόσμηση ενός χώρου. Αυτός άλλωστε είναι και ένας από τους στόχους της Μπιενάλε. Ένας εικαστικός, ο οποίος χρησιμοποιεί τον πηλό ως μέσο έκφρασης έχει την δυνατότητα να δείξει τα έργα του σε εκθέσεις τέχνης και κανείς δεν θα σκεφτεί αν είναι κεραμικά ή όχι. Για τον Κεραμίστα που δημιουργεί ένα έργο τέχνης, δεν υπάρχουν αντίστοιχα κανάλια προβολής. Με την οργάνωση μιας μπιενάλε κεραμικής, εικαστικοί, κεραμίστες, designers κτλ έχουν τη δυνατότητα να παρουσιάζουν μαζί τα έργα τους έχοντας κοινό παρονομαστή την έμπνευση και την απόδοση της με μέσο τον πηλό.

Ποιοι είναι οι βασικοί πυλώνες της σκέψης σου όταν κρίνεις ένα κεραμικό έργο;

Λουκία Θωμοπούλου: Κυρίως βασίζομαι στην αισθητική, στην τεχνική, στην οπτική και συναισθηματική απήχηση του έργου. Αξιολογώ την ισορροπία, την αρμονία και τη συνολική ομορφιά του, θαυμάζω την τεχνική δεξιοτεχνία και ότι αφορά την επιδεξιότητα με την οποία δημιουργήθηκε το έργο καθώς και την εκφραστική του δύναμη. Αναζητώ νέες προσεγγίσεις στην κεραμική τέχνη, είτε αυτό αφορά την τεχνική, τα υλικά ή την έννοια πίσω από το έργο. Ψάχνω την ικανότητα του έργου να μεταδώσει ένα μήνυμα, ένα συναίσθημα ή να πει μια ιστορία.
Θα με τραβήξει καταρχήν η αισθητική και η τεχνική δεξιοτεχνία του καλλιτέχνη, αλλά αυτό που θα με κερδίσει είναι η συναισθηματική απήχηση του έργου.

Γενικότερα πώς βλέπεις το art world στην Ελλάδα; Είναι εύκολο για έναν καλλιτέχνη αν επιβιώσει σήμερα;

Λουκία Θωμοπούλου: Θεωρώ πως ο κόσμος της τέχνης στην Ελλάδα όπως και αλλού, είναι γεμάτος δυνατότητες, όπως και προκλήσεις. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αύξηση στις πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως εκθέσεις, φεστιβάλ και Biennale, που προσφέρουν πλατφόρμες στους καλλιτέχνες να παρουσιάσουν τα έργα τους. Αυτές οι εκδηλώσεις βοηθούν στην ενίσχυση της αναγνωσιμότητας και στη δημιουργία δικτύωσης. Η οικονομική κρίση που αντιμετώπισε η Ελλάδα την τελευταία δεκαετία έχει επηρεάσει σοβαρά τον καλλιτεχνικό τομέα, αφού οι χρηματοδοτήσεις για την τέχνη έχουν μειωθεί και οι ευκαιρίες για οικονομική υποστήριξη είναι περιορισμένες. Ωστόσο, η χρήση νέων τεχνολογιών και ψηφιακών μέσων προσφέρει ευκαιρίες για τους καλλιτέχνες να προωθήσουν το έργο τους, προκειμένου να φτάσουν σε ένα ευρύτερο κοινό. Επιπλέον, η ανάπτυξη διεθνών σχέσεων και συνεργασιών, καθώς και η εξωστρέφεια των γκαλερί, που τα τελευταία χρόνια βλέπουμε όλο και περισσότερες στις διεθνείς φουαρ, ενισχύουν την παρουσία των καλλιτεχνών εκτός των ελληνικών συνόρων και τους προσφέρουν δυνατότητες για ευρύτερη αναγνώριση.

Πιστεύεις πως η κεραμική κερδίζει έδαφος σαν μορφή τέχνης; Οι περισσότεροι την αντιλαμβάνονται σαν απλή διακοσμητική τέχνη.

Λουκία Θωμοπούλου: Ναι, θεωρώ πως η κεραμική κερδίζει έδαφος στην τέχνη. Όλο και περισσότεροι καλλιτέχνες χρησιμοποιούν τον πηλό για να επικοινωνήσουν βαθιά νοήματα δημιουργώντας νέες μορφές έκφρασης. Επιπλέον, βλέπουμε μουσεία και γκαλερί να ενσωματώνουν κεραμικά έργα στις συλλογές τους, αναγνωρίζοντας την καλλιτεχνική τους αξία

Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για κάποιον να καταπιαστεί με την κεραμική;

Λουκία Θωμοπούλου: Το να μάθει κάποιος να φτιάξει ένα κεραμικό μπολάκι ή ένα βάζο για το σπίτι του χρησιμοποιώντας τις βασικές τεχνικές του χειροποίητου κεραμικού είναι πανεύκολο. Άλλωστε δεν κρίνεσαι γι αυτό. Είναι δημιουργικός χρόνος και λειτουργεί σαν διαλογισμός. Για αυτό και βλέπουμε πολύ κόσμο να ασχολείται ψυχαγωγικά και ερασιτεχνικά με την κεραμική. Για να δημιουργήσεις ένα έργο τέχνης, όπως και για να φτιάξεις ένα τεχνικά σωστά χρηστικό αντικείμενο, εκεί εμπλέκονται τόσο η μάθηση, ο χρόνος, η συστηματική ενασχόληση, η εμπειρία, όσο και η έμπνευση, η έρευνα και η καλλιτεχνική φύση.

Πληροφορίες για την 1η Μπιενάλε Κεραμικής στη Ελλάδα εδώ