Η περίπλοκη μυθοπλασία του Πολ Όστερ που σαγήνευσε μια ολόκληρη γενιά
Ο συγγραφέας Πολ Όστερ στη γειτονιά Park Slope του Μπρούκλιν στη Νέα Υόρκη, στις 9 Νοεμβρίου 1995.
photo/APΉταν «ο προστάτης του λογοτεχνικού Brooklyn» σύμφωνα με το αφιέρωμα των New York Times μετά τον θάνατό του την προηγούμενη εβδομάδα. Ο Πόλ Όστερ έκανε τον δήμο δικό του με τη συλλογή του The New York Trilogy, που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1987. Το City of Glass, η κύρια ιστορία, απορρίφθηκε 17 φορές πριν εκδοθεί ως ανεξάρτητο μυθιστόρημα το 1985.
Ο Όστερ έβγαζε κατά μέσο όρο ένα βιβλίο ετησίως έως ότου το τελευταίο του μυθιστόρημα Baumgartner, για έναν γέρο συγγραφέα, δημοσιεύτηκε στα τέλη του περασμένου έτους.
Ήταν τόσο ευέλικτος όσο και έξυπνος. Ήταν ικανός να στρέψει τη γραφή του τόσο κομψά σε μη μυθοπλασία, μετάφραση, ποίηση και σενάρια.
Όπως λέει η Αμερικανίδα συγγραφέας Rachel Kushner: «από τη μετάφραση του Μορίς Μπλάνσο νωρίς στην καριέρα του, μέχρι τη διαμόρφωση του τι θα μπορούσε να είναι η μυθοπλασία, στην Τριλογία της Νέας Υόρκης, την οποία κάθε συγγραφέας της γενιάς μου διάβασε, απορρόφησε και κατά κάποιο τρόπο ανταποκρίθηκε στη συγγραφή, ξαφνικά, και αργά στη ζωή, μια βιογραφία 800 σελίδων του Stephen Crane, Auster μας δείχνει τι σημαίνει να είσαι ατελείωτα περίεργος, φιλόδοξος και πάνω απ' όλα λογοτεχνικός».
Όμως, ως διηγηματογράφος και μυθιστοριογράφος κέρδισε τη φήμη του ως ένας από τους πιο εφευρετικούς Αμερικανούς συγγραφείς της γενιάς του, με αναγνωρισμένα έργα όπως το Moon Palace (1989), The Music of Chance (1990) και The Book of Illusions (2002). Η χροιά των πλοκών του αψηφά την «τακτοποιημένη» λογοτεχνία.
Ως νέος συγγραφέας στα τέλη της δεκαετίας του '70, ο Auster σταμάτησε να προσπαθεί να φτιάξει το απόλυτο βιβλίο και τελικά βρήκε το στυλ που θα γινόταν ανεπανάληπτα δικό του.
«Πάντα ήθελα να γράψω αυτό που για μένα είναι όμορφο, αληθινό και καλό», έγραψε στο A Life in Words το 2017, «αλλά με ενδιαφέρει επίσης να εφεύρω νέους τρόπους για να αφηγηθώ ιστορίες. Ήθελα να αλλάξω τα πάντα από μέσα προς τα έξω».
Και αυτό ακριβώς έκανε: πάντρεψε τον δύσκολο ευρωπαϊκό μεταμοντερνισμό με το σκληρό αμερικάνικο νουάρ, για να δημιουργήσει κάτι ιλιγγιωδώς εφευρετικό και νέο. Γεμάτο πονηρά αστεία, γρίφους και αντιήρωες, το έργο του είχε την ένταση ενός θρίλερ και την ελαφρότητα μιας κωμωδίας.