Ο δρόμος λέει τις δικές μας ιστορίες: Street artists μιλούν για την υπαίθρια «γκαλερί» της Αθήνας
Νικόλαος Ραζής - CNN Greece
Στην Ελλάδα της δεκαετίας του ’80 τα πρώτα δείγματα του γκράφιτι –της γνωστής σε όλους πλέον «τέχνης του δρόμου»- έκαναν την εμφάνισή τους σε βαγόνια και σταθμούς τρένων ή μέσω βιαστικών και άναρχων tags.
Και, κάπως έτσι, πήρε σάρκα και οστά μια νέα μορφή τέχνης, που μετέτρεψε τους δρόμους σε μια γκαλερί τέχνης και αποτύπωσε με τρόπο μοναδικό τα δεινά και τις ανησυχίες των Ελλήνων τα τελευταία χρόνια.
Τα γκράφιτι στο κέντρο της Αθήνας θυμίζουν την οργή των πολιτών εναντίον του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, αποτυπώνουν την αγωνία για τον κορωνοϊό, τον πόνο της προσφυγιάς, αναδεικνύουν το μεγαλείο της μάνας και κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την κλιματική αλλαγή.
Μέσα σε μερικές δεκαετίες, το γκράφιτι μετατράπηκε από μια μορφή τέχνης συνδεδεμένη με την παραβατικότητα σε ένα αυθόρμητο κίνημα ελεύθερης έκφρασης, φαινόμενο της σύγχρονης λαϊκής κουλτούρας και των μεγάλων αστικών γειτονιών.
Τον τελευταίο καιρό, μάλιστα, παρατηρούμε μεγάλα έργα τέχνης να κοσμούν, να εναρμονίζονται και εν τέλει να αναδεικνύουν τεράστιες γκρίζες επιφάνειες του αστικού, αθηναϊκού τοπίου.
Εμπνεόμενοι από την οικονομική, κοινωνική και προσφυγική κρίση, οι καλλιτέχνες του δρόμου εκφράζουν τις ανησυχίες τους μέσα από τα έργα τους και στέλνουν καίρια μηνύματα με διαχρονικούς συμβολισμούς.
Πώς εμπνέονται και από τι; Οι καλλιτέχνες γκράφιτι WD και Frank μίλησαν στο CNN Greece την street art στην Ελλάδα και τα έργα τους ενώ παρουσιάζεται και το πλούσιο «portofolio» του INO.
Ο WD ή Wild Drawing συνθέτει murals που αναγνωρίζουμε με την πρώτη ματιά
O WD (Wild Drawing) γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Μπαλί της Ινδονησίας, ενώ είναι απόφοιτος των Καλών Τεχνών και των Εφαρμοσμένων Τεχνών.
Ξεκίνησε να χρησιμοποιεί το δρόμο σαν… καμβά το 2000 αλλά δεν έπαψε ποτέ να δουλεύει στο εργαστήριό του.
Έχει λάβει μέρος σε εκθέσεις και φεστιβάλ στην Ασία, την Ευρώπη και την Αμερική, ενώ μέρος της δουλειάς του συμπεριλαμβάνεται σε επιλεγμένες εκδόσεις σχετικά με τη Street Art.
Το καλλιτεχνικό και κοινωνικό υπόβαθρό του που μοιράζεται μεταξύ Ανατολή και Δύσης, συνδυάζεται με μοναδικό τρόπο, ενώ είναι που κάνει τα έργα του ιδιαίτερα αναγνωρίσιμα με τη πρώτη ματιά.
«Γεννήθηκα και μεγάλωσα στο Μπαλί, ένα νησί που παρά τον τουρισμό κρατάει την έννοια της κοινότητας ζωντανή και που οι άνθρωποί του είναι λίγο-πολύ καλλιτέχνες. Στο Μπαλί έχουμε πολλές τελετές (λόγω Ινδουισμού) και οι τελετές αυτές σχετίζονται πάντα με την τέχνη είτε πρόκειται για χορό, μουσική, θέατρο και κουκλοθέατρο είτε για ζωγραφική, χειροτεχνία και ξυλογλυπτική. Με θυμάμαι πιτσιρίκι 4-5 χρονών μαζί με άλλα παιδιά της να παρακολουθούμε τους άντρες της κοινότητας να φτιάχνουν γλυπτά μυθολογικά ζώα που θα χρησιμοποιούνταν ως σαρκοφάγοι και τις γυναίκες να φτιάχνουν περίτεχνες χειροτεχνίες και προσφορές με φύλλα κοκοφοίνικα, λουλούδια ή φρούτα. Μετά, στο Καλλιτεχνικό Λύκειο πέρα από το να ζωγραφίζω έμαθα πολλά για το πώς να σχεδιάζω μαριονέτες, να σκαλίζω το ξύλο ή να φτιάχνω γλυπτά. Με το δρόμο και τις τοιχογραφίες άρχισα να ασχολούμαι αργότερα, όταν μπήκα στην Καλών Τεχνών» εξηγεί ο ίδιος στο CNN Greece.
Ο Wild Drawing εστιάζει στις μεγάλης κλίμακας τοιχογραφίες με βασικό εργαλείο το ρολό και πάντα προσπαθεί να αλληλοεπιδρά με το σημείο στο οποίο εργάζεται, ενσωματώνοντας διάφορα στοιχεία που υπάρχουν ήδη σε αυτό, ώστε να υπάρχει μία αρμονία ανάμεσα στο έργο και το σημείο που αυτό δημιουργήθηκε.
Η δουλειά του, τρισδιάστατες και αναμορφικές απεικονίσεις με στοιχεία οφθαλμαπάτης, είναι επηρεασμένη από τα κόμικς και τη φανταστική τέχνη, ενώ κοινωνικά φαινόμενα, καθημερινότητα, φύση και τέχνη, αποτελούν βασικές πηγές έμπνευσής του. Αυτό που τον κρατάει στο δρόμο είναι η ελευθερία έκφρασης που νιώθει και ο διάλογος που αναπτύσσει με τους ανθρώπους μέσα από τα έργα του.
Ένα άλλο εξίσου σημαντικό κομμάτι για τον ίδιο, είναι η απεριόριστη δύναμη που έχει η Τέχνη του Δρόμου, καθώς είναι προσβάσιμη στον σε οποιοδήποτε χωρίς κοινωνικούς, οικονομικούς, πολιτισμικούς ή άλλους περιορισμούς. Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί και αντισταθμίζει τον εφήμερο χαρακτήρα της τέχνης του.
Σύμφωνα με τον ίδιο:
«Η Τέχνη γενικά και ιδιαίτερα η τέχνη του δρόμου, είναι ένας ισχυρός καθρέφτης της κοινωνίας. Ένα έργο τέχνης στο δρόμο, μπορεί να μιλήσει για σοβαρά κοινωνικοπολιτικά φαινόμενα και μπορεί επίσης να ανοίξει μία συζήτηση για αυτά στην κοινωνία (όλοι θυμόμαστε την περίπτωση του βαμμένου Πολυτεχνείου το 2015). Αλλά δεν πιστεύω ότι η Τέχνη από μόνη της μπορεί να αλλάξει τον κόσμο ή να λύσει το πρόβλημα, δυστυχώς».
Η φτώχεια, ως μια σκοτεινή πλευρά του Covid-19, είναι ακόμη πιο επικίνδυνη από τον ίδιο τον ιό. Σπρώχνει εκατομμύρια ανθρώπους στην πείνα, το πιο ακραίο ίσως μέσο υποταγής. photo/WD
Ο Frank παρατηρεί την πόλη με έναν δικό του ξεχωριστό τρόπο
O Frank, κατά κόσμον Φραντζέσκος Μπακατσιάς, είναι απόφοιτος αρχιτεκτονικής ΕΜΠ και σήμερα εργάζεται σαν tattoo artist –τη δεύτερη από τις τεχνοτροπίες που του κέντρισαν το ενδιαφέρον.
Ασχολείται από το 2010 με το graffiti και σαν ανήσυχο 15 χρόνων τότε παιδί, το έβλεπε σαν έναν τρόπο εκτόνωσης, με την τέχνη για οδηγό.
Το graffiti τον ωθεί στο να ξεπεράσει τους φόβους του και να εκφράσει τις σκέψεις του.
O Frank αντιμετωπίζει την πόλη με έναν πολύ διαφορετικό τρόπο και παρατηρεί πράγματα που οι υπόλοιποι δεν τα βλέπουν.
Και πώς «κόλλησε» το μικρόβιο της street art;
«Η τέχνη του γκράφιτι όπως και οποιαδήποτε άλλη μορφή τέχνης που έχω δοκιμάσει μπήκε στην ζωή μου από προσωπικό ενδιαφέρον και περιέργεια στο να δω τι μπορώ να δημιουργήσω με το εκάστοτε μέσο. Το σπρέι μου είχε φανεί πολύ ενδιαφέρον και απαιτητικό εργαλείο για να έχει κάποιος ένα καλό αποτέλεσμα, κατι που μεπαρακίνησε στο να προσπαθήσω περισσότερο. Ονόματα ή ομάδες που με ενέπνευσαν να μπω στον κόσμο του γκράφιτι ήταν 1up, pigs, lifo, hit, ofkκ.α πολλά.
Σήμερα μπορώ να πω θαυμάζω πολύ την πορεία του ino και του wd» λέει ο ίδιος στο CNN Greece.
O Frank μάς ανέφερε ότι ένας καλλιτέχνης και μια δημιουργία του μπορεί να επηρεαστεί είτε συνειδητά είτε υποσυνείδητα από τις συνθήκες και τα γεγονότα τις εκάστοτε εποχής.
«Προσωπικά βρίσκω ενδιαφέρον όταν δημιουργώ κάτι να έχει ένα μήνυμα είτε προς το κοινό είτε προς εμένα. Η Παναγία που κλαίει με βοήθησε να αφήσω πίσω κάποιες δυσάρεστες στιγμές και να γυρίσω σελίδα στο μέλλον. Το αγοράκι με τα ουκρανικά χρώματα ουσιαστικά ήθελα να προβάλω το παράπονο μου απέναντι σε ένα κόσμο εν έτη 2023 ο οποίος βρίσκει λύση σε ένα είτε περισσότερα προβλήματα τον πόλεμο και τον θάνατο. Τέλος ο david με μάσκα ήταν μια δημιουργία με ένα μήνυμα συμπαράστασης απέναντι σε όλους όσους είχαν ταλαιπωρηθεί σωματικά και ψυχικά λόγω του ιού» εξηγεί ο ίδιος.
Μήνυμα συμπαράστασης απέναντι σε όλους όσους είχαν ταλαιπωρηθεί σωματικά και ψυχικά λόγω του ιού. photo/Νίκος Ραζής
Το παραπάνω έργο είναι μία πιο προσωπική προσέγγιση, διότι είχα περάσει κάποιους δύσκολους μήνες και ήθελα να οριστικοποιήσω ένα τέλος. Με βοήθησε να αφήσω πίσω κάποιες δυσάρεστες στιγμές και να γυρίσω σελίδα στο μέλλον. photo/Νίκος Ραζής
Το παραπάνω έργο προβάλει το παράπονο και την ανησυχίααπέναντι σε ένα κόσμο που εν έτη 2023, βρίσκει τη λύση στον πόλεμο και τον θάνατο. photo/Νίκος Ραζής
O INO θέλει να μιλούν τα έργα του αντί για αυτόν
Ο ΙΝΟ είναι ένας από τους πιο γνωστούς Έλληνες γκράφιτι artists, που έχει δημιουργήσει τοιχογραφίες σε πολλά κτήρια ανά τον κόσμο.
Το CNN Greece επικοινώνησε με την ομάδα του, η οποία απάντησε πως ο ΙΝΟ θέλει να μιλούν τα έργα του αντί για αυτόν.
Ποιος είναι, όμως, ο ταλαντούχος αυτός καλλιτέχνης;
Ανακάλυψε το ταλέντο του σε εφηβική ηλικία, γεγονός που τον οδήγησε μετέπειτα σε σπουδές εικαστικών στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Ασχολείται με την τέχνη στον δημόσιο χώρο από το 2000 και έκτοτε έχει συμμετάσχει σε εκθέσεις και εικαστικά δρώμενα στην Ευρώπη, την Αμερική, την Ασία και τη Μέση Ανατολή.
Έργα του βρίσκονται σε διάφορες δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές, όπως και στο αίθριο της Βουλής των Αντιπροσώπων στην Κύπρο. Έχει συνεργαστεί με ονόματα όπως ο οίκος δημοπρασιών Christie's, το National Geographic, το Ίδρυμα Ωνάση, η Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων, η Nike, η Coca Cola και η Converse. Το έργο του έχει δημοσιευτεί στο εξώφυλλο των New York Times, καθώς και σε άλλα διεθνή μέσα, συμπεριλαμβανομένων των Reuters, Forbes, The Guardian, Los Angeles Times και NBC News, Smithsonian Channel και Daily Mail.
ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
Google: τα επόμενα βήματα για το data center, τα 15 χρόνια, το ΑΙ και οι νέες κινήσεις
Microsoft: «Δεν προχωρά η Υπερευφυής Τεχνητή Νοημοσύνη εντός του 2024»
Ιταλία: Έμπορος ναρκωτικών έδωσε στην κυβέρνηση τεχνητό νησί για να μειωθεί η ποινή του
Ernst & Young: 7 στους 10 CEOs επενδύουν στη Generative AI
Βρετανία: Παιδιά δημιουργούν άσεμνες εικόνες συμμαθητών τους με εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης
Νεκρός εντοπίστηκε ναυτικός στο λιμάνι της Ελευσίνας
20:39
Ερντογάν για Πούτιν: «Η Ρωσία έπρεπε να λάβει μέτρα για να προστατευθεί»
20:27
Βγήκε από το ψυχιατρείο η 22χρονη φοιτήτρια που περπάτησε γυμνή στην Τεχεράνη
20:15
ΥΠΕΞ για Ουκρανία: Η Ελλάδα στηρίζει μία δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη
20:00
