Σπύρος Κουβαράς: Όταν ο χορός ακολουθεί την ψυχή και επουλώνει την απώλεια

O χορός είναι μία τέχνη λεπτή, τόσο λεπτή όσο η σκιά ενός ανθρώπου, χρειάζεται να βάλεις σε κάθε σου κίνηση πρώτα αυτό που έχεις εντός σου και μετά το σώμα το ίδιο.

Ο Σπύρος Κουβαράς γνωρίζει αυτό το δεδομένο καλύτερα από τον καθένα, το πράττει με κάθε του χορευτική παράσταση, βάζει το μυαλό, το συναίσθημα και αυτό που θέλει να μας πει μέσα στις χορογραφίες του.

Το CNN Greece είχε την ευκαιρία να μιλήσει μαζί του για την μοναδική του τέχνη.

Ο Σπύρος Κουβαράς είναι ένας χορευτής με έδρα την Ελλάδα, του οποίου το έργο αγκαλιάζει την ουτοπία χρησιμοποιώντας συχνά τον μύθο ως χορογραφικό εργαλείο για τη δημιουργία σύγχρονων τελετουργιών.

Σπούδασε Γραφιστική και Ιστορία της Τέχνης στον ΑΚΤΟ στην Αθήνα, Σύγχρονο Χορό και Χορογραφία στο CND και στο Ménagerie de Verre στο Παρίσι, όπου ίδρυσε τη Synthesis 748 Dance Co.

Τα έργα του έχουν υποστηριχθεί από το Ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού, Pépinières Européennes, art @CMS ένα καλλιτεχνικό πρόγραμμα του CERN Experiment, CND Pantin, Biennale της Μπογκοτά, Agora-Montpellier Danse, Valetta 2018-Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης στην Αθήνα επίσης.

Η ελληνογαλλική ομάδα σύγχρονου χορού, Synthesis 748 Dance Co, μετά την φιλοξενία τους από το Centre National de la Danse στο Παρίσι στο πλαίσιο δημιουργίας της νέας τους δουλειάς, επιστρέφουν στο ΠΛΥΦΑ στον Βοτανικό και υπογράφουν το έργο NATURA MORTA (a dance less) για πέντε παραστάσεις από τις 24 έως και τις 28 Νοεμβρίου.

Τιμώντας τη μνήμη του συνθέτη Γιώργου Κουβαρά, σταθερού συνεργάτη της ομάδας, που έφυγε πρόωρα απο τη ζωή, η Synthesis 748 παρουσιάζει ένα έργο για την απώλεια και “τις χαμένες φύσεις”, μια χορογραφία που λειτουργεί ως υπόμνηση του χρόνου για το αναπόδραστο της ανθρώπινης μοίρας και την τρωτότητα του υλικού κόσμου.

Το CNN Greece βρέθηκε με τον Σπυρο Κουβαρά στον χώρο των προβών της νέας του παράστασης που θα κάνει πρεμιέρα σε λίγες ημέρες στο ΠΛΥΦΑ, κι ο ίδιος μας έλυσε πολλές από τις απορίες που είχαμε για τον χορό και την τέχνη του.

Ολόκληρη η συνέντευξη με τον Σπύρο Κουβαρά:

Μίλησε μας λίγο για το νέο σου πρότζεκτ, Natura Morta, (a dance less).

Σπύρος Κουβαράς: Είναι ένα χορογραφικό ντουέτο που μιλάει για την έννοια της απώλειας, οποιασδήποτε φύσεως, ψυχικής, υλικής, συναισθηματικής, για όλα αυτά που χάνουμε ή που χάνονται, διατηρώντας όμως μία ελπίδα ή έναν πόθο γι' αυτά που αναμένουμε ή που επιθυμούμε να γεννηθούν παράλληλα. Ουσιαστικά είναι το δεύτερο μέρος ενός τριπτύχου χορογραφικού το οποίο και δουλεύω τα τελευταία τρία χρόνια, η κοινή συνισταμένη και των τριών είναι οι έντονες αναφορές που υπάρχουν γύρω από την επανεξέταση της σχέσης του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον, έτσι προκύπτει και το ζήτημα της απώλειας σε αυτό το μέρος στην περιβαλλοντολογική του έκφανση. Είναι ένα έργο που έγινε επιπλέον για έναν πολύ δυσάρεστο λόγο, ενός συμβάντος που έγινε στη ζωή μου πρόσφατα. Τον προηγούμενο Μάρτιο έφυγε από τη ζωή ο αδερφός μου αναπάντεχα, ο οποίος είναι και ο συνθέτης της μουσικής της παράστασης Natura Morta. Αυτό το γεγονός μας ταρακούνησε όλους λόγω της συντριβής, κι έτσι η έννοια της απώλειας πήρε έντονα πλέον βιωματικό χαρακτήρας στο έργο. Έφυγε από το φαντασιακό μου μέρος κι έγινε κάτι το πραγματικό. Στις πρώτες πρόβες ήταν πολύ δύσκολο να δουλεύουμε ακούγοντας τη μουσική του αδερφού μου, το κάναμε όμως. Κάποια στιγμή κατάλαβα πως πρέπει να συγκεντρωθώ στη δουλειά γιατί αλλιώς δεν θα έβγαινε το έργο λόγω του συναισθηματικού φόρτου. Εκτός του ότι έχει δουλέψει πάνω στη μουσική, νιώθουμε πως είναι κι ένας φόρος τιμής για τον ίδιο.

Πόσο καιρό ασχολείσαι με τον χορό; Ποιο ήταν το στοιχείο που σε τράβηξε σε αυτή τη μορφή τέχνης;

Σπύρος Κουβαράς: Άρχισα να ασχολούμαι με τον χορό σε πιο προχωρημένη ηλικία από αυτό που συνηθίζεται. Ευτυχώς όμως που το έκανα γιατί γενικά θεωρώ πως όταν είσαι πιο ώριμος τα πράγματα πάνε καλύτερα, έχεις φιλτράρει κάποια πράγματα καλύτερα κι έχεις μία δική σου οπτική πάνω στα πράγματα όπως επίσης και περισσότερες εμπειρίες. Θεωρώ όσο πιο ώριμος είσαι τόσο καλύτερα είναι, εγώ ξεκίνησα στα 22 τον χορό και παράλληλα σπούδαζα graphic design. Κατάλαβα όμως πως μόνο ο χορός με γέμιζε κι είχα την ευχέρεια της κίνησης μιας κι έκανα από μικρός αθλητισμό. Μου άρεσε ο χορός εντελώς για εμένα, πήγαινα σε raves και χόρευα, άλλωστε είμαι παιδί αυτής της γενιάς των early 00's. Μετά είπα να το κάνω επαγγελματικά, πήγα στη σχολή στο Παρίσι και μετά τελείωσα άλλη μία σχολή εκεί, έμεινα συνολικά στη Γαλλία έντεκα χρόνια, έφτιαξα την ομάδα Synthesis 748 κι άρχισα να δουλεύω. Το 2017 επέστρεψα στην Ελλάδα. Το Παρίσι με διαμόρφωσε σαν καλλιτέχνη αλλά και σαν άνθρωπο. Ακόμη και σήμερα που η βάση μου είναι στην Αθήνα, αυτό το κομμάτι που πέρασα εκεί θα μένει για πάντα μέσα μου. Ό,τι κάνω έχει πολύ από το Παρίσι μέσα του, ωστόσο κι εδώ στην Αθήνα είμαι καλά. Το λέω αυτό γιατί όλοι με ρωτάνε γιατί έφυγα από το Παρίσι και ήρθε πίσω. Βλέπω όμως τη ζωή λίγο πιο ολιστικά, δεν επικεντρώνομαι μόνο στη δουλειά, και για να σου πω την αλήθεια για έναν σύγχρονο καλλιτέχνη δεν υπάρχει ένας εξιδανικευμένος τόπος. Συνεχίζω όμως να κάνω παραστάσεις και να δουλεύω στο εξωτερικό. Στο Παρίσι έμαθα όμως τι σημαίνει δουλειά. Όσο μπορώ να χορεύω και να το κάνω αυτό επί σκηνής, θα συνεχίσω να το κάνω.

Πώς κρατάς την φυσική σου κατάσταση σε τόσο καλό επίπεδο; Είναι σκληρή τελικά η ζωή ενός χορευτή;

Σπύρος Κουβαράς: Υπάρχουν κάποια πράγματα που πρέπει να προσέχεις σίγουρα. Και δεν μιλάμε μόνο για την διατροφή, πρέπει και το σώμα να είναι σε καλή κατάσταση για να αντεπεξέλθει. Σίγουρα θέλεις καλό training. Ο καθένας βλέπει τι χρειάζεται το σώμα του, αλλά οι χορευτές μαθαίνουν από πολύ νεαρή ηλικία να το ξέρουν αυτό και να το συντηρούν. Δεν είναι κάτι που το κάνεις με πίεση. Οι χορευτές γενικά πρέπει να προσέχουν διάφορα πράγματα μιας και η τέχνη μας είναι πολύ σωματική και χρειάζεται πολύ ενέργεια. Σκέψου πως πρέπει να είσαι έτοιμος σωματικά ακόμη κι αν η ψυχική σου κατάσταση δεν είναι καλή. Μπορεί να πρέπει να βγεις να χορέψεις και με χάλια διάθεση. Αυτό φυσικά συμβαίνει γιατί η ζωή η ίδια δεν σε ρωτάει αν έχεις παράσταση ή όχι, οπότε πρέπει να ξέρεις να χειριστείς μία δύσκολη φάση.

Πώς βλέπεις τον χορό στην Ελλάδα; Είναι σε καλό επίπεδο;

Σπύρος Κουβαράς: Θα έλεγα πως ναι. Αργά αλλά σταθερά. Χαρτογραφώντας το τοπίο του σύγχρονου χορού στην Ελλάδα και ειδικότερα στην Αθήνα από το 2017 που γύρισα, σε σχέση με πριν, καμία σχέση, η μέρα με τη νύχτα. Από την άλλη τα πράγματα δεν είναι εύκολα μιας και δεν μπορούμε να συγκριθούμε με τίποτα σε επίπεδο επιχορηγήσεων με τις μεγάλες Ευρωπαϊκές χώρες ακόμη. Πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά και δεν είναι μόνο θέμα χρημάτων. Είναι θέμα παιδείας και μόρφωσης πάνω στο χορό, είναι θέμα πολιτιστικής κουλτούρας. Υπάρχουν τόσοι άνθρωποι που ασχολούνται με τις παραστατικές τέχνες κι ακόμη το εργασιακό πλαίσιο στην Ελλάδα δεν είναι αυτό που λέμε ακριβώς σωστό. Είναι πολλά που πρέπει να γίνουν αλλά την ίδια στιγμή υπάρχει μία καλλιτεχνική ζύμωση. Δεν είναι λίγες οι ομάδες στην Ελλάδα που πηγαίνουν τις παραστάσεις τους έξω σε φεστιβάλ. Υπάρχει άνθιση του χορού στην Ελλάδα με νέα παιδιά που ασχολούνται πολύ με το χορό. Τα παιδιά μπαίνουν σε μία διαδικασία δημιουργίας σχετικά σύντομα. Από την άλλη όμως δεν υπάρχει αγορά να απορροφήσει τόσο κόσμο στην Ελλάδα.

Κάνεις και σεμινάρια χορού απ΄ ότι ξέρουμε;

Σπύρος Κουβαράς: Ανά καιρούς παραδίδω σεμινάρια χορογραφίας κυρίως, όχι τεχνικής. Περιοδικά το κάνω σε διάφορους χώρους. Φέτος το άρχισα και πάλι μιας και μετά την πανδημία πολλά είχαν ακυρωθεί. Μετά είχα την ανάγκη να κάνω κι ένα off από το παιδαγωγικό κομμάτι και να δώσω λίγο παραπάνω ώθηση στο δικό μου το καλλιτεχνικό. Από φέτος όμως θα το ξανακάνω αυτό με τα σεμινάρια. Διδάσκω και σε δραματικές σχολές, κίνηση και αυτοσχεδιασμό.

Πόσες μέρες θα κρατήσει το Natura Morta;

Σπύρος Κουβαράς: Θα είναι μόνο για 5 παραστάσεις. Συνεχόμενα από τις 24/11 μέχρι και τις 28/11 στο ΠΛΥΦΑ. Μετά στόχος μας είναι το έργο να ταξιδέψει εκτός Ελλάδας.