Δεσπηλιό Καστοριάς: Ο οικισμός που μας γυρνά στη νεολιθική εποχή
Εντυπωσιακές είναι οι εικόνες από τον Νεολιθικό Λιμναίο Οικισμό του Δισπηλιού, ένα μουσείο που βρίσκεται δίπλα στη λίμνη Ορεστιάδα.
Ο οικισμός βρίσκεται 8 χλμ από την Καστοριά και χρονολογείται στα μέσα της νεολιθικής περιόδου, δηλαδή στα μέσα της 6ης χιλιετίας π.Χ.
Το 1932, εντοπίστηκαν στο χώρο ίχνη προϊστορικού λιμναίου οικισμού και τριάντα χρόνια αργότερα, επιφανειακές έρευνες επιβεβαίωσαν την ύπαρξή του. Το 1992, ξεκίνησαν συστηματικές ανασκαφές, οι οποίες συνεχίζονται μέχρι και σήμερα.
Δείτε το βίντεο του john.nzm
Στόχος των ανασκαφών είναι η μελέτη του οικισμού ως συστήματος πολιτισμού.
Τα ευρήματα περιλαμβάνουν εργαλεία (πέτρα, κόκκαλο και πυριτόλιθο) και ποσότητες οστών ζώων, μια ανακάλυψη που δείχνει ότι οι κάτοικοι ασχολούνταν με τη γεωργία, το κυνήγι και το ψάρεμα, υλικά με τα οποία χτίστηκαν οι καλύβες (ξύλινοι σωροί και δάπεδα), μεγάλα πήλινα βάζα αποθήκευσης, καλάθια υφασμένα με τον τρόπο εκείνης της περιόδου, μαγειρικά σκεύη (πολλά από αυτά σε σχήμα βάρκας) και κοσμήματα από κόκαλα και πέτρα.
Το πιο σημαντικό εύρημα είναι ένα οστέινο φλάουτο, ένα από τα παλαιότερα μουσικά όργανα που έχουν βρεθεί ποτέ στην Ευρώπη. Υπάρχει επίσης μια μακέτα στον εκθεσιακό χώρο που απεικονίζει τη μορφή των καλύβων και τον τρόπο κατασκευής τους.
Σε μικρή απόσταση από τον εκθεσιακό χώρο έχουν χτιστεί δίπλα στη λίμνη, παραλίμνιες και χερσαίες κατοικίες, όλες ακριβείς ανακατασκευές των καλύβων του προϊστορικού οικισμού.
Μέσα στις καλύβες υπάρχουν όλα τα σκεύη που χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι για τις καθημερινές τους ανάγκες. Ένα χωμάτινο κάλυμμα στη μέση του οικισμού χρησίμευε για την προστασία της φωτιάς, ενώ στην όχθη της λίμνης υπάρχει ένα είδος πιρόγου που θα χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι για ψάρεμα.