Bookreads: O Denis Johnson μιλάει νοσταλγικά για μία χαμένη Αμερική

Ο Denis Johnson είναι γνωστός στα ελληνικά γράμματα, κυρίως τα τελευταία χρόνια, με μεταφράσεις των βιβλίων του “Η γενναιοδωρία της Γοργόνας” και “Άγγελοι”. Ο Johnson ήταν ένας συγγραφέας που είχε περάσει πολλές δύσκολες στιγμές στη ζωή του, κυρίως με προβλήματα που είχε με το αλκοόλ και άλλες ουσίες, όταν ήταν νέος. Στη συνέχεια όμως η λογοτεχνική του σταδιοδρομία πήγε πολύ καλά, έγραψε μεταξύ άλλων μία αριστουργηματική συλλογή διηγημάτων με τίτλο Jesus' Son η οποία γυρίστηκε μάλιστα και σε ταινία.

Τα πολλά υποσχόμενα νιάτα του, χαμένα σε μια φοβερή ψυχική αναταραχή. την απροθυμία του να παίξει τα σύγχρονα παιχνίδια του τύπου, όπου ο συγγραφέας έρχεται πριν από τη δουλειά. Ήταν σίγουρα ένας άνθρωπος κλειστός και λιγομίλητος.

Στιλιστικά, η μυθοπλασία του Johnson συντηρείται από ένα βουητό οπιούχων: ο ορθολογισμός φουντώνει στις γωνίες. Τα ναρκωτικά και οι ξαφνικοί εφιαλτικοί σπασμοί προκαλούν τον αναγνώστη, καθώς μια Αμερική με φτηνά μοτέλ, βρώμικα μπαρ και ταλαιπωρημένες σερβιτόρες σπεύδουν προς την απελπισμένη απόδραση. Φαίνεται προφανής μια ιλιγγιώδης θεολογία – χειροπιαστοί δαίμονες, μια ευαισθησία στο πραγματικό κακό καθώς ο Σατανάς κρυφοκοιτάζει από τη γωνία του δρόμου.

Τα “Όνειρα Τρένων” όμως είναι κάτι ελαφρώς διαφορετικό. Εδώ έχουμε να κάνουμε με μία πιο φυσιολατρική πλευρά του Johnson. 'Ενα σύντομο αλλά σαρωτικό ιστορικό μυθιστόρημα τρίτου προσώπου που καταπιάνεται με αυτόν τον γόνιμο αμερικανικό μύθο της ευαισθησίας των πρωτοπόρων, τη δραματική ταχύτητα με την οποία αυτό το αξιοσημείωτο έθνος αναδύθηκε γύρω από έναν φτωχό λαό.

Ο Robert Grainier είναι ένας πλανόδιος εργάτης, που χτίζει γέφυρες και κόβει δέντρα για τους ταχέως αναπτυσσόμενους σιδηροδρόμους των αρχών του 20ου αιώνα. Βρίσκει την ευτυχία με τη γυναίκα του και την κόρη του. Μια πυρκαγιά θα στερήσει από τον Grainier αυτή τη χαραμάδα ευτυχίας σε μια ολόκληρη ζωή σκληρής χειρωνακτικής δουλειάς.

Μέχρι το τέλος της ζωής του θα μείνει απομονωμένος μέσα στη φύση στο περιθώριο της Ιστορίας, σε μια Αμερική που μεταμορφώνεται ριζικά, καθώς μια ολόκληρη εποχή χάνεται για πάντα. Στην αριστουργηματική του νουβέλα, ο Johnson με απλό, οξυδερκές και συγκινητικό ύφος κατορθώνει να συμπυκνώσει την ουσία ολόκληρης της ζωής ενός ανθρώπου, η οποία είχε ξεκινήσει με ένα δρομολόγιο του τραίνου που δεν μπορούσε να θυμηθεί, και τελείωσε την ώρα που καθόταν και περίμενε έξω από ένα τραίνο μέσα στο οποίο βρισκόταν ο Elvis Presley.