ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΕΜΠ: αποκαθιστά την ιστορική Γαλλική Σκάλα στο Λαύριο με πρότυπη μελέτη

ΕΜΠ: αποκαθιστά την ιστορική Γαλλική Σκάλα στο Λαύριο με πρότυπη μελέτη

Στη βόρεια πλευρά του λιμανιού του Λαυρίου στέκει επιβλητική η σιδερένια Σκάλα της Γαλλικής Εταιρείας, η οποία κατασκευάστηκε το 1888 για την ευκολότερη φόρτωση στα πλοία των μεταλλευμάτων με σκοπό την εξαγωγή τους κυρίως στη Γαλλία. Αυτό το κομμάτι της συλλογικής μνήμης του τόπου σήμερα είναι και το θέμα πρότυπης μελέτης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. 

Το ΕΜΠ ανακοίνωσε ότι ανέλαβε να εκπονήσει μία πρότυπη μελέτη αποκατάστασης της Γαλλικής Σκάλας στο λιμάνι Λαυρίου, σε συνεργασία με τον Δήμο Λαυρεωτικής, μέσω της σχετικής Προγραμματικής Σύμβασης.

Η Γαλλική Σκάλα είναι ένα εμβληματικό λιμενικό-βιομηχανικό μνημείο, από τα σημαντικότερα τοπόσημα της πόλης και του ευρύτερου ιστορικού και αρχαιολογικού συνόλου της Λαυρεωτικής. Δεν έχει μελετηθεί μετά την κατασκευή της (1886-1888), ούτε έχει συντηρηθεί μετά τη σταδιακή παύση της λειτουργίας των μεταλλείων Λαυρίου (1982-1992).

Μοναδική μέριμνα της Πολιτείας από τότε αποτέλεσε η κήρυξη της ιστορικής κατασκευής ως διατηρητέας το 1987, χωρίς να ληφθούν άλλα μέτρα προστασίας και αποκατάστασής της. Η κατάσταση του μνημείου αξιολογήθηκε μέσω αυτοψιών, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν τη διετία 2016-2017 από ειδικούς επιστήμονες, καθηγητές της στατικής και των αναστηλώσεων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, σε συνεργασία με τον Δήμο Λαυρεωτικής.

Η Σκάλα κρίθηκε ως ιδιαίτερα επιβαρυμένη, λόγω της διάβρωσης από τη θάλασσα, της φυσιολογικής φθοράς των υλικών από το χρόνο, όπως και από τις επεμβάσεις και ζημιές που είχε υποστεί κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της.

Η νέα δράση στοχεύει στην πρότυπη μελέτη του συνόλου των ιστορικών και τεχνολογικών παραμέτρων της Γαλλικής Σκάλας Μεταλλείων Λαυρίου, στη δημιουργία ενός επιστημονικού προτύπου ιστορικής και τεχνικής τεκμηρίωσης (κατάλληλου για εφαρμογή σε αντίστοιχα μνημεία σε εθνικό και διεθνές επίπεδο), στην ανάδειξη του τεχνικού-λιμενικού μνημείου εντός του ιστορικού χώρου της Λαυρεωτικής, καθώς και στη συμβολή στην τουριστική ανάπτυξη της Λαυρεωτικής μέσω πολιτιστικού-αρχαιολογικού τουρισμού.

Το ΕΜΠ συμμετέχει στο έργο μέσω των Εργαστηρίων Στατικής και Αντισεισμικών Ερευνών (καθηγ. Ε. Σαπουντζάκης), Μεταλλικών Κατασκευών (καθηγ. Χ. Γαντές) και Εδαφομηχανικής (αναπλ. καθηγ. Μ. Καββαδάς) της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών, των Εργαστηρίων Αστικού Περιβάλλοντος (αναπλ. καθηγ. Ν. Μπελαβίλας) και Οικοδομικής (καθηγ. Ε. Εφεσίου) της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, του Εργαστηρίου Φωτογραμμετρίας (καθηγ. Α. Γεωργόπουλος) της Σχολής Τοπογράφων Μηχανικών, του Εργαστηρίου Δυναμικής και Κατασκευών (καθηγ. Ι. Αντωνιάδης) της Σχολής Μηχανολόγων Μηχανικών, καθώς και του Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος "Προστασία Μνημείων".

Η Γαλλική Σκάλα θεωρείται έσχατο απομεινάρι των παραθαλάσσιων εγκαταστάσεων της ιστορικής CFML και των λιμενικών έργων που επιτέλεσε στη Λαυρεωτική και εξακολουθεί να λειτουργεί ως τοπόσημο ως αναπόσπαστο τμήμα της τοπικής συλλογικής μνήμης.