Το Ελληνικό Ινστιτούτο Ακουστικής διαφωνεί με έρευνα για την Επίδαυρο

Το Ινστιτούτο θεώρησε, όπως δήλωσε χαρακτηριστικά, υποχρέωσή του να σχολιάσει ότι το συγκεκριμένο δημοσίευμα βασίστηκε σε συμπεράσματα που είχαν ως στόχο τους κυρίως τον εντυπωσιασμό, χωρίς την απαραίτητη διασταύρωση των επιμέρους επιστημονικών δεδομένων.

«Η πρόσφατη δημοσίευση της εφημερίδας «Guardian» για την κατάρριψη του μύθου της καλής ακουστικής του αρχαίου θεάτρου της Επιδαύρου δεν ταυτίζεται με τα επιστημονικά δεδομένα», τονίζει ο αναπληρωτής καθηγητής του Ιονίου Πανεπιστημίου και μέλος του ΔΣ του Ελληνικού Ινστιτούτου Ακουστικής, Ανδρέας Φλώρος.

(Twitter/@BattisteArrate)

«Για το θέμα αυτό, στο παρελθόν και σε πληθώρα επιστημονικών δημοσιεύσεων σε έγκυρα διεθνή επιστημονικά συνέδρια, περιοδικά όσο και σε σχετικό διεθνές συνέδριο που διοργάνωσε το ΕΛΙΝΑ το 2011 με θέμα την ακουστική των αρχαίων θεάτρων, έχουν παρουσιαστεί αποτελέσματα που αναδεικνύουν τη δικαιολογημένα παγκοσμίως γνωστή “καλή ακουστική” του θεάτρου αυτού», συμπληρώνει.

Το Ασκληπιείο της Επιδαύρου/(Twiiter/@Beatrixe27)

Σύμφωνα με επισημάνσεις του Ινστιτούτου οι παραπάνω δημοσιεύσεις αυτές έχουν κριθεί για το επιστημονικό τους περιεχόμενο από ειδικούς, σε αντίθεση με το συγκεκριμένο δημοσίευμα μέσω του οποίου αναδείχθηκαν συμπεράσματα από παρουσίαση ομάδας Ολλανδών επιστημόνων σε πρόσφατο Συνέδριο για «τη μη αναγνωρισιμότητα του ήχου νομίσματος που έπεφτε, χαρτιού που σκιζόταν ή ψίθυρου».

«Αυτές συνιστούν περιπτώσεις, που συχνά χρησιμοποιούνται σε αυτοσχέδιες επιδείξεις από τους επισκέπτες του θεάτρου, αλλά σε καμία περίπτωση δεν σχετίζονται με επιστημονικές μεθόδους μέτρησης της ακουστικής καταλληλότητας ενός χώρου», υπογγραμμίζουν.

(ΑΠΕ-ΜΠΕ/ Έυη Φυλακτού)

«Το θέατρο αυτό, από την αρχαιότητα ως και σήμερα, εμφανίζει ακουστική κατάλληλη για την αναπαραγωγή θεατρικού λόγου σε μεγάλο ακροατήριο, συχνά άνω των 10.000 ατόμων».

Το ΕΛΙΝΑ, παίρνοντας θέση διατυπώνει πως η «καλή ακουστική» για τον χώρο αυτό, πρωτίστως αφορά αυτή τη δυνατότητα: της αναπαραγωγής καταληπτής ομιλίας, ακόμη και στις πιο μακρινές θέσεις ακρόασης σε αποστάσεις σχεδόν 60 μ. από την ορχήστρα-σκηνή του θεάτρου.

Παράσταση στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου το 1957/(Twitter/ @tzoumio)

Αυτό το αξιοσημείωτο επίτευγμα στον ακουστικό σχεδιασμό του θεάτρου, έχει εν πολλοίς καταγραφεί -για περιπτώσεις όπου το σήμα της φωνής είναι ισχυρό- όμως δεν συνέβη το ίδιο και με τη μελέτη στην οποία βασίστηκε το αρχικό δημοσίευμα.

Ο Ολλανδός συνάδελφος και η Βρετανίδα δημοσιογράφος επικεντρώθηκαν στις περιπτώσεις όπου το σήμα της φωνής ήταν εξαιρετικά αδύναμο ή όταν χρησιμοποιούνται άλλοι ήχοι, όπως συχνά γίνεται από τους επισκέπτες του θεάτρου.

Επισημαίνεται ότι οι ειδικές αυτές περιπτώσεις δεν συνιστούν δόκιμο κριτήριο αποτίμησης της ακουστικής ενός χώρου. Όπως είναι αυτονόητο, για την σωστή μέτρηση, σε τέτοιες μεγάλες αποστάσεις ακρόασης, η πηγή-ομιλητής θα πρέπει να παράγει δυνατή ομιλία και ο θόρυβος από το ακροατήριο ή άλλες πηγές να είναι χαμηλός.

(ΑΠΕ-ΜΠΕ/ Γιαννακούρης Π)

Δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς ότι κατά την αρχαιότητα, τόσο το κατεστραμμένο, σήμερα, σκηνικό οικοδόμημα του θεάτρου, όσο και η χρήση θεατρικής μάσκας και προφανώς η ισχυρή εκφορά θεατρικού λόγου από τους ηθοποιούς, επέτρεπαν την ακόμη ισχυρότερη μετάδοση του ήχου προς τους ακροατές.

Αποδεικτικό στοιχείο ότι ακόμη και στις σημερινές συνθήκες, είναι γνωστό στους περισσότερους ότι όταν το ακροατήριο σε παραστάσεις είναι ήσυχο και για ηθοποιούς με δυνατή φωνή, η ομιλία είναι κατανοητή σε όλες τις θέσεις.

Αυτό είναι ένα στοιχείο που έχει καταδειχθεί με μετρήσεις που έχουν πραγματοποιήσει επανειλημμένως οι επιστήμονες του ΕΛΙΝΑ αλλά και ξένοι συνάδελφοί τους ακολουθώντας τις σύγχρονες μεθόδους αποτίμησης της καταληπτότητας, «διαλύοντας» κάθε πιθανή αμφιβολία.

Το Ασκληπιείο της Επιδαύρου/(Twitter/@ClasicasIEDA)

Αυτό βέβαια δεν συμβαίνει σε περιπτώσεις με μη εξοικειωμένο και θορυβώδες κοινό, ιδίως στις κωμωδίες, με σκηνικούς και σκηνοθετικούς πειραματισμούς που δυσκολεύουν τη σωστή ακουστική λειτουργία του θεάτρου και με ηθοποιούς που απαιτούν χρήση μικροφώνων και ηχητικής εγκατάστασης για να πετύχουν την απαιτούμενη στάθμη στη φωνή τους.

Επιπλέον, μελέτη Ελλήνων ερευνητών που κατέγραψαν -για πρώτη και μοναδική φορά διεθνώς- την ακουστική του θεάτρου αυτού με παρουσία ακροατηρίου, έχει αναδείξει το γεγονός ότι η «καλή ακουστική» δεν μεταβάλλεται παρουσία ήσυχου ακροατηρίου.

Είναι άξιο προβληματισμού ότι σε αντίθεση με την πρόσφατη προβολή των ελάχιστα χρήσιμων επιστημονικών δεδομένων που προσέφερε η αδρά χρηματοδοτούμενη έρευνα των Ολλανδών συναδέλφων, πληθώρα αξιόλογων ερευνητικών μελετών Ελλήνων επιστημόνων που προέκυψαν από τις πενιχρές οικονομικές πηγές των ιδίων των ερευνητών, δεν έχουν τύχει προβολής από τα τοπικά ΜΜΕ.

Το ΕΛΙΝΑ τονίζει ότι η ακουστική του θεάτρου της Επιδαύρου, λόγω των ιστορικών συγκυριών που το έχουν διαφυλάξει σε καλή κατάσταση, αναδεικνύει με μοναδικό τρόπο το εξαιρετικό αυτό επίτευγμα της αρχαίου ελληνικού πολιτισμού στην ανάπτυξη και συνέχιση της θεατρικής τέχνης.

(Twitter/@ElleneTravel)

Κλείνοντας, με αφορμή το πρόσφατο δημοσίευμα, το Ελληνικό Ινστιτούτο Ακουστικής τονίζει πως επρόκειτο για μία προσπάθεια εντυπωσιασμού από ανθρώπους που δανειζόμενοι στοιχεία από την παγκόσμια και διαχρονική αίγλη του μοναδικού αυτού μνημείου των 2.500 χρόνων, επιζητούν μία βραχύβια δημοσιότητα.