Επίσημη έναρξη στο ΚΠΙΣΝ για την Εθνική Λυρική Σκηνή με Ηλέκτρα

Η «Ηλέκτρα» χαρακτηρίζεται ως μια από τις σημαντικότερες αλλά ταυτόχρονα και πιο απαιτητικές όπερες του 20ού αιώνα. Το ανέβασμά της αποτελεί μεγάλη πρόκληση για την Εθνική Λυρική Σκηνή και τα μουσικά της σύνολα, καθώς η ιδιαίτερα σύνθετη παρτιτούρα, στην οποία ο Στράους ωθεί την εξπρεσιονιστική έκφραση στα άκρα και αγγίζει τα όρια της τονικότητας, προβλέπει περίπου 110 μουσικά όργανα.

Η «Ηλέκτρα» του Στράους παρουσιάζεται για πρώτη φορά από την Εθνική Λυρική Σκηνή. Ο συμβολισμός είναι πολλαπλός, καθώς επιλέγεται ως εναρκτήριο ένα έργο ελληνικής θεματολογίας, εμπνευσμένο από τον μύθο των Ατρειδών, αλλά ταυτόχρονα ένα έργο του 20ού αιώνα, καθώς μεταξύ των προθέσεων της ΕΛΣ είναι η ανάδειξη του γεγονότος ότι η λυρική τέχνη δεν εξαντλείται στον 19ο αιώνα.

Η μονόπρακτη όπερα του Ρίχαρντ Στράους βασίζεται σε ποιητικό κείμενο του Αυστριακού συγγραφέα και ποιητή Χούγκο φον Χόφμανσταλ, το οποίο αντλήθηκε από το ομώνυμο θεατρικό του (1903). Παρότι στηρίζεται στην τραγωδία του Σοφοκλή, το κείμενο επικεντρώνεται κυρίως στην εμμονή της Ηλέκτρας να εκδικηθεί για τον θάνατο του πατέρα της, αλλά και στα συναισθήματα και την ψυχολογία της καθώς συνομιλεί με τα υπόλοιπα πρόσωπα της τραγωδίας, την αδελφή της Χρυσοθέμιδα, τον αδελφό της Ορέστη και τη μητέρα της Κλυταιμνήστρα.

Ο βραβευμένος Έλληνας σκηνοθέτης της όπερας, Γιάννης Κόκκος που υπογράφει τη σκηνοθεσία και τα σκηνικά της «Ηλέκτρας», αναφέρει για την παραγωγή: «Η σκηνή γίνεται ένας τόπος ο οποίος μιλά για τον εγκλωβισμό και την τρέλα, την εμμονή και τη φαντασίωση, τη λάσπη και τον χρυσό. Και ταυτόχρονα την αντοχή αρχαίων ιστοριών, οι οποίες ζουν στο παρόν. Υπάρχει η ανάμνηση των Μυκηνών και της Βιέννης, όπως επίσης θραύσματα μιας πρόσφατης ιστορικής μνήμης. Όμως πάνω απ' όλα υπήρξε η πρόθεση να καταστεί ορατή αυτή η ελληνική μήτρα, η τόσο αγαπητή στον Χόφμανσταλ. Από αυτήν ξεπροβάλλει η τρομακτική άβυσσος του ασυνειδήτου, η οποία ακριβώς διερευνάται στη Βιέννη της αυγής του 20ού αιώνα, όπου μαίνεται η καταιγίδα της Ηλέκτρας».

Η «Ηλέκτρα» σηματοδοτεί την πρώτη συνεργασία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με την κορυφαία Ελληνίδα μεσόφωνο Αγνή Μπάλτσα, η οποία θα αναλάβει τον ρόλο της Κλυταιμνήστρας σε όλες τις παραστάσεις. Η Αγνή Μπάλτσα πρωτοεμφανίστηκε το 1968, σε ηλικία μόλις 24 ετών και με μεγάλη επιτυχία, ως Κερουμπίνο (Οι γάμοι του Φίγκαρο) στην Όπερα της Φραγκφούρτης, ενώ ακολούθησε ο Οκταβιανός (Ο ιππότης με το ρόδο) στην Όπερα της Βιέννης. Έκτοτε ξεκίνησε μια συναρπαστική καλλιτεχνική διαδρομή, η οποία την οδήγησε σε συνεργασίες αξιοζήλευτες και εμφανίσεις στα σπουδαιότερα θέατρα του κόσμου, ενώ οι επιτυχημένες περιοδείες της έφτασαν έως τη Λατινική Αμερική, την Ιαπωνία και την Κορέα.

Καθοριστική στην καλλιτεχνική της πορεία υπήρξε η στενή δεκαπεντάχρονη συνεργασία της με τον θρυλικό αρχιμουσικό Χέρμπερτ φον Κάραγιαν, ο οποίος θεωρούσε τη Μπάλτσα «τη σπουδαιότερη δραματική μεσόφωνο της εποχής μας».

Τον ρόλο της Ηλέκτρας θα ερμηνεύσει η διακεκριμένη Γερμανίδα υψίφωνος Ζαμπίνε Χογκρέφε, τον ρόλο του Αίγισθου ο Ολλανδός τενόρος Φρανκ βαν 'Ακεν, τον ρόλο της Χρυσόθεμις η Γερμανίδα υψίφωνος Γκουν-Μπριτ Μπάρκμιν, ενώ τον ρόλο του Ορέστη ο Έλληνας βαρύτονος Δημήτρης Τηλιακός.