Από τη Νέα Υόρκη στην Αθήνα: Η μαγεία του Ρόχας στοιχειώνει τον κόσμο

Μόλις την περασμένη Παρασκευή εγκαινιάστηκε στην οροφή του Metropolitan Museum of Art, στη Νέα Υόρκη, η εγκατάσταση του Αντριάν Βιγιάρ Ρόχας "Το Θέατρο της Εξαφάνισης" (The Theater of Dissapearance).

(στην Αθήνα αναμένουμε σε λίγο καιρό εγκατάσταση του Ρόχας στο Εθνικό Αστεροσκοπείο).

Διαγωνίως, στον Iris and B. Gerald Cantor Roof Garden στο Met -με πανοραμική θέα στο Central Park και τη γραμμή του ορίζοντα στο Μανχάταν- τα λευκά γύψινα τραπέζια του καλλιτέχνη προσκαλούν τον επισκέπτη να ανακαλύψει ξανά από την αρχή αντίγραφα -από τρισδιάστατο εκτυπωτή τα περισσότερα- ιστορικών ή σύγχρονων έργων από τη συλλογή του Μουσείου.

Τα βαριά λευκά τραπεζομάντηλα ακουμπούν σε καρέκλες, στη μία και την άλλη πλευρά των λευκών τραπεζιών, αν και πολλές από αυτές είναι κατειλλημμένες από λευκά αντίγραφα γλυπτών ενώ μερικοί από "συνδαιτημόνες" είναι σχεδόν μισοβυθισμένοι στην επιφάνεια των τραπεζιών.

Τραπεζομαχαιροπήρουνα -από τις αχανείς συλλογές του Met, αρχαία ελληνική, ρωμαϊκή, αφρικανική τέχνη -είναι διάσπαρτα στα τραπέζια σε ένα τσιμπούσι εικαστικής επινόησης και υπεροχής.

Η ιδέα προήλθε από τη λειτουργία του Met τα πρώτα χρόνια, όταν εκτίθεντο γύψινα αντίγραφα των έργων, πριν αυτά αποκτηθούν από το Μουσείο σχολίασε ο εικαστικός.

Πρόθεση του Αργεντινού καλλιτέχνη ήταν να διερωτηθεί για την ιδεολογική στάση του Met και το πώς επιλέγει να παρουσιάσει την τεράστια συλλογή του. Περιέτρεξε το Μουσείο για να διαλέξει τα αντικείμενα που θα περιελάμβανε στην εγκατάσταση του και στη συνέχεια τα ανακάτεψε για να μην είναι αντιληπτές, ούτε ιεραρχία, ούτε κατάταξη (χρονολογική, θεματική, πολιτισμική κ.λπ.).

"'Το Θέατρο της Εξαφάνισης επιζητά τον διάλογο με το όραμα και τον διαχωρισμό της κληρονομιάς του Met" είπε στο Dezeen, ο Ρόχας. "Μία ολόκληρη χαρτογραφία ανθρώπινου πολιτισμού μοιάζει να αναδύεται από τις πτέρυγες και τις αίθουσες του Μουσείου. Αντί να είναι καθρέφτης πληροφοριών, το Μουσείο γίνεται μία εκδοχή τους" κατέληξε.

Καιρού επιτρέποντος -αν και όλα τα μέρη της εγκατάστασης έχουν βαφεί ειδικά για να αντεπεξέλθουν σε αντίξοες καιρικές συνθήκες- η εγκατάσταση του Αντριάν Βιγιάρ Ρόχας θα παραμείνει στην οροφή του Met έως τις 29 Οκτωβρίου.

Από τη Νέα Υόρκη στην Αθήνα

Σε παράλληλο χρόνο ο καλλιτέχνης θα αποπλανήσει και την Αθήνα. Ο ΝΕΟΝ ανέθεσε στον Adrián Villar Rojas τη δημιουργία μιας νέας εικαστικής εγκατάσταση in situ, στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Λόφος Νυμφών στην πρώτη ατομική έκθεση του Αργεντινού που θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες της εποχής μας.

Ο Λόφος των Νυμφών και το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών θα αποτελέσουν, για τέσσερις μήνες, το σημείο αναφοράς και δράσης, όπου ο Villar Rojas θα δημιουργήσει ένα νέο ‘σύμπαν’, ένα περιβάλλον ‘επιστημονικής φαντασίας’, αλλά και τόσο αληθινό που συνυπάρχει με το υπάρχον.

Ο καλλιτέχνης επεξεργάζεται τη σχέση της ανθρώπινης ταυτότητας και, μέσα από μια αναθεωρητική προσέγγιση, δημιουργεί ένα άγνωστο περιβάλλον σε εξέλιξη, το οποίο διευρύνει τον ορίζοντα αίσθησης και κατανόησης. Για το περιβάλλον αυτό, χρησιμοποιεί οργανικά στοιχεία, βρώσιμα και αγρωστώδη φυτά, και δημιουργεί μια εύφορη ζώνη πολιτισμού σε αντιδιαστολή με μια άγονη, εμπόλεμη ζώνη. Στη ζώνη αυτή, εγκαταστάσεις και προθήκες αντικειμένων παραπέμπουν στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού και την κατανόηση του σύμπαντος, με σκοπό να υποδηλώνεται η χρονικότητα της ανθρώπινης παρουσίας στον πλανήτη.

Η νέα ανάθεση της εικαστικής εγκατάστασης ‘The Theater of Disappearance’ αποτελεί μέρος μιας νέας τετραλογίας του με τον ίδιο τίτλο, η οποία λαμβάνει χώρα στην Ευρώπη και την Αμερική.

Συγκεκριμένα, στο The Metropolitan Museum New York (14 Απριλίου-29 Οκτωβρίου 2017), Kunsthaus Bregenz στην Αυστρία (6 Μαΐου-27 Αυγούστου 2017), Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Λος Άντζελες, Geffen Contemporary (22 Οκτωβρίου 2017-26 Φεβρουαρίου 2018).