ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Σαν σήμερα οι Τρεις Υπερήφανοι Άνθρωποι σήκωσαν γροθιά στο ρατσισμό και τη βία

Σαν σήμερα οι Τρεις Υπερήφανοι Άνθρωποι σήκωσαν γροθιά στο ρατσισμό και τη βία

50 χρόνια πριν σαν σήμερα, στους Ολυμπιακούς του Μεξικό το 1968 Τρεις Υπερήφανοι Άνθρωποι ύψωσαν γροθιά στον ρατσισμό. Έκτοτε η βία έχει μπολιάσει τα πάντα όμως αυτοί οι τρεις σπρίντερ είναι ψηλαά στην ιστορία του αθλητισμού με τα ιδανικά που υπερασπίστηκαν μέχρι τέλους ενάντια όλων.

Πρόκειται για τους δύο σπρίντερ που έμειναν στην ιστορία για την εμβληματική τους χειρονομία τη στιγμή της απονομής των μεταλλίων στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1968 στο Μεξικό και τον σιωπηλό σύμμαχο τους.

Τη στιγμή της ανάκρουσης του εθνικού ύμνου των Ηνωμένων Πολιτειών ο αμερικανός Τόμι Σμιθ, χρυσός Ολυμπιονίκης στα 200μ., χαμήλωσε το κεφάλι και ύψωσε στον ουρανό τη δεξιά γροθιά του, στην οποία φορούσε ένα μαύρο γάντι, ενώ ο συμπατριώτης του Τζον Κάρλος, ο οποίος είχε κατακτήσει το χάλκινο μετάλλιο στο ίδιο αγώνισμα, έκανε την ίδια κίνηση σηκώνοντας την αριστερή γροθιά του.

Και οι δύο ανέβηκαν στο βάθρο χωρίς παπούτσια, φορώντας μόνο μαύρες κάλτσες θέλοντας να αναδείξουν την φτώχεια των μαύρων.

Ο Σμιθ φορούσε ένα μαντήλι-σύμβολο της μαύρης περηφάνιας, ενώ ο Κάρλος είχε ξεκούμπωτο το πάνω μέρος της φόρμας του, τιμώντας όλους τους Αμερικανούς εργάτες και φορώντας ένα κολιέ με χάντρες "αφιερωμένο σε όλους τους νεκρούς, από λιντσάρισμα ή κρέμασμα, για τους οποίους κανείς δεν προσευχήθηκε".

Οι δύο αμερικανοί αθλητές έκαναν την κίνηση αυτή θέλοντας να εκφράσουν τη συμπαράστασή τους στους "Μαύρους Πάνθηρες" -ένα μεγάλο αφροαμερικανικό (και όχι μόνο) αντισυστημικό κίνημα στις ΗΠΑ, με αντικαπιταλιστικά και αντιρατσιστικά χαρακτηριστικά.

Η κίνηση των δύο αθλητών προκάλεσε αρχικά αμηχανία, στη συνέχεια όμως ακολούθησε σάλος, με την Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή να τους διώχνει από το Ολυμπιακό Χωριό.

Σμιθ και Κάρλος επέστρεψαν κακήν κακώς στις ΗΠΑ, τους αφαιρέθηκαν τα ολυμπιακά μετάλλια, ενώ τους απαγορεύθηκε η συμμετοχή σε Ολυμπιακούς Αγώνες.

Η συνέχεια ήταν πολύ δύσκολη για όλους. Οι δύο αθλητές των ΗΠΑ κυνηγήθηκαν και δεν κατάφεραν να παραμείνουν στον αθλητισμό, ενώ όπως οι ίδιοι έχουν αποκαλύψει, δεν ήταν λίγες οι φορές που δέχθηκαν απειλές για τη ζωή τους. Ο Αυστραλός Νόρμαν, ο αθλητής που τους έδωσε την ιδέα να μοιραστούν ένα ζευγάρι μαύρα γάντια κρατώντας για τον εαυτό του μια κονκάρδα ανθρωπισμού αποβλήθηκε και η σιωπηλή δύναμη του δεν δικαιώθηκε ποτέ.

Σήμερα, μισό αιώνα μετά οι Τόμι Σμιθ και Τζον Κάρλος έχουν περάσει την πόρτα του Λευκού Οίκου για να συναντήσουν τον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα δ σε μια συμβολική κίνηση αποκατάστασης τους.

Σε μια στιγμή, πενήντα χρόνια ακριβώς πριν, απαθανατίστηκε το σύμβολο κατά της βίας στο Μεξικό με τους Σμιθ και Κάρλος να είναι μια γροθιά κατά του μίσους. Οι Τρεις Υπερήφανοι Άνθρωποι θα έκαναν το ίδιο μισό αιώνα μετά.