Ο Άιντε στο στόχαστρο Αθήνας και Λευκωσίας
Νέα επίθεση Αθήνας και Λευκωσίας στον ειδικό σύμβουλο του ΟΗΕ για το Κυπριακό Έσπεν Μπαρθ Άιντε, με αφορμή τα όσα ο Νορβηγός διπλωμάτης υποστηρίζει ότι έγιναν στη Διάσκεψη για το Κυπριακό στο Κραν Μοντανά, σε συνεντεύξεις του στον ελληνοκυπριακό Τύπο.
«Απορούμε γιατί ο κ. Άιντε δίνει συνεντεύξεις μόνο σε ελληνόφωνα έντυπα. Περιμένουμε δε πότε θα μιλήσει και σε εφημερίδα της Τουρκίας και θα εξηγήσει τις ευθύνες της τελευταίας για την κατάρρευση των συνομιλιών», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το ελληνικό ΥΠΕΞ.
Ν. Κοτζιάς: Ο Άιντε μιλά σαν εκπρόσωπος της Τουρκίας
Ζητά διευκρινήσεις επί των συνομιλιών με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών αναφέροντας: «Τον καλούμε εν τω μεταξύ να μας διευκρινίσει. Δέχθηκε ή όχι ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών κατά τη διάρκεια του δείπνου της 6ης Ιουλίου την κατάργηση των «παρεμβατικών δικαιωμάτων» και της Συνθήκης Εγγυήσεως από την πρώτη μέρα της λύσης, όπως σαφώς δηλώνει ο κ. Άιντε σε μία από τις πολλές του συνεντεύξεις;»
«Γιατί έχουμε την πεποίθηση ότι ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών δήλωσε το αντίθετο τόσο μέσα στη Διάσκεψη όσο και δημόσια. Εκτός και αν ο κ. Άιντε βρισκόταν σε άλλη Διάσκεψη ή ήθελε να ακούσει διαφορετικά πράγματα...», τονίζει δεικτικά το υπουργείο.
«Απ’ ό,τι φαίνεται ο κ. Άιντε προβαίνει σε δηλώσεις ως κάποιος που έχει πρόθεση να παραιτηθεί από μεσολαβητής του ΟΗΕ ενόψει της, ως φαίνεται, πιο ικανοποιητικής θέσης του Εκπροσώπου Τύπου της Τουρκικής Κυβέρνησης. Η φράση του στην ίδια συνέντευξη «δεν το είπε ακριβώς έτσι ο κ. Τσαβούσογλου» είναι ενδεικτική της μετακίνησης που κάνει».
Ν. Χριστοδουλίδης: Ο κ. Άιντε πίστευε αυτό που ήθελε να συμβεί
Σκληρή απάντηση δίνει, με αποκλειστική δήλωση στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, και ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος, Νίκος Χριστοδουλίδης.
Οι αναφορές του κ. Άιντε, σημειώνει ο κ. Χριστοδουλίδης, επιβεβαιώνουν αυτό που ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δημόσια έχει επισημάνει. «Δηλαδή, ότι δυστυχώς ο κ. Άιντε σε πολλές περιπτώσεις πίστευε αυτό που ήθελε να συμβεί και μέσα σε αυτό το πλαίσιο υποβάθμιζε ουσιαστικές διαφωνίες και δυσκολίες στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
Ο κ. Χριστοδουλίδης καλεί τον κ. Άιντε να απαντήσει πώς εξηγούνται οι δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στις 11 Ιουλίου, ότι «δεν θα ήταν δυνατόν να δεχθεί η Τουρκία μια ανόητη πρόταση, που προέβλεπε κατάργηση του δικαιώματος επέμβασης, κατάργηση των εγγυήσεων και αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο με χρονοδιάγραμμα».
Στην αποκλειστική δήλωση προς το ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος τονίζει:
«Δυστυχώς, οι προσωπικές εκτιμήσεις, πεποιθήσεις και οι επιτηδευμένοι ακροβατισμοί, με όποιο τρόπο και αν ειπωθούν και σε ό,τι και αν αποσκοπούν, δεν μπορούν να ανατρέψουν την πραγματικότητα και ό,τι και να υπονοείται ή και να εννοείται από κάποιους. Μια είναι η ωμή, λυπηρή πραγματικότητα, ότι οι διαπραγματεύσεις στο Κραν Μοντανά τερματίστηκαν εξαιτίας των αδιάλλακτων θέσεων της Άγκυρας». Όλα τα άλλα, επισημαίνει ο κ. Χριστοδουλίδης, «είναι προφάσεις εν αμαρτίαις».
Καταλήγοντας, ο κ. Χριστοδουλίδης υποδεικνύει στον κ. Άιντε ότι «τίθεται θέμα αυτοκριτικής και για τον ίδιο, ο οποίος επιτέλεσε ρόλο, συνέβαλε στη δημιουργία προσδοκιών και συνέτεινε στην προετοιμασία ή απουσία επαρκούς προετοιμασίας των συναντήσεων διεθνών ή και άλλων».
Τι είπε ο Άιντε
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα "Πολίτης" ο κ. Άιντε -ο οποίος αύριο θα βρίσκεται στη Λευκωσία για ξεχωριστές συναντήσεις με τους Αναστασιάδη και Ακιντζί-άφησε να νοηθεί πως στο Κραν Μοντανά υπήρξε πρόταση Τσαβούσογλου που μπορούσε να ικανοποιήσει την την ε/κ πλευρά στα θέματα των εγγυήσεων και του δικαιώματος επέμβασης.
Συγκεκριμένα σε ερώτηση αν υπήρξε γραπτή ή προφορική πρόταση από την πλευρά της Τουρκίας για κατάργηση των εγγυήσεων και του μονομερούς δικαιώματος επέμβασης, ο κ. Άιντε απαντά:
Νομίζω ξέρετε την απάντηση. Ο γενικός γραμματέας είπε πως στη βάση των διμερών συναντήσεων που έγιναν θεωρούσε πως μπορούσε να επιτευχθεί συμφωνία σε ένα συνολικό πακέτο. Και ένα από τα στοιχεία αυτού του πακέτου ήταν και η κατάργηση της Συνθήκης Εγγυήσεως και των επεμβατικών δικαιωμάτων από την πρώτη ημέρα της λύσης.
Παράλληλα σε συνέντευξη στο ΚΥΠΕ από την Νέα Υόρκη, ο κ. Άιντε προβάλει την εκδοχή ότι αυτό που εμπόδισε τη λύση στις συνομιλίες του Κυπριακού στο Κραν Μοντανά, «δεν είναι το τι θα μπορούσε να είναι το τελικό αποτέλεσμα, αλλά η αδυναμία να φτάσουμε σε αυτό το τελικό αποτέλεσμα». Κάνει λόγο για «μια συλλογική αποτυχία», η οποία - υποστηρίζει – «συμπεριλαμβάνει όλους όσοι ήταν εκεί». Αν κάτι αποτύχει, προσθέτει, «όλοι πρέπει να σκεφτούν τι έπρεπε να κάνω για να το βελτιώσω, αντί να τρέχω και να πω ότι όλοι οι άλλοι έκαναν τα λάθη».
Αντίδραση από το ΑΚΕΛ
Επίθεση κατά της κυπριακής κυβέρνησης εξαπέλυσε το ΑΚΕΛ κατηγορώντας τον πρόεδρο Αναστασιάδη ότι με τη στάση του απομάκρυνε την πιθανότητα επίτευξης λύσης και συμπληρώνει:
"Το πρόβλημα είναι ότι, ενώ η κύρια ευθύνη για το αδιέξοδο όντως ανήκει στην Τουρκία, κανείς στη διεθνή σκηνή δεν επιμερίζει ευθύνη στην κατοχική δύναμη. Ούτε ο ΟΗΕ, ούτε η ΕΕ, κανείς. Και όχι μόνο αυτό! Ο ΟΗΕ έχει βγάλει εντελώς από το κάδρο της ευθύνης για συνέχιση της διαδικασίας την Τουρκία, και την εναποθέτει στις δύο κυπριακές πλευρές"
Ο κ. Έιντε στη συνέντευξή του κατέθεσε μια διαφορετική εικόνα για το τι διαδραματίστηκε στο κρίσιμο δείπνο την τελευταία νύχτα της Διάσκεψης, από αυτή που ο Πρόεδρος έχει μεταφέρει. Κατά τον κ. Έιντε στη Διάσκεψη υπήρχε ρεαλιστική δυνατότητα να συμφωνηθεί ότι θα καταργούνταν οι εγγυήσεις και τα επεμβατικά δικαιώματα από την πρώτη στιγμή, ο αριθμός των στρατευμάτων θα μειωνόταν σ’ αυτό που προβλέπει η Συνθήκη Συμμαχίας (950 Έλληνες, 650 Τούρκοι) κι ότι αυτό που απέμενε ανοικτό ήταν αν θα υπήρχε ρήτρα αποχώρησης ή επανεξέτασης.