Μαργαρίτης Σχοινάς: Προχωρήστε με την αξιολόγηση

Σημειώνει, ότι η Ευρώπη «θα βρει τον δρόμο της» και υποστηρίζει ότι ο τρόπος για να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις είναι να βρεθούν άμεσα λύσεις στα πραγματικά και καθημερινά προβλήματα των Ευρωπαίων πολιτών.
Τέλος, ο κ. Σχοινάς επαναλαμβάνει ότι η «έξυπνη εφαρμογή του Συμφώνου» με βάρος στον πυλώνα της ανάπτυξης, όπως προτείνει ο κ. Γιούνκερ μπορεί να βοηθήσει τόσο άμεσα όσο και μεσο-μακροπρόθεσμα την Ελλάδα.

Τελικά που πάει η Ευρώπη; Μετά τη Μπρατισλάβα φαίνεται να υπάρχουν πολλές και διαφορετικές μικρές «Ευρώπες» που τέμνονται οριζόντια, κάθετα και διαγώνια... Όλοι έχουν διαφορετικές ατζέντες ανάλογα με τα τοπικά ή και εθνικά τους συμφέροντα... Μπορεί να υπάρξει ενιαία Ευρώπη μετά το Brexit;

Δεν είναι μυστικό ότι όντως στην τωρινή συγκυρία ακούγονται πολλές φωνές από όλα τα μήκη και πλάτη της ηπείρου. Και δεν είναι επίσης μυστικό ότι πολλές φορές αυτές οι φωνές δεν είναι πάντα στο ίδιο μήκος κύματος. Έχουμε διαφωνίες, άλλες απόψεις και διαφορετικές εθνικές επιδιώξεις. Έχουμε πολλούς πειρασμούς, εθνικιστικούς, λαϊκιστικούς, που πιστεύουν ότι υπάρχει ένας δρόμος πιο εύκολος, πιο απλός.
Η δουλειά μας ως Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν είναι να ρίχνουμε λάδι στη φωτιά αλλά να βρίσκουμε λύσεις που φέρνουν τα κράτη κοντά αλλά και που φέρνουν απτά αποτελέσματα και για τη ζωή των ευρωπαίων πολιτών στην καθημερινότητά τους. Πέρασε η εποχή που η Ευρώπη άρεσε λόγω του αξιακού της περιεχομένου. Πρέπει πλέον να αρέσει γιατί φέρνει λύσεις στα υπαρκτά προβλήματα που έχουν οι πολίτες στην καθημερινότητά τους.

Μιλήσατε για λύσεις... τελικά, όμως, ποιος ευθύνεται για το Brexit; Πόσο θα επηρεάσει την Ένωση; Μπορεί να αντιστραφεί η απόφαση των Βρετανών;

Πιστεύω ότι η απόφαση των Βρετανών, αν και μας λυπεί, πρέπει να γίνει σεβαστή. Οι Βρετανοί ανά τους αιώνες είχαν μια ιδιαίτερη σχέση με την Ευρώπη. Άργησαν πολύ να την ακολουθήσουν, μετά όταν μπήκαν εντός δεν αισθάνθηκαν πραγματικά άνετα και τώρα, κυρίαρχα, αποφάσισαν να αποχωρήσουν. Δεν νομίζω ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, κλονίζει περισσότερo την Ευρώπη από ότι τη Βρετανία. Απόδειξη είναι ότι πολλά από τα ερωτηματικά που συνδέονται με τη ψηφοφορία αποτελούν ακόμα πεδίο προβληματισμού στη Βρετανία. Η Ευρώπη θα βρει το δρόμο της, με την προϋπόθεση που είπαμε όμως: ότι θα συμφωνήσουμε σε συγκεκριμένα μέτρα που θα βοηθήσουν τους πολίτες και, την ίδια στιγμή, αυτά θα λειτουργήσουν ως συγκολλητική ουσία για την ενότητα των 27.

Ένα καίριο θέμα για την Ελλάδα είναι τo προσφυγικό θεωρείτε ότι είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί ενιαία; Μπορούν να θεσπιστούν όροι που θα τηρηθούν από όλες τις χώρες

Δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις. Δεν μπορεί να ανοίξουν οι ουρανοί και να βρεθούν λύσεις που και το πρόβλημα θα λύσουν και θα είναι και του γούστου του καθενός. Φοβάμαι ότι η διαδικασία είναι πιο πολύπλοκη. Ο πρόεδρος Γιούνκερ ήταν από αυτούς που πολύ έγκαιρα και με τη βοήθεια του έλληνα Επιτρόπου, του κ. Αβρααμόπουλου, έχουμε φτιάξει ένα ολιστικό πλάνο αντιμετώπισης του προσφυγικού το οποίο αποδίδει. Ίσως αυτό να μην ακούγεται πάντα στην ελληνική κοινή γνώμη, όμως πρέπει να σας πω ότι ο Σεπτέμβρης μας βρίσκει σε πολύ καλύτερη κατάσταση από ότι ήμασταν πέρσι τέτοιο καιρό.
Έχουμε τα hot spots που λειτουργούν κανονικά, έχουμε κοινούς τρόπους ελέγχους των εξωτερικών μας συνόρων, εκατομμύρια ευρώ που δίνονται ως βοήθεια στα κράτη μέλη της πρώτης γραμμής. Επιπλέον, σε λίγες εβδομάδες θα ξεκινήσει η λειτουργία της ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής, ενός από τα πιο απτά μέσα προστασίας των εξωτερικών μας συνόρων.
Οφείλουμε, όμως, να πούμε και ορισμένες αλήθειες γύρω από το ζήτημα. Δεν πρέπει τα κράτη της πρώτης γραμμής να αφεθούν στην τύχη τους. Πρέπει να υπάρχουν μηχανισμοί αλληλεγγύης που θα επιτρέπουν την επανεγκατάσταση των προσφύγων που έχουν δικαίωμα στο άσυλο σε όλη την ΕΕ. Πρέπει να ξεκινήσει η διαδικασία αναθεώρησης της Συνθήκης του Δουβλίνου έτσι ώστε αυτοί οι μηχανισμοί αλληλεγγύης να έχουν πιο νόμιμο, πιο νομικό χαρακτήρα. Και τέλος, πρέπει να υπάρξει μια συνειδητοποίηση ότι πρόκειται για τη μεγαλύτερη μετακίνηση πληθυσμού στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Δεν είναι κάτι απλό για την Ευρώπη. Πρέπει οι κυβερνήσεις να εγερθούν πάνω από τους εθνικούς εγωισμούς, τους οποίους πολύ συχνά βλέπουμε για να ακολουθήσουν την κοινή ευρωπαϊκή προοπτική.

Το θέμα αυτό επηρεάζει και την κοινή γνώμη των χωρών μελών... Πως ερμηνεύετε και σας ανησυχεί η άνοδος της ακροδεξιάς;

Η άνοδος των άκρων στο ευρωπαϊκό πολιτικό φάσμα, η άνοδος του λαϊκισμού δεν είναι κάτι μυστικό. Το βλέπουμε, άλλωστε, γύρω μας. Η μάχη κατά των φαινομένων αυτών, δεν μπορεί να γίνει μόνο σε ένα επίπεδο γενικό και αφηρημένο, σύγκρουσης ιδεών. Αυτή η μάχη μπορεί να κερδηθεί μόνο όταν οι κυβερνήσεις και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί συντεταγμένα δώσουν λύσεις σε υπαρκτά προβλήματα. Ο λαϊκισμός κερδίζεται όταν οι πολίτες βλέπουν ότι οι μετριοπαθείς δυνάμεις είναι ικανές να λύσουν συγκεκριμένα προβλήματα. Τότε και μόνο αφοπλίζονται οι λαϊκιστικές δυνάμεις.
Το κάνουμε στο προσφυγικό, το κάνουμε με το επενδυτικό πακέτο Γιούνκερ, με τα μέτρα προώθησης της απασχόλησης των νέων. Έτσι κερδίζεται αυτή η μάχη. Με λύσεις και όχι απλώς με ιδεολογικά επιχειρήματα.

Ο Πρόεδρος Γιούνγκερ με την ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης έδωσε το στίγμα του για πιο ευέλικτη τήρηση του συμφώνου σταθερότητας, μεγαλύτερη ασφάλεια και ένα πιο συνεκτικό σχήμα στην κοινή ευρωπαϊκή πολιτική. Είναι εφικτό με δεδομένη την θέση της Γερμανίας για σφικτή δημοσιονομική πολιτική; Μπορεί να υπάρξει μετατόπιση και μπορεί μια τέτοια απόφαση να διευκολύνει την Ελλάδα για να πάρει μεγαλύτερη ανάσα λόγω της λιτότητας και της ύφεσης;

Από την πρώτη μέρα που ανέλαβε η Επιτροπή Γιούνκερ, ξεκαθαρίσαμε ότι το δικό μας μείγμα πρέπει να πατάει σε τρεις πυλώνες. Στη δημοσιονομική υπευθυνότητα και στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, προσθέσαμε έναν τρίτο πυλώνα (ο κ. Γιούνκερ τον ονομάζει τρίτο πνευμόνι), αυτόν των επενδύσεων. Έχετε δίκιο όταν λέτε ότι στην Ευρώπη υπάρχουν δύο σχολές σκέψης. Η μία που προτιμά τα δύο πρώτα στοιχεία και η άλλη που θέλει μεγαλύτερη ευλυγισία και περισσότερο άνοιγμα. Ο πρόεδρος Γιούνκερ κινήθηκε πολύ έξυπνα στην ομιλία του στο Στρασβούργο μιλώντας για την έξυπνη εφαρμογή του προγράμματος. Ανάμεσα στην ορθόδοξη εκδοχή και σε αυτήν που επιμένει σε πλήρη ευλυγισία, ο Πρόεδρος θέλει να εφαρμόσει την «έξυπνη εφαρμογή του Συμφώνου». Πιστεύω ότι οι πρόσφατες αποφάσεις μας για την Ισπανία και την Πορτογαλία καταδεικνύουν ότι αυτό μπορεί να βοηθήσει τις κυβερνήσεις να προχωρήσουν στο δρόμο της ανάπτυξης. Δεν χωρά αμφιβολία ότι και η Ελλάδα μεσο-μακροπρόθεσμα έχει να κερδίσει πολλά από αυτού του τύπου την εφαρμογή του Συμφώνου.

Πιο ειδικά για την Ελλάδα και σε σχέση με το πρόγραμμα. Πού βρισκόμαστε σε σχέση με την εφαρμογή του προγράμματος. Βλέπουμε κάποια αγκάθια για την πρώτη αξιολόγηση. Όλοι φαίνεται ταυτόχρονα να συμφωνούν ότι δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο για να ξεκινήσει και η δεύτερη αξιολόγηση.

Βρισκόμαστε ανάμεσα στην πρώτη και στη δεύτερη φάση της αξιολόγησης. Όπως κάθε φορά που υπάρχουν σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις, καλό είναι να μην γίνονται σχόλια και να αφήνονται οι διαπραγματευτές να κάνουν τη δουλειά τους.
Πιστεύω ότι το πρόγραμμα έχει υποχρεώσεις και για τις δύο πλευρές. Όπως γίνεται μέχρι τώρα, θεωρώ ότι θα βρεθούν οι λύσεις που θα επιτρέψουν και στην Ελλάδα να μείνει συνεπής στο δρόμο της σταθερότητας, που θα φέρει και την ανάπτυξη αλλά και στους ευρωπαϊκούς θεσμούς να μπορέσουν να δώσουν τις διαβεβαιώσεις στις χώρες που συμμετέχουν στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα για το ότι η Ελλάδα βρίσκεται σταθερά σε αυτή την τροχιά. Εκφράζω την ευχή μου ότι θα προκύψει γρήγορα η συμφωνία ολοκλήρωσης της αξιολόγησης.