Τα τρία επίπεδα της συνάντησης Μητσοτάκη - Ερντογάν: Το παρασκήνιο και οι συμφωνίες

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναχωρεί με το Κυβερνητικό αεροσκάφος τη Δευτέρα για μία ολιγόωρη αλλά εξαιρετικά κρίσιμη συνάντηση με τον Πρόεδρο Ερντογάν η οποία, σαν βασικό στόχο, έχει την διατήρηση των ήρεμων νερών, την εδραίωση της εμπιστοσύνης και την αποφυγή απρόοπτων συγκρούσεων, μπροστά στις κάμερες, καθώς τα ακανθώδη ζητήματα δεν είναι λίγα και παραμένουν.

Οι πληροφορίες του CNN Greece λένε πως η συνάντηση θα λάβει χώρα στις 16:00 το μεσημέρι της Δευτέρας στο Προεδρικό Μέγαρο της Τουρκίας, ένα αρχιτεκτονικό σύμπλεγμα το οποίο βρίσκεται στην περιοχή Μπεστεπέ της Άγκυρας, μέσα στο άλσος του Ατατούρκ.

Η επίσκεψη θα ξεκινήσει με το κλειστό τετ α τετ των δύο ηγετών, παρουσία μόνο των Υπουργών Εξωτερικών και των Διπλωματικών Συμβούλων, όπως έγινε και στο Βίλνιους τη Λιθουανίας όταν και ξεκίνησε η ελληνοτουρκική προσέγγιση.

Δηλώσεις στον τύπο χωρίς ερωτήσεις

Θα ακολουθήσουν δηλώσεις των ηγετών στον τύπο χωρίς όμως ερωτήσεις. Μάλιστα σύμφωνα με πληροφορίες του CNN Greece έχει γίνει κάθε δυνατή προσπάθεια να μην προκληθεί κάποια απρόοπτη σύγκρουση σε αυτό το σκέλος μπροστά στα δεκάδες τηλεοπτικά συνεργεία. Αυτό δεν είναι εύκολο, ούτε και δεδομένο.

Πιθανά σημεία σύγκρουσης

Υπάρχουν δύο πιθανές εστίες σύγκρουσης στις δηλώσεις των δύο ηγετών. Η πρώτη αφορά την μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί. Ο Πρωθυπουργός θα εκφράσει την έντονη δυσαρέσκειά του τονίζοντας πως η Μονή της Χώρας είναι ένα μνημείο παγκόσμιου πολιτισμού, απαράμιλλης πολιτιστικής αξίας. Η αντίδραση του κ.Ερντογάν θα δείξει το σημείο στο οποίο βρίσκονται οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις και τις προθέσεις του Τούρκου Προέδρου.

Το δεύτερο «καυτό» θέμα, το οποίο μπορεί να πυροδοτήσει σύγκρουση είναι αυτό της μουσουλμανικής μειονότητας το οποίο δεν αποκλείεται να θίξει ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν.

Το Δεκέμβριο στην Αθήνα ο Ερντογάν είχε κάνει λόγο για «τουρκική μειονότητα» για να δεχθεί την απάντηση του Πρωθυπουργού πως η θράκη αποτελεί παράδειγμα συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων και πως ο προσδιορισμός της μειονότητας ως μουσουλμανικής καθιερώνεται από τη συνθήκη της Λωζάννης. Είχε προκαλέσει μεγάλη αίσθηση τότε το ότι ο κ.Ερντογάν επέλεξε να μην απαντήσει, παρά μόνο άκουσε τον Πρωθυπουργό κα ιστη συνέχεια χειροκρότησε.

Θα ακολουθήσουν διευρυμένες συζητήσεις όπου θα προστεθούν από την ελληνική πλευρά στο τραπέζι του διαλόγου η Υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, ο Υφυπουργός Εξωτερικών Κώστας Φραγκογιάννης, ο Διοικητής της ΕΥΠ Θεμιστοκλής Δεμίρης, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Θάνος Ντόκος, η Αριστοτελία Πελώνη, Διευθύντρια του Γραφείου Διεθνούς Στρατηγικού Σχεδιασμού και Επικοινωνίας του Πρωθυπουργού και η Κύρα Κάπη, Διευθύντρια Επικοινωνίας του Πρωθυπουργού.

Τα τρία επίπεδα της συνάντησης

Στόχος της συνάντησης είναι να διατηρούνται ανοικτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας και στο ανώτατο επίπεδο, ώστε οι σχέσεις να προχωρούν στο επόμενο βήμα, αλλά και να γίνει από τους δύο ηγέτες η επισκόπηση της προόδου στις διμερείς σχέσεις, καθώς και στους τομείς συνεργασίας που έχουν συμφωνηθεί.

Σύμφωνα με πληροφορίες του CNN Greece η συνάντηση ουσιαστικά θα έχει τρία επίπεδα:

Στο πρώτο επίπεδο θα γίνει μία επισκόπηση της προόδου που έχει γίνει από την Διακήρυξη των Αθηνών μέχρι και σήμερα.

Υπενθυμίζεται ότι κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας τον περασμένο Δεκέμβριο στην Αθήνα οι δύο ηγέτες είχαν υιοθετήσει την Διακήρυξη των Αθηνών, ενώ είχαν υπογραφεί 15 Μνημόνια συνεργασίας ανάμεσα στις δύο πλευρές.

Από την Κυβέρνηση τονίζουν πως η επανενεργοποίηση των επαφών και των διαύλων επικοινωνίας ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία τους τελευταίους μήνες έχει ήδη μετρήσιμα αποτελέσματα:

-Ήδη εφαρμόζεται η διευκόλυνση της χορήγησης βίζας για Τούρκους πολίτες
σε 10 νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
- Επί του πεδίου, η εμπέδωση θετικού κλίματος αντικατοπτρίζεται στην
σχεδόν μηδενική παραβατικότητα στον αέρα.
-Διαπιστώνεται καλύτερη συνεργασία με τις τουρκικές αρχές στο
Μεταναστευτικό και συνολική μείωση των ροών, παρά τις αυξομειώσεις.

Στο δεύτερο επίπεδο θα οριστεί το χρονοδιάγραμμα των επόμενων επαφών στον πολιτικό διάλογο, την θετική ατζέντα και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Ενώ αναμένεται να επιβεβαιωθεί η επόμενη συνάντηση των δύο ηγετών κατά τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, αλλά και ένα σύντομο τετ α τετ στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ που θα πραγματοποιηθεί τον Ιούλιο στην Ουάσιγκτον.

Στο τρίτο και πιο κρίσιμο επίπεδο θα συζητηθούν διμερή και περιφερειακά ζητήματα. Όλα δείχνουν όμως πως δεν έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για να μπουν οι ηγέτες στην ουσία της ελληνοτουρκικής διαφοράς χωρίς κανείς να μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο να γίνει μία κουβέντα στο ανώτατο επίπεδο.

Στο πλαίσιο της συνάντησης αναμένεται να υπογραφούν και συμφωνίες σε ζητήματα χαμηλής πολιτικής όπως στο πεδίο της συνεργασίας στον τομέα της πολιτικής προστασίας (ένα μνημόνιο είναι για τη συνεργασία και την αμφίδρομη παροχή βοήθειας σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών) και του εμπορίου.