ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Το Αιγαίο στο «στόχαστρο» του Ερντογάν - Αυστηρή απάντηση Αθήνας και συμμάχων

Το Αιγαίο στο «στόχαστρο» του Ερντογάν - Αυστηρή απάντηση Αθήνας και συμμάχων
AP Photo/Emrah Gurel

Καθημερινά και ευθέως απειλεί πλέον η Τουρκία την Ελλάδα με επίθεση στα νησιά του Αιγαίου. Το γεγονός ότι οι ωμές απειλές εκτοξεύονται από τα χείλη του ίδιου του Τούρκου προέδρου δεν περνά απαρατήρητο από τους συμμάχους και εταίρους της χώρας. Η ΕΕ -στην οποία στράφηκε η Άγκυρα για να καταγγείλει την Ελλάδα και να διατυπώσει την προκλητική διεκδίκησή της στο Αιγαίο- καταδικάζει την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας και την ίδια ώρα η Γαλλία «βγαίνει μπροστά» δηλώνοντας ότι θα βρίσκεται στο πλευρό της χώρας μας εάν η Τουρκία υλοποιήσει τις απειλές της. Αυστηρό μήνυμα και από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, που διαμηνύει προς την Άγκυρα να σεβαστεί την ελληνική κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα.

Κλιμακώνοντας τις απειλές του, ο Ταγίπ Ερντογάν από το Σαράγεβο της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, όπου βρίσκεται για τη βαλκανική περιοδεία του, τόνισε: «Όταν η υπομονή μας εξαντληθεί, θα κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο».

«Το "κλείδωμα" των αεροσκαφών μας από τα (ελληνικά) ραντάρ δεν αποτελεί καλό οιωνό», συμπλήρωσε και επανέλαβε ότι «μπορεί να πάμε εκεί μια νύχτα ξαφνικά».

Το «κρεσέντο» των απειλών για τουρκική εισβολή στα νησιά του Αιγαίου, με αναφορές στη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922 άρχισαν το Σαββατοκύριακο, με τον Τούρκο πρόεδρο να δηλώνει:

«Έλληνες, κοιτάξτε την Ιστορία. Αν θα προχωρήσετε άλλο, το τίμημα θα είναι βαρύ. Μία μόνο κουβέντα έχουμε για την Ελλάδα: Μην ξεχνάτε τη Σμύρνη. Δεν δεσμευόμαστε από την κατοχή που κάνατε στα νησιά. Όταν έρθει η ώρα θα κάνουμε αυτό που πρέπει. Όπως λέμε, μία νύχτα μπορεί ξαφνικά να έρθουμε».

Το μισό Αιγαίο «ζητά» ο Τσαβούσογλου με επιστολές σε ΕΕ, ΝΑΤΟ, ΟΗΕ

Το αναθεωρητικό αφήγημα που αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο «επικοινωνεί» η Άγκυρα στους διεθνείς οργανισμούς και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Σύμφωνα με το τουρκικό πρακτορείο Anadolu σχετικές επιστολές εστάλησαν από τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου την 1η Σεπτεμβρίου σε 25 ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και την ΕΕ, τον ΟΗΕ και το ΝΑΤΟ.

Σύμφωνα με τις τουρκικές διπλωματικές πηγές που επικαλείται το Anadolu, η Άγκυρα «απαντά» με την κίνηση αυτή στις «προκλητικές ενέργειες της Ελλάδας στο Αιγαίο» και εξηγεί τις θέσεις της.

Η επιστολή με την υπογραφή του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου στάλθηκε σε 25 πρωτεύουσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τον επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ, τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ και τον γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.

Η Άγκυρα καταγγέλλει την Ελλάδα για «παράνομες ενέργειες» και «μαξιμαλιστικές απαιτήσεις». Στην επιστολή αναφέρεται ότι υπάρχει μια σειρά από αλληλένδετα προβλήματα στο Αιγαίο, όπως η έκταση των χωρικών υδάτων και του εναέριου χώρου, ο περιορισμός της υφαλοκρηπίδας και η παραβίαση του μη στρατιωτικού καθεστώτος των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου.

Επιπλέον, στην επιστολή τονίζεται ότι υπάρχουν νησιά, νησίδες, βραχονησίδες και θαλάσσιες περιοχές, όπου έχουν εφαρμογή πρωτόκολλα όπως έρευνας και διάσωσης (SRR), το FIR και οι NAVTEX, των οποίων η κυριαρχία δεν έχει μεταβιβαστεί στην Ελλάδα μέσω έγκυρων διεθνών συμφωνιών.

Η Τουρκία εκφράζει την πεποίθηση ότι τα ζητήματα στο Αιγαίο μπορούν να επιλυθούν στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου με αμοιβαία αναγνώριση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των νόμιμων συμφερόντων των δύο χωρών.

Σύμφωνα με τις τουρκικές πηγές, η επιστολή έχει ως στόχο να επιβεβαιώσει ότι η Άγκυρα είναι υπέρ του διαλόγου και της συνεργασίας, ενώ η Αθήνα αποφεύγει τον διάλογο και κλιμακώνει τις εντάσεις, καθώς επίσης να εμπλέξει την ΕΕ στα «προβλήματα του Αιγαίου».

Η Άγκυρα εξακολουθεί να κατηγορεί την Ελλάδα ότι παραβίασε τον εθνικό εναέριο χώρο και τα χωρικά ύδατα της Τουρκίας πάνω από 1.100 φορές από τις αρχές της χρονιάς.

Η Αθήνα έχει διαψεύσει τις καταγγελίες αυτές.

Στο πλευρό της Ελλάδας η Γαλλία αν υπάρξει ένοπλη επίθεση από την Τουρκία

Το γεγονός ότι οι απειλές και η αναθεωρητική στρατηγική της Άγκυρας λαμβάνονται στα σοβαρά υπ' όψη από συμμάχους και εταίρους της Ελλάδας έγινε φανερό από τις αντιδράσεις της Κομισιόν και της τσεχικής προεδρίας της ΕΕ.

Επιπλέον, η Γαλλίδα υπουργός Εξωτερικών Κατρίν Κολονά -η οποία επισκέφθηκε τη Δευτέρα την Τουρκία- δήλωσε απερίφραστα κατά τη συνάντησή της με τον Νίκο Δένδια ότι εάν υπάρξει ένοπλη επίθεση στη Ελλάδα η Γαλλία θα βρίσκεται στο πλευρό της.

«Ήμασταν στο πλευρό της Ελλάδας και θα συνεχίσουμε να είμαστε» θέλησε να επαναλάβει και επισήμανε πως βεβαίως η Γαλλία παρακολουθεί με μεγάλη προσοχή την κατάσταση για να αποφευχθεί η οποιαδήποτε κλιμάκωση.

«Το είπα χθες στην Άγκυρα και το επανέλαβα και σήμερα» προσέθεσε και σημείωσε ότι κανείς δεν θέλει να υπάρξει περαιτέρω όξυνση, κλιμάκωση και ότι «όλοι θα πρέπει να επιδείξουν συγκράτηση».

Απαντώντας σε ερώτηση πώς η Γαλλία θα είναι στο πλευρό της Ελλάδας, στο πλαίσιο της αμυντικής συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών τον Σεπτέμβριο του 2021, αν συγκεκριμενοποιηθούν οι απειλές και αν υπάρχει κλιμάκωση, η Κατρίν Κολονά διαβεβαίωσε ότι «όλοι κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας έτσι ώστε να μην φτάσουμε στην κατάσταση που περιγράψατε. Δηλαδή, να δραστηριοποιηθούμε έτσι ώστε να μην βρεθούμε σε αυτή την κατάσταση».

Ωστόσο, συνέχισε η υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, αν κάτι τέτοιο συμβεί, «όντως έχουμε υπογράψει μια συμφωνία εταιρικής στρατηγικής συνεργασίας, και βεβαίως, το άρθρο 21 περιγράφει ακριβώς αυτή την περίπτωση, και περιγράφει ότι αν τα δύο μέρη διαπιστώσουν ότι υπάρχει μια ένοπλη επίθεση στο έδαφος της μίας ή της άλλης χώρας υπάρχει αμοιβαία συνδρομή».

Αυστηρό μήνυμα από τις ΗΠΑ

Ξεκάθαρο είναι το μήνυμα των ΗΠΑ προς την Τουρκία. Απαντώντας σε κοινή ερώτηση των ανταποκριτών του ΑΠΕ-ΜΠΕ, της ΕΡΤ και της ιστοσελίδας Hellas Journal, ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών σημείωσε ότι «σε μια περίοδο που η Ρωσία εισέβαλε ξανά σε ένα κυρίαρχο ευρωπαϊκό κράτος, οι δηλώσεις που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εντάσεις μεταξύ των νατοϊκών συμμάχων δεν είναι ιδιαίτερα χρήσιμες».

Συνεχίζοντας, επανέλαβε την πάγια αμερικανική θέση που θέλει τις ΗΠΑ να ενθαρρύνουν τους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ να συνεργαστούν για τη διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή και για την επίλυση των διαφορών μέσω της διπλωματίας.

Όσον αφορά το θέμα της αμφισβήτησης της κυριαρχίας των ελληνικών νησιών στο Αιγαίο, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ήταν εξίσου σαφής. Όπως τόνισε, «η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα όλων των χωρών πρέπει να γίνονται σεβαστές και να προστατεύονται. Η κυριαρχία της Ελλάδας σε αυτά τα νησιά δεν αμφισβητείται. Καλούμε όλα τα μέρη να αποφύγουν τη ρητορική και τις ενέργειες που θα μπορούσαν να αυξήσουν περαιτέρω την ένταση».

Αποφασιστική απάντηση στις απειλές από την Αθήνα

O πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας τόσο κατά τη συνάντηση που είχε με την Γαλλίδα υπουργό Εξωτερικών, όσο και με την πρόεδρο της Σλοβακίας Ζουζάνα Τσαπούτοβα. Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε «απαράδεκτο να δεχόμαστε απειλές από μια χώρα σύμμαχο του ΝΑΤΟ».

Κάλεσμα για κοινή αντιμετώπιση της αναθεωρητικής πολιτικής τόσο της Ρωσίας, όσο και της Τουρκίας, της οποίας η παραβατική συμπεριφορά συνιστά πρόκληση όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, απηύθυνε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, κατά την προσφώνησή της στο δείπνο που παρέθεσε απόψε στο Προεδρικό Μέγαρο προς τιμήν της Προέδρου της Σλοβακίας, Ζουζάνα Τσαπούτοβα.

Σαφείς προειδοποιήσεις προς την Άγκυρα έστειλε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας με αφορμή τις «απαράδεκτες και εξωφρενικές» - όπως τις χαρακτήρισε - τοποθετήσεις του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάνκαι Τούρκων αξιωματούχων, συμβουλεύοντας παράλληλα «οποιοδήποτε ονειρεύεται επιθέσεις και κατακτήσεις, να σκεφτεί τρεις ή τέσσερις φορές».

«Απορρίπτουμε τα νεο-οθωμανικά νταηλίκια», υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών και σημείωσε ότι η τουρκική πλευρά προβαίνει τις τελευταίες ημέρες σε όλο και εξωφρενικότερες και πλέον απαράδεκτες δηλώσεις.

«Οποιοδήποτε ονειρεύεται επιθέσεις και κατακτήσεις, να σκεφτεί τρεις ή τέσσερις φορές» συμβούλευσε ο Νίκος Δένδιας προσθέτοντας πως «είμαστε επαρκείς για να υπερασπίσουμε την πατρίδα μας, την εδαφική ανεξαρτησία και την ακεραιότητά μας».

«Και είμαστε απολύτως πεπεισμένοι για τις συμμαχίες μας και για τη στάση των εταίρων μας. Η ΕΕ απέδειξε ήδη στην περίπτωση της Ουκρανίας ότι οι απειλές και οι εισβολές πέραν του Διεθνούς Δικαίου δημιουργούν μια ενότητα πρωτόγνωρη και μια ευθύτατη απάντηση», υπογράμμισε.

Όπως διαπίστωσε ο Νίκος Δένδιας, η Τουρκία προσπαθεί να γυρίσει το ρολόι της ιστορίας πίσω, να αναβιώσει την οθωμανική αυτοκρατορία και κατέστησε σαφές πως οι δηλώσεις και οι πράξεις της τουρκικής πλευράς δεν είναι παραδεκτές.

«Έχουμε αντιμετωπίσει στην πολύ μακρά ιστορία μας πολύ πιο σοβαρές απειλές. Και θέλω να είμαι σαφής, απορρίπτουμε πλήρως τα νεο-οθωμανικά νταηλίκια. Χρησιμοποιώ μια λέξη τουρκικής προέλευσης, για να γίνει απολύτως κατανοητή» επισήμανε.

«Σε καθημερινή βάση, Τούρκοι αξιωματούχοι προβαίνουν σε εξωφρενικές δηλώσεις εναντίον της Ελλάδας και του ελληνικού λαού, εναντίον της κυβέρνησης. Εμφανίζονται χάρτες που δείχνουν ελληνικά νησιά σαν τουρκικά. Δηλώνεται από την τουρκική πλευρά ότι τα νησιά αυτά βρίσκονται "υπό ελληνική κατοχή". Δηλώνεται, επανειλημμένα, και πιο πρόσφατα σήμερα κατά τη διάρκεια της παραμονής σου εκεί, ότι "μπορούν να έρθουν ξαφνικά μέσα στη νύχτα". Δηλαδή να εισβάλουν στα νησιά, είπε ο Νίκος Δένδιας και πρόσθεσε:

«Θυμίζω ότι απέναντι από τα νησιά του Αιγαίου υπάρχει ο μεγαλύτερος αποβατικός στόλος της Ευρώπης και μια πλήρης στρατιά. Χθες, μόλις, ελέχθη ότι "η Ελλάδα δεν είναι ισότιμη της Τουρκίας και δεν μπορεί να είναι συνομιλητής της". Η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα (casus belli), εάν εφαρμόσει τα δικαιώματα της που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Παραβιάζει σε καθημερινή βάση την εθνική μας κυριαρχία», είπε ο Δένδιας.

«Φέτος έχουν γίνει πάνω από 6.100 παραβιάσεις του εθνικού εναερίου χώρου, 157 υπερπτήσεις πάνω από ελληνικό έδαφος και 1.000 παραβιάσεις των χωρικών μας υδάτων» ανέφερε.

Παναγιωτόπουλος: H Tουρκία ενοχλείται γιατί η Ελλάδα δυναμώνει

«Η Τουρκία ενοχλείται κυρίως γιατί η Ελλάδα δυναμώνει. Και δυναμώνει γιατί εδώ και καιρό υλοποιούμε ένα σχέδιο ενίσχυσης σε όλα τα επίπεδα όλων των κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων», δήλωσε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος.

«Σε κάθε περίπτωση εμείς προτιμάμε να απαντάμε με λογική, να μην σηκώνουμε τους τόνους σε επίπεδο προσβλητικό προς την άλλη πλευρά και κυρίως να απαντάμε με έργα» πρόσθεσε ο κ. Παναγιωτόπουλος.

Υπενθυμίζεται ότι σύντομα θα τεθούν σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα τα πρώτα έξι Rafale. Παράλληλα, στο Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας ετοιμάζονται να υποδεχτούν εντός του Σεπτεμβρίου και το πρώτο ολοκαίνουργιο Rafale, από τα 12 που έχει παραγγείλει η χώρα μας, ενώ ακόμη πέντε θα έλθουν μέχρι τέλος του 2022. Επιπλέον, εντός των επομένων ημερών τα δύο πρώτα F-16 Viper θα μεταβούν στην Κρήτη, όπου θα τεθούν στη διάθεση της Πολεμικής Μοίρας.