Σύνοδος Κορυφής ΕΕ: Ρωσικό πετρέλαιο, ακρίβεια και Ουκρανία δοκιμάζουν την ευρωπαϊκή συνοχή

Ο χαρακτηρισμός «κρίσιμη» δεν είναι τυχαίος, καθώς, σύμφωνα με τους Financial Times, η αδυναμία της ΕΕ να καταλήξει εδώ και 25 ημέρες σε μία ενιαία και πλήρως καθετοποιημένη συμφωνία αναφορικά με το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, συνιστά μια απειλή για τη συνοχή της.

«Η ενότητα της Ευρώπης όσον αφορά τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας αρχίζει να καταρρέει», προειδοποίησε την Κυριακή ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ καθώς διπλωμάτες επισημαίνουν τις συνεχιζόμενες διαιρέσεις σχετικά με μια δέσμη κυρώσεων που συζητείται από τα κράτη - μέλη τη Δευτέρα.

«Μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, είδαμε τι μπορεί να συμβεί όταν η Ευρώπη είναι ενωμένη. Ενόψει της Συνόδου Λορυφής, ας ελπίσουμε ότι θα συνεχιστεί έτσι. Αλλά ήδη έχει αρχίσει να καταρρέει και να καταρρέει ξανά. Η Ευρώπη εξακολουθεί να είναι ένας τεράστιος οικονομικός χώρος με απίστευτη οικονομική δύναμη. Και όταν είναι ενωμένη, μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτή τη δύναμη», πρόσθεσε ο κ. Χάμπεκ.

Προς μία συμβιβαστική λύση;

Οι διαπραγματευτές της ΕΕ είχαν προσπαθήσει την Κυριακή να καταλήξουν σε ένα συμβιβαστικό σχέδιο για την επιβολή εμπάργκο στις ρωσικές θαλάσσιες αγορές πετρελαίου και την εξαίρεση των εισαγωγών μέσω αγωγών.

Αυτό θα κάλυπτε περίπου τα δύο τρίτα των ευρωπαϊκών εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου, αποφεύγοντας όμως να πλήξει το πετρέλαιο που ρέει προς την Ουγγαρία και άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας.

Η συγκεκριμένη λύση θεωρείται ως ένας τρόπος να λυθούν οι ανησυχίες για την ασφάλεια των προμηθειών πετρελαίου που έχουν εκφράσει χώρες όπως η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Τσεχία.

Υπενθυμίζεται, ωστόσο, ότι ο συμβιβασμός που αναζητούν οι Βρυξέλλες παραμένει μια εξαιρετικά δύσκολη προοπτική, υπό το πρίσμα των τοποθετήσεων του Ούγγρου πρωθυπουργού, Βίκτορ Όρμπαν.

Ο τελευταίος έχει ταχθεί πολλές φορές εναντίον του εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, καθώς η χώρα του είναι άμεσα εξαρτημένη από αυτό.

Καθυστερήσεις με συνέπειες για την ευρωπαϊκή οικονομία

Ωστόσο, η εδώ και 25 ημέρες αδυναμία της Ευρώπης των 27 να καταλήξει σε μια συμφωνία σε ό,τι αφορά τον 6^ο κύκλο κυρώσεων έναντι της Ρωσίας, έχει επιφέρει σημαντικές συνέπειες, οδηγώντας, σύμφωνα με το Politico, σε εκτόξευση των τιμών καταναλωτή, δηλαδή σε μεγαλύτερη ακρίβεια και πληθωρισμό.

Σύμφωνα με την ίδια πηγή, οι στρατιές του Πούτιν μπορεί να καταστρέψουν ή να μην καταστρέψουν εντέλει την Ουκρανία, αλλά η αυξανόμενη οργή των ψηφοφόρων για την εκτίναξη των τιμών καταναλωτή συνιστά πολύ πιο άμεσο κίνδυνο να καταψηφιστούν οι Ευρωπαίοι πολιτικοί.

Και παρόλο που η διατήρηση της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας είναι μια πολυδιαφημισμένη προτεραιότητα, δεν ήταν τόσο μεγάλη επιτακτική ανάγκη τις τελευταίες ημέρες όσο η διατήρηση των «ίσων όρων ανταγωνισμού» της ίδιας της Ενιαίας Αγοράς της ΕΕ, η οποία θα γέρνει από ένα συμβιβαστικό σχέδιο για την απαγόρευση του ρωσικού πετρελαίου που παραδίδεται με δεξαμενόπλοια, ενώ θα εξακολουθεί να επιτρέπεται η ροή πετρελαίου μέσω αγωγών.

Ορισμένες χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το θαλάσσιο πετρέλαιο, καθώς και εκείνες που διαθέτουν μεγάλες επιχειρήσεις πετρελαϊκής ναυτιλίας, αντιστάθηκαν αρχικά στην εξαίρεση για το πετρέλαιο μέσω αγωγών, η οποία, όπως και άλλες εξαιρέσεις, προορίζεται να έχει προσωρινό χαρακτήρα.

Ισορροπίες σε λεπτό πάγο

Η αδυναμία της ΕΕ να συμφωνήσει για την αποκοπή μιας από τις πιο ζωτικές πηγές εσόδων που χρησιμοποιεί το Κρεμλίνο για τη χρηματοδότηση του πολέμου ήρθε καθώς οι ρωσικές δυνάμεις αργά αλλά σταθερά στροβιλίζονται μπροστά στην προσπάθειά τους να κατακτήσουν όλη την ανατολική περιοχή Ντονμπάς της Ουκρανίας.

Ουκρανικές πόλεις και χωριά ισοπεδώνονται, τη στιγμη που οι αξιωματούχοι της ΕΕ διαφωνούν για το πώς θα μοιραστούν περίπου 2 δισεκατομμύρια ευρώ που προορίζονται για την ενεργειακή μετάβαση και καθώς οι χώρες κατηγορούν η μία την άλλη ότι εκμεταλλεύονται τον πόλεμο για οικονομικό όφελος.

Με τον ουκρανικό στρατό να υφίσταται βαριές απώλειες και αθώους πολίτες να πεθαίνουν καθημερινά, οι Ουκρανοί αξιωματούχοι βράζουν σιωπηλά από οργή, ιδίως για τις προτάσεις ορισμένων πρωτευουσών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του Παρισιού και της Ρώμης, ότι το Κίεβο θα πρέπει να είναι πρόθυμο να κάνει παραχωρήσεις, ενδεχομένως ακόμη και να παραδώσει εδάφη, για να τερματιστεί ο πόλεμος.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν επικαλέστηκε ακόμη και την ανάγκη να αποφευχθεί οποιαδήποτε «ταπείνωση» της Ρωσίας.

Η παρέμβαση Ζελένσκι και οι υποσχέσεις των Βρυξελλών για την Ουκρανία

Την ίδια στιγμή, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η τοποθέτηση του προέδρου της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος θα μιλήσει στη Σύνοδο της ΕΕ και σκοπεύει, ουσιαστικά, να πιέσει το ευρωπαϊκό μπλοκ, ώστε να τερματίσει τις ρωσικές εξαγωγές, τη στιγμή που μαίνεται ο πόλεμος στη χώρα του.

Σύμφωνα με πληροφορίες από το Euractiv, οι ηγέτες της ΕΕ πρόκειται να συζητήσουν πώς θα βοηθήσουν καλύτερα την Ουκρανία τέσσερις μήνες μετά την εισβολή της Ρωσίας.

Μία από τις υποσχέσεις περιλαμβάνει την πολιτική υποστήριξη για ένα πακέτο δανείων της ΕΕ ύψους 9 δισεκατομμυρίων ευρώ, με ένα μικρό στοιχείο επιχορήγησης για την κάλυψη μέρους των τόκων, ώστε η Ουκρανία να μπορέσει να διατηρήσει την κυβέρνησή της και να πληρώσει τους μισθούς για περίπου δύο μήνες.

Ωστόσο, η απόφαση αναμένεται μόνον αφού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα έχει υποβάλει σχετική πρόταση αναφορικά με τον τρόπο άντλησης των κονδυλίων.

Το σχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής υποδηλώνει επίσης ότι οι ηγέτες της ΕΕ θα υποστηρίξουν τη δημιουργία ενός διεθνούς ταμείου για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο, χωρίς λεπτομέρειες, και θέλουν να εξετάσουν τη δυνατότητα κατάσχεσης των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τον σκοπό αυτό.

Παρέμβαση Σάντσεθ για το ακριβό ηλεκτρικό ρεύμα

Την ίδια ώρα, μείζον ζήτημα θεωρείται και η αύξηση στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος.

Σήμα ότι «το ευρωπαϊκό πρόβλημα της ενέργειας απαιτεί και ευρωπαϊκή λύση» -την οποία θα συνεχίσει να διεκδικεί η Ελλάδα- αναμένεται να εκπέμψει εκ νέου ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στο έκτακτο ραντεβού των «27» στις Βρυξέλλες.

Προς αυτήν την κατεύθυνση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, θα υπογραμμίσει ότι:

«Η μεγάλη εικόνα της ανάγκης απεξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα δεν πρέπει να επισκιάσει τη συζήτηση για την ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων, προκειμένου να μπει φρένο στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και να ανακουφιστούν οι πολίτες».

Κατά τις ίδιες πηγές ενημέρωσης, στην παρέμβαση του, ο κ. Μητσοτάκης θα επαναλάβει την πρόταση του για τη λήψη μέτρων για τον εξορθολογισμό της αγοράς, ώστε να μειωθεί η τελική τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας που φθάνει στον καταναλωτή.

Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ θα ζητήσει περισσότερα μέτρα για την εφαρμογή της μεταρρύθμισης των ευρωπαϊκών αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και τη μείωση των λογαριασμών ενέργειας.

Η Μαδρίτη ζήτησε να συμπεριληφθούν στην ημερήσια διάταξη η επισιτιστική ασφάλεια και η ανάγκη παραγωγής περισσότερων λιπασμάτων στην ΕΕ. Η ισπανική κυβέρνηση θα ζητήσει επίσης από την ΕΕ να λάβει περισσότερα μέτρα για τη μείωση των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος.

Όπως εκτιμά η ίδια πηγή, οι στρατιές του Πούτιν μπορεί να καταστρέψουν ή να μην καταστρέψουν εντέλει την Ουκρανία, αλλά η αυξανόμενη οργή των ψηφοφόρων για την εκτίναξη των τιμών καταναλωτή συνιστά πολύ πιο άμεσο κίνδυνο να καταψηφιστούν οι Ευρωπαίοι πολιτικοί.