Λογαριασμοί ρεύματος: Πώς θα επιστραφούν χρήματα στους πολίτες - Όλο το εθνικό σχέδιο στήριξης

Την Παρασκευή, στις 8:30 πμ στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας αναμένεται να γίνει η εξειδίκευση των μέτρων από τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, τον Αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη, τον Γενικό Γραμματέα Δημοσιονομικής Πολιτικής Θάνο Πετραλιά και τη Γενική Γραμματέα Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου. Την παρουσίαση θα συντονίσει η αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπος Αριστοτελία Πελώνη.

Με τα μέτρα στηριξης θα απορροφηθεί το 70% έως 80% της αύξησης της τιμής της κιλοβατώρας για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και αγρότες και ουσιαστικά, όπως τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, θα ανασταλλεί η ρήτρα αναπροσαρμογής που ευθύνεται για τις αυξήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος.

Αναλυτικά ο τέσσερις άξονες του Εθνικού Προγράμματος Στήριξης για την ακρίβεια στην ενέργεια όπως τους περιέγραψε ο πρωθυπουργός είναι οι ακόλουθοι:

• Πρώτον, η πολιτεία επιστρέφει στον ατομικό τραπεζικό λογαριασμό κάθε ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή πρώτης κατοικίας το 60% όλων των πρόσθετων επιβαρύνσεων που έχει υποστεί, αναδρομικά από τον Δεκέμβριο έως και τον Μάιο.

Το όριο της έκτακτης αυτής αποζημίωσης θα είναι τα 600 ευρώ και θα αφορά όλους πολίτες με ετήσιο εισόδημα έως και 45.000 ευρώ.

Ταυτόχρονα, για τον Μάιο και τον Ιούνιο θα καλύπτεται κατά 50% η όποια αύξηση στην κατανάλωση και πέραν των 300 KWh. Ενώ, επιπλέον, η νέα έκπτωση θα αφορά και τις μη κύριες κατοικίες, και μάλιστα για το σύνολο της μηνιαίας κατανάλωσης.

• Δεύτερον, τα πρόσθετα συγκυριακά έσοδά των επιειρήσεων παραγωγής ρεύματος με βάση το τελικό πόρισμα της Ανεξάρτητης Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, που αναμένεται τις αμέσως επόμενες μέρες, θα φορολογηθούν με ένα ειδικό τέλος ύψους 90%.

Τα ποσά αυτά θα διατεθούν για να ανακουφίσουν ελληνικά νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

• Τρίτον, η ελληνική κυβέρνηση, ανεξάρτητα από τις ευρωπαϊκές αποφάσεις, δρομολογεί από τον Ιούλιο ένα σύστημα που αποσυνδέει τις διεθνείς αυξήσεις του φυσικού αερίου από τους λογαριασμούς ρεύματος στη χώρα. Η διάρκεια αυτού του σχήματος θα έχει ορίζοντα έως και ένα χρόνο.
• Τέταρτον: Τις επόμενες εβδομάδες ξεκινά το πρόγραμμα «Ανακυκλώνω - αλλάζω συσκευή», που πριμοδοτεί γενναία την απόσυρση των παλιών, ενεργοβόρων κλιματιστικών και ψυγείων.

Επίσης, το φθινόπωρο, παράλληλα με το πρόγραμμα «Εξοικονομώ» των κατοικιών, δρομολογείται και το «Εξοικονομώ για Επιχειρήσεις». Ένα σχέδιο που θα επιτρέπει, μεταξύ άλλων, την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών μονάδων στις στέγες των κτηρίων τους.

Πώς και πότε θα καταβληθεί το επίδομα ενέργειας

Με εισοδηματικά κριτήρια και με αυτόματες διαδικασίες θα δοθεί το αναδρομικό επίδομα ενέργειας στα νοικοκυριά που θα αποσβέσει μέρος των επιβαρύνσεων που έχουν υποστεί από τις ανατιμήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρονικού ρεύματος από τον Δεκέμβριο έως τον Μάιο.

Την εξειδίκευση των προϋποθέσεων, των κριτηρίων και του χρονοδιαγράμματος της χορήγησης της έκτακτης ενίσχυσης που φθάνει τα 600 ευρώ για τα νοικοκυριά με ετήσιο εισόδημα έως 45.000 ευρώ θα ανακοινώσει το πρωί της Παρασκευής ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταικούρας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το επίδομα θα είναι κλιμακωτό ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος και αντιστρόφως ανάλογο δηλαδή όσο πιο χαμηλό είναι το εισόδημα τόσο υψηλότερο θα είναι το ποσό της ενίσχυσης.

Για παράδειγμα αν κάποιος δηλώνει στην εφορία 10.000 ευρώ θα λάβει επίδομα 500 ευρώ ενώ για εισόδημα 40.000 ευρώ το ποσό θα περιορίζεται στα 100 ευρώ.

Παράλληλα ένα από τα κριτήρια θα είναι η σύνθεση του νοικοκυριού δηλαδή θα λαμβάνονται υπόψη και ο αριθμός των μελών του.

Αρμόδιοι παράγοντες επισημαίνουν ότι ο προσδιορισμός του εισοδήματος θα γίνεται αυτόματα από τις φορολογικές αρχές με βάση τις δηλώσεις στο Taxisnet και αφήνουν να εννοηθεί ότι η βάση υπολογισμού θα είναι τα περυσινά εισοδήματα. Σχετικά με την καταβολή του επιδόματος διευκρινίζουν ότι για όσους πληρούν τα κριτήρια το ποσό θα πιστωθεί στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς.

Για το χρόνο πληρωμής το επικρατέστερο σενάριο είναι η καταβολή του επιδόματος να γίνει έως τις αρχές Ιουνίου.

Μέτρα στήριξης: Πώς επηρεάζονται πάροχοι και τιμές ηλεκτρικού ρεύματος

Σύμφωνα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, οι επιχειρήσεις παραγωγής ρεύματος θα κληθούν να καταβάλουν το δικό τους μέρισμα αλληλεγγύης στην κοινωνία, που δοκιμάζεται από την ακρίβεια.

Με βάση, λοιπόν, το τελικό πόρισμα της Ανεξάρτητης Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, που αναμένεται τις αμέσως επόμενες μέρες, τα πρόσθετα συγκυριακά έσοδά τους θα φορολογηθούν με ένα ειδικό τέλος ύψους 90%.

«Πρόκειται, άλλωστε, για ποσά τα οποία θα διατεθούν για να ανακουφίσουν ελληνικά νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Γιατί είναι ώρες δράσης της πολιτείας αλλά και ώρες ευθύνης όλων μας», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.

Σε ό,τι αφορά αυτή καθαυτή την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι ανεξάρτητα από τις ευρωπαϊκές αποφάσεις, η ελληνική κυβέρνηση, με δική της πρωτοβουλία, δρομολογεί από τον Ιούλιο ένα σύστημα που αποσυνδέει τις διεθνείς αυξήσεις του φυσικού αερίου από τους λογαριασμούς ρεύματος στη χώρα. Η διάρκεια αυτού του σχήματος θα έχει ορίζοντα έως και ένα χρόνο.

«Με απλά λόγια, και με μία διπλή κρατική παρέμβαση τόσο στη χονδρική όσο και στη λιανική αγορά ενέργειας, θέτουμε ένα έμμεσο πλαφόν. Και, ταυτόχρονα, σταθεροποιούμε τις τιμές που φτάνουν στον καταναλωτή. Αναστέλλεται έτσι ουσιαστικά η ρήτρα αναπροσαρμογής. Και «κόβονται μαχαίρι» τα υπερέσοδα των εταιρειών ενέργειας», σημείωσε – μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός.

Αλλαγή ηλεκτρικών συσκευών και εξοικονόμηση ρεύματος

Πέραν των άμεσων παρεμβάσεων στις αυξήσεις των λογαριασμών, ανακοινώθηκαν επιπλέον μέτρα που θα συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ρεύματος, με αποτέλεσμα επιπλέον κέρδος για τους πολίτες.

Συγκεκριμένα, τα μέτρα αυτά αφορούν αλλαγή ενεργοβόρων συσκευών, εγκατάσταση φωτοβολταϊκών μονάδων στις στέγες κτηρίων, ενώ οι πολίτες καλούνται να κάνουν μικρές αλλαγές όπως οι ρυθμίσεις των κλιματιστικών.

Αναλυτικά, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός:

Τις επόμενες εβδομάδες ξεκινά το πρόγραμμα «Ανακυκλώνω - αλλάζω συσκευή», που πριμοδοτεί γενναία την απόσυρση των παλιών, ενεργοβόρων κλιματιστικών και ψυγείων.

Το φθινόπωρο, παράλληλα με το πρόγραμμα «Εξοικονομώ» των κατοικιών, δρομολογείται και το «Εξοικονομώ για Επιχειρήσεις». Ένα σχέδιο που θα επιτρέπει, μεταξύ άλλων, την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών μονάδων στις στέγες των κτηρίων τους.

Η φθηνότερη ενέργεια όμως είναι αυτή που δεν καταναλώνεται ποτέ. Συνεπώς, μικρές αλλαγές στις συνήθειες μας, όπως μικρές αλλαγές στις ρυθμίσεις των κλιματιστικών μας, θα φέρουν αμέσως και χαμηλότερους λογαριασμούς. Ετσι βοηθούμε και το περιβάλλον αλλά και το πορτοφόλι μας.

Η ακτινογραφία των μέτρων στήριξης

Τους βασικούς άξονες και στόχους των παρεμβάσεων κατά της ενεργειακής ακρίβειας αναλύουν κυβερνητικές πηγές μέσα από τέσσερις ερωτήσεις και ισάριθμες απαντήσεις.

Όπως σημειώνουν ο βασικός στόχος ήταν η ανακούφιση νοικοκυριών και επιχειρήσεων από τις υπέρογκες αυξήσεις στα τιμολόγια και η επαναφορά των τιμών στους λογαριασμούς ρεύματος σε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα από τα σημερινά.

Ουσιαστικά, όπως τόνισε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αναστέλλεται η ρήτρα αναπροσαρμογής που ευθύνεται για τις αυξήσεις στα τιμολόγια ρεύματος.

Ποιός ο σκοπός και βασικά στοιχεία των σημερινών ανακοινώσεων;

Όπως επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, σκοπός και βασικά στοιχεία των σημερινών ανακοινώσεων είναι:

• Πρώτον, πώς θα ανακουφίσουμε περαιτέρω και με αναδρομικότητα όλους τους πολίτες που είδαν υπέρογκες αυξήσεις στα τιμολόγια τους από τον Δεκέμβριο εως τον Μάιο και πως διαμορφώνονται οι προσθετες ενισχυσεις για κύριες και δευτερεύουσες κατοικιες έως τον Ιούνιο.

Η Πολιτεία επιστρέφει στον ατομικό τραπεζικό λογαριασμό κάθε ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή πρώτης κατοικίας το 60% των πρόσθετων επιβαρύνσεων τις οποίες έχει υποστεί από τον Δεκέμβριο έως τον Μάϊο. Το όριο της έκτακτης αυτής αποζημίωσης θα είναι τα 600 ευρώ και θα αφορά όλους τους συμπολίτες μας με ετήσιο εισόδημα έως 45.000 ευρώ.

Ταυτόχρονα για τον Μάϊο και τον Ιούνιο θα καλύπτεται κατά 50% η όποια αύξηση στην κατανάλωση και πέραν των 300 kwh που επιδοτούνται έως σήμερα. Η νέα έκπτωση θα αφορά και τις μη κύριες κατοικίες και μάλιστα για το σύνολο της μηνιαίας κατανάλωσής τους. Τα μέτρα πλέον με σταθερό προσανατολισμό τους πιο αδύναμους αυτή τη φορά, στοχεύουν και στη σημαντική ανακούφιση της μεσαίας τάξης.

• Δεύτερον, πώς θα παρέμβουμε στην αγορά ενέργειας, χονδρική και λιανική, με έναν μόνιμο και δίκαιο τρόπο που θα εξορθολογίσει την αγορά και θα σταθεροποιήσει τις τιμές σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τα σημερινά.

Η ελληνική κυβέρνηση δρομολογεί από τον Ιούλιο με δική της πρωτοβουλία ένα σύστημα που κόβει τον γόρδιο δεσμό μεταξύ των αυξήσεων στις διεθνείς τιμές του φυσικού αερίου και τους λογαριασμούς της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Με μια διπλή παρέμβαση τόσο στη χονδρική όσο και στη λιανική αγορά ενέργειας θέτουμε έμμεσο πλαφόν στην αγορά λιανικής και σταθεροποιούμε τις τιμές λιανικής για τους επόμενους 6-12 μήνες.

Αναστέλλουμε έτσι για όσο διαρκεί αυτό το σχήμα, τη Ρήτρα Αναπροσαρμογής και κόβουμε μαχαίρι τα συγκυριακά υπερέσοδα των εταιρειών ενέργειας.

• Τρίτον, πώς θα διαχειριστούμε τα λεγόμενα υπερέσοδα των εταιριών ενέργειας ώστε να υπάρξει μια δίκαιη συλλογική μοιρασιά του βάρους των ανατιμήσεων
• Και τέταρτον, πώς μπορεί το κράτος να βοηθήσει τους καταναλωτές να προσαρμοστούν καλύτερα στα νέα δεδομένα και να μειώσουν τα ενεργειακά τους έξοδα σε μόνιμη βάση μέσα από δράσεις ενεργειακής εξοικονόμησης.

Ποιες είναι οι κυβερνητικές παρεμβάσεις έως σήμερα;

Όπως σημειώνουν οι ίδιες πηγές «από την έναρξη του πολέμου, έχουν σημειωθεί διαδοχικά ρεκόρ υψηλών διεθνών τιμών στο φυσικό αέριο και την ηλεκτρική ενέργεια που έχουν οδηγήσει τουλάχιστον τρεις φορές πάνω τις τιμές τους σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα. Για αυτό το λόγο η κυβέρνησή μας, από την πρώτη στιγμή και διαβλέποντας την ένταση και τις επιπτώσεις της διεθνούς ενεργειακής κρίσης σε λογαριασμούς ενέργειας, αγαθά πρώτης ανάγκης και πρώτες ύλες, έχει κινηθεί σε τρεις άξονες»:

• Με στοχευμένα μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων συνολικού ύψους 4 δις ευρώ έως τώρα -από τα μεγαλύτερα πακέτα ενίσχυσης στην ΕΕ
• Με δυναμικές προτάσεις και συμμαχίες στο ευρωπαϊκό επίπεδο για κοινή παρέμβαση στις διεθνείς αγορές φυσικού αερίου που θα αποσυνδέει προσωρινά την επίδραση της τιμής του στο ηλεκτρικό ρεύμα
• Με νομοθετικές πρωτοβουλίες, συνεχείς ελέγχους και αυστηρά πρόστιμα σε όσους επιτήδειους επιχειρούν να κερδοσκοπήσουν πάνω στην διεθνή κρίση

Στο ερώτημα λοιπόν «τι έχετε κάνει έως σήμερα και γιατί δεν κινηθήκατε πιο γρήγορα» η απάντηση είναι πως έχουμε κάνει ήδη πολλά, σίγουρα περισσότερα και νωρίτερα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Γνωρίζοντας όμως οτι και αυτά δεν είναι αρκετά για να καλύψουν το σύνολο των αυξήσεων για ολους τους καταναλωτες και αναμένοντας ταυτόχρονα και τις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες.

Συνοπτικά:

• Είμαστε η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που δημιούργησε το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης στο οποίο οδηγούνται τα υπερέσοδα του ειδικού λογαριασμού των ΑΠΕ, του ειδικού λογαριασμού των ΥΚΩ, καθώς και τα έσοδα από τις δημοπρασίες των ρύπων CO2 για να επιστρέψουν ως εκπτώσεις στους λογαριασμούς ρεύματος.
• Μέχρι σήμερα έχουν δοθεί από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης 2,2 δις για επιδοτήσεις και επιπλέον 1,1 δις από ΔΕΗ και ΔΕΠΑ εμπορίας σε εκπτώσεις σε ρεύμα και φυσικό αέριο, επιχειρώντας να μετριάσουμε τις εκρηκτικές αυξήσεις της ενέργειας.
• Για ένα σημαντικό αριθμό νοικοκυριών που προσεγγίζει το 70%, 2,3 εκ. Νοικοκυριά για την ακρίβεια, που καταναλώνουν μέχρι 300 kwh το μήνα για την κύρια κατοικία του, απορροφούμε έως και το 80% της αύξησης.
• Επιπλέον, περισσότερες από 1.250.000 πολύ μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις που έβλεπαν τους λογαριασμούς ρεύματος να είναι δυσβάσταχτοι τους προηγούμενους μήνες, από τον Απρίλιο και μετά χάρις στην πολύ αυξημένη επιδότηση αλλά και τις αναδρομικές επιδοτήσεις για τις καταναλώσεις των μηνών Δεκεμβρίου 2021 έως και 30 Απριλίου, θα διαπιστώσουν στους λογαριασμούς που θα λάβουν το επόμενο διάστημα, την θετική επίπτωση των ενισχύσεων της κυβέρνησης στην ελάφρυνση του ενεργειακού τους κόστους.

Άρα δεν υπάρχει πρόβλημα; Φυσικά και υπάρχει και είναι σοβαρό γι΄αυτό κι επεμβαίνουμε με αυτόν τον τρόπο. Το πρόβλημα εντοπίζεται, κυρίως,στα περίπου 1 εκ. νοικοκυριά που θερμαίνονται κατά τη διάρκεια του χειμώνα με ηλεκτρικό ρεύμα, με αποτέλεσμα να καταναλώνουν πολλή περισσότερη ενέργεια από αυτήν που επιδοτείται με ένα μεγάλο μέρος αυτής της κατανάλωσης να έχει μείνει εκτός επιδότησης.

Τι επιτυγχάνεται με τη διπλή μόνιμη παρέμβαση (χονδρική και λιανική) από τον Ιούλιο;

• Επανέρχονται οι τιμές ηλεκτρικού ρεύματος σε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα από τα σημερινά
• κόβεται μαχαίρι τη δημιουργία υπερεσόδων από τη χρηματιστηριακή αγορά
• Αναστάλλεται ουσιαστικά τη ρήτρα αναπροσαρμογής
• Ρυθμίζεται στη βάση ενός αντικειμενικού και δίκαιου τρόπου υπολογισμού που έχει επεξεργαστεί η ΡΑΕ, τις εύλογες τελικες τιμές καταναλωτή στη βάση του μεταβλητού κόστους των παρόχων ενέργειας. Καλύπτουμε κατά 70% έως 80% τις αυξήσεις επι των τιμών ηλεκτρικού ρευματος προ της κρισης.

Τι συμβαίνει με τα υπερέσοδα των παραγωγών ενέργειας;

«Η απόφαση της κυβέρνησης είναι ότι τα έσοδα αυτά -όταν πιστοποιηθούν από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας- θα φορολογηθούν με 90%. Αναμένουμε την απόφαση της ΡΑΕ επ’αυτού. Όπως έχει δηλώσει ο Πρωθυπουργός, θα επιβληθεί το ποσόν που αναλογεί ως έκτακτο τέλος σε όλες τις επιχειρήσεις ενέργειας από τον Οκτώβριο του 2021 έως τον Ιούνιο του 2022. Το τέλος αυτό θα τροφοδοτήσει μέρος των πρόσθετων εκπτώσεων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Με το νέο μηχανισμό που τίθεται σε εφαρμογή από τον Ιούλιο σταματάει η παραγωγή υπερεσόδων», υπογραμμίζουν πηγές από την κυβέρνηση.