Συνάντηση Μητσοτάκη - Μπάιντεν: Πώς κλείδωσε το τετ-α-τετ των δυο ηγετών - Η ατζέντα των συζητήσεων

Η πρώτη συνάντηση με τον Τζο Μπάιντεν προγραμματίστηκε για τις 16 Μαΐου, τα επιτελεία όμως σε Αθήνα και Ουάσιγκτον δουλεύουν εδώ και αρκετό πάνω στην προετοιμασία της.

Ο πρωθυπουργός άλλωστε διατηρεί πολύχρονη γνωριμία με τον 46^ο Πρόεδρο των ΗΠΑ, ενώ είναι κοινό μυστικό ό,τι για τη δια ζώσης επαφή των δυο ηγετών θα προσφέρονταν διαφορετικά ορόσημα, εάν δεν είχαν ενσκήψει οι περιορισμοί της πανδημίας.

Η ατζέντα

Σε κάθε περίπτωση όμως η παρουσία Μητσοτάκη στο Οβάλ Γραφείο, έρχεται στην πιο εύθραυστη, γεωπολιτικά, συγκυρία αλλά και σε μια στιγμή κατά την οποία οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις έχουν ανέλθει στο ιστορικά, υψηλότερο επίπεδο τους, όπως σταθερά επισημαίνεται και από τις δυο πλευρές. Επιστέγασμα της αποτελεί η πρόσφατη ανανέωση της MDCA, το στέμμα της διμερούς, αμυντικής συνεργασίας, στο οποίο προστίθενται συνεχώς νέα «διαμάντια», σαν τη «Σούδα του Βορρά» όπως χαρακτηρίζεται το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης.

Από την άλλη αυτή η δυναμική επιβεβαιώνεται και στην ευθυγράμμιση Αθήνας και Ουάσιγκτον απέναντι στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τόσο στο σκέλος της αμυντικής και ανθρωπιστικής συνδρομής του Κιεβου, όσο και σε εκείνο των δυτικών κυρώσεων κατά της Μόσχας. Ζητήματα που αναπόδραστα θα τεθούν στο επίκεντρο των συζητήσεων που θα έχουν οι δυο ηγέτες αλλά και των πιθανών διευρυμένων συνομιλιών που θα λάβουν χώρα καθώς θα πρέπει να θεωρείται βέβαιη η παρουσία στην ελληνική αποστολή των Νίκου Δένδια και Νίκου Παναγιωτόπουλου.

Η ατζέντα των συζητήσεων για την αμυντική συνεργασία έχει ανοιχτά θέματα, όπως η περαιτέρω ενίσχυση των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων με αμερικανικούς εξοπλισμούς. Η πρόσκτηση μαχητικών αεροσκαφών 5^ης γενιάς, F-35, είναι ένα από αυτά ταυτόχρονα όμως υπάρχει και η κάλυψη αναγκών που θα προκύψουν από την αναγκαστική, λόγω των κυρώσεων στη Ρωσία, αναμόρφωση του ελληνικού οπλοστασίου και την σταδιακή απομάκρυνση συστημάτων ρωσικής κατασκευής. Απομένει δε, να προσδιοριστούν τα πρόσωπα που θα εκπροσωπήσουν τα οικονομικά και επενδυτικά χαρτοφυλάκια, που αποτελούν κρίσιμο κρίκο στην διμερή συνεργασία.

Οι επαφές

Η προαναγγελία, πάντως, του ταξιδιού του πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον, από τον επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας αποτελεί τη δοκιμή μιας δυσάρεστης έκπληξης για την Τουρκία. Στο tweet του για την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε τη Μεγάλη Πέμπτη με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο Άντονι Μπλίνκεν γνωστοποίησε ότι συζητήθηκε και η επικείμενη συνάντηση του μηχανισμού 3+1(Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ+ ΗΠΑ) που αποτελεί ένα από τα σχήματα τα οποία προκαλούν τη δυσθυμία της Άγκυρας.

Σε κάθε περίπτωση, οι πρώτες πληροφορίες θέλουν στο πολυήμερο ταξίδι του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ, πέραν των επαφών υψηλού επιπέδου με την αμερικανική διοίκηση, να οργανώνονται και συναντήσεις με στελέχη της Γερουσίας και των υπολοίπων θεσμών καθώς επίσης και με παράγοντες της ελληνικής και ελληνοκυπριακής ομογένειας, ενώ θα απευθύνει ομιλία και στο Κογκρέσο. Το Σικάγο αλλά και η Βοστώνη θεωρούνται κάποιοι από τους σίγουρους σταθμούς του ταξιδιού του Κυριάκου Μητσοτάκη στις ΗΠΑ.

Οι ελληνικές προσβάσεις

Ο πρωθυπουργός ήταν από τους πρώτους ηγέτες με τους οποίους ο νεοεκλεγείς, τότε, Τζο Μπάιντεν είχε τηλεφωνική επικοινωνία. Οι δυο ηγέτες άλλωστε διατηρούν πολύχρονη και μάλιστα κατά την επίσκεψη του Τζο Μπάιντεν στην Αθήνα το 2017, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, πολύωρη συνάντηση με τον τότε αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ομπάμα, στα γραφεία της Νέας Δημοκρατίας στην οδό Πειραιώς.

Τις ελληνικές προσβάσεις στον νέο…Λευκό Οίκο ενισχύουν και οι μεθοδικά καλλιεργημένες σχέσεις στενών συνεργατών του Κυριάκου Μητσοτάκη με στελέχη της ομάδας Μπάιντεν και οι οποίες εκτείνονται σε βάθος χρόνου πριν από την ανάληψη της αμερικανικής προεδρίας. Ο Άντονι Μπλίκεν και ο πρώην κάτοικος Αθηνών, καθώς χρημάτισε πρέσβης των ΗΠΑ στην ελληνική πρωτεύουσα, ο Νίκολας Μπέρνς, έχουν ανοιχτό κανάλι επικοινωνίας με δυο σημαντικά στελέχη του πρωθυπουργικού επιτελείου: τον Θανάση Μπακόλα, σύμβουλο του Κυριάκου Μητσοτάκη για τα θέματα που αφορούν στις σχέσεις της Ελλάδας με την ΕΕ και τις ΗΠΑ, και το εμπειρότατο στέλεχος της ελληνικής διπλωματίας,πρώην διπλωματική σύμβουλο του Πρωθυπουργού και νυν πρέσβης της χώρας μας στην Ουάσιγκτον κα Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου.

Είναι επίσης σαφές ότι ακόμη ένας σύμμαχος βρίσκεται και στο πρόσωπο της πρώτης γυναίκας αντιπροέδρου στην ιστορία των ΗΠΑ, της Καμάλα Χάρις αλλά και στου «Δεύτερου Κυρίου», τον σύζυγο της δηλαδή Ντάγκλας Έμχοφ, ο οποίος στην ομογένεια καταγράφεται ως υποστηρικτής των ελληνικών θέσεων. Η Αθήνα από την έναρξη της θητείας Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο διέκρινε τη δημιουργία, επιπλέον θετικών προοπτικών στις ελληνο-αμερικανικές σχέσεις μετά και την σημαντική μετατόπιση της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ από το μοντέλο των ίσων αποστάσεων. Βάση, η οποία κατά την κυβερνητική εκτίμηση δημιουργήθηκε κατά τους τελευταίους μήνες της διοίκησης Τράμπ και παρά τη θερμή σχέση που διατηρούσε ο αμφιλεγόμενος, πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Αυτό που έμπειροι αξιωματούχοι αποκωδικοποιούν ως στήριξη του βαθέως κράτους των ΗΠΑ και αποτυπώθηκε:

• Καταρχάς στις διαδοχικές επισκέψεις του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Μάικ Πομπέο.
• Επιπλέον μέσα από τις κοινές ασκήσεις των Ενόπλων Δυνάμεων Ελλάδας και ΗΠΑ.
• Ακόμη με το ισχυρό μήνυμα του περάσματος του αεροπλανοφόρου Αϊζενχάουερ νοτίως της Κρήτης σε μια κρίσιμη κάμπη για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
• Επίσης με την απόφαση για μόνιμο ελλιμενισμό του πολεμικού πλοίου USS Hershel «Woody» Williams στην αμερικανική βάση της Σούδας και φυσικά με την αμερικανική ψήφο εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία, με την επένδυση – μαμούθ της Microsoft, την εξίσου μεγάλη χρηματοδότηση της Pfizer στο πρότζεκτ στη Βόρεια Ελλάδα κ.α.