ΕΕ: Σκληρή γλώσσα για την Τουρκία από το Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών

Παράλληλα, καταγράφονται έντονες και σοβαρές ανησυχίες για τις κυβερνητικές παρεμβάσεις στην Κεντρική Τράπεζα και τη λειτουργία της αγοράς, που έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην αγορά εργασίας και αυξάνουν τη φτώχεια.

Όσον αφορά στα θέματα ελληνικού ενδιαφέροντος, το Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι η Τουρκία πρέπει να σταματήσει όλες τις απειλές και ενέργειες που βλάπτουν τις σχέσεις καλής γειτονίας, να εξομαλύνει τις σχέσεις της με την Κυπριακή Δημοκρατία και σεβαστεί την κυριαρχία όλων των κρατών-μελών της ΕΕ στα χωρικά ύδατα και τον εναέριο χώρο τους, καθώς και τα κυριαρχικά δικαιώματα τους, συμπεριλαμβανομένου, μεταξύ άλλων και του δικαιώματος εξερεύνησης και εκμετάλλευσης φυσικών πόρων σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ και το Διεθνές Δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).

Το Συμβούλιο της ΕΕ επαναλαμβάνει ότι η αναγνώριση από την Τουρκία όλων των κρατών-μελών και η εκπλήρωση των υποχρεώσεων της έναντι αυτών, συμπεριλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι απαραίτητη, ζητεί λύση του Κυπριακού στο πλαίσιο των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και καταδικάζει τις μονομερείς ενέργειες στα Βαρώσια.

Το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων υπενθυμίζει ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 24-25 Ιουνίου 2021 επισήμανε το στρατηγικό συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ανάπτυξη μιας συνεργατικής και αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία.

Τέλος, σημειώνει με λύπη ότι η Τουρκία απομακρύνεται όλο και περισσότερο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και επαναλαμβάνει τα προηγούμενα συμπεράσματα που έλεγαν ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της χώρας βρίσκονται σε αδιέξοδο και δεν υπάρχει καμία σκέψη για άνοιγμα ή κλείσιμο κεφαλαίων.

Δήλωση Βαρβιτσιώτη

«Θα πρέπει να υπάρχει ένα πλαίσιο σταθερών κυρώσεων απέναντι σε οποιονδήποτε θέλει να εργαλειοποιήσει τους μετανάστες και τους πρόσφυγες για να αποσταθεροποιήσει είτε την Ευρωπαϊκή Ένωση, είτε χώρες-μέλη», τόνισε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, προσερχόμενος σήμερα στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ στις Βρυξέλλες.

Στο πλαίσιο της προετοιμασίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (16/12), επανέφερε τη σχετική πρόταση της Ελλάδας για ένα «συνολικό πλαίσιο κυρώσεων απέναντι σε οποιονδήποτε επιβουλεύεται τη συνοχή της ΕΕ αλλά και εκμεταλλεύεται την ανθρωπιά μας» - όπως είπε - «για να μην ξαναδούμε τα φαινόμενα στον Έβρο, για να μην είμαστε εκτεθειμένοι απέναντι στις απειλές τύπου Λουκασένκο».

Ικανοποίηση για τη Σερβία

Ο κ. Βαρβιτσιώτης εξέφρασε την ικανοποίησή του που στο περιθώριο του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων πραγματοποιήθηκε η πρώτη Διακυβερνητική Διάσκεψη ΕΕ-Σερβίας και το άνοιγμα των πρώτων κεφαλαίων των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, το οποίο «για εμάς αποτελεί κορυφαίο γεγονός», καθώς «θέλουμε τα Δυτικά Βαλκάνια, και ιδιαίτερα η Σερβία, να προχωρήσει κοντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση».

Γερμανικές «πλάτες» στην Τουρκία

Πάντως χτες, Δευτέρα, η Γερμανία «πάτησε φρένο» στην επιβολή ευρωπαϊκών κυρώσεων στη Τουρκία ως απάντηση στις μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας στην περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων.

Η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Αναλένα Μπέρμποκ, ζήτησε να μην ληφθεί αποόφαση όσον αφορά στην επιβολή μέτρων για τις παράνομες τουρκικές ενέργειες με το άνοιγμα των Βαρωσίων, προτάσσοντας το γεγονός ότι η νέα κυβέρνηση συνασπισμού δεν είχε τον απαιτούμενο χρόνο να μελετήσει το έγγραφο επιλογών που κυκλοφόρησε την περασμένη εβδομάδα, καθώς και τις επιπτώσεις των όποιων αποφάσεων ληφθούν.

Με την προσέγγιση της Γερμανίας συντάχθηκε η Ιταλία, ενώ η Ολλανδία εξέφρασε γενική επιφύλαξη ως προς το ενδεχόμενο λήψης των όποιων μέτρων.

Στον αντίποδα, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, υπογράμμισε κατά τις εργασίες του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων την ανάγκη λήψης αποφάσεων δεδομένου ότι συζητείται επί μακρόν το ζήτημα των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας στην Αμμόχωστο και πλέον έχουμε ενώπιόν μας ένα έγγραφο επιλογών που συμπεριλαμβάνει νομικά και πολιτικά μέτρα.

Ο Ζοζέπ Μπορέλ φέρεται να αναγνώρισε την καταλυτική σημασία της υιοθέτησης τολμηρών μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης σε σχέση με την περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου για την προοπτική επίλυσης του Κυπριακού προβλήματος.

Κυρώσεις κατά προσώπων και οντοτήτων

Έτσι, το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ στις Βρυξέλλες αποφάσισε την προετοιμασία ενός νομικού καθεστώτος κυρώσεων κατά προσώπων και οργανισμών που εμπλέκονται στις μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας στα Βαρώσια, θα εξετάσουν οι Μόνιμοι Αντιπρόσωποι της ΕΕ (COREPER).

Όπως είπε ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Ζοζέπ Μπορέλ, οι υπουργοί Εξωτερικών συζήτησαν το «έγγραφο επιλογών» με κυρώσεις κατά της Τουρκίας, αναλύοντας τις διαφορετικές προσεγγίσεις. Αυτή η συζήτηση οδήγησε σε μια απόφαση για έναρξη εργασιών για ένα νομικό πλαίσιο καθεστώτος κυρώσεων της ΕΕ, κατά προσώπων και οντοτήτων που εμπλέκονται ευθέως στο παράνομο άνοιγμα των Βαρωσίων. τον Ιούλιο του 2021

Το COREPER θα πρέπει τώρα να αξιολογήσει προσεκτικά τις διάφορες προτάσεις και ειδικότερα να αρχίσει να εργάζεται επ' αυτών. Ο Ζ. Μπορέλ απέφυγε να δώσει ένα λεπτομερές χρονοδιάγραμμα, ωστόσο τόνισε ότι είναι σαφές ότι το COREPER θα αρχίσει να εργάζεται για τη δημιουργία ενός συγκεκριμένου καθεστώτος κυρώσεων.

Σε ρητορικό επίπεδο πάντως, οι υπουργοί επανέλαβαν ότι είναι σημαντικό η Τουρκία να εμπλακεί εκ νέου σοβαρά στη διαδικασία του ΟΗΕ και να απέχει από κάθε ενέργεια που θα επιδείνωνε περαιτέρω την κατάσταση στο πεδίο. Εξέφρασαν επίσης την αλληλεγγύη τους απέναντι στην Κύπρο και την υποστήριξή τους στη διαπραγματευτική διαδικασία υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Εθνών και τον Ειδικό Αντιπρόσωπο και επικεφαλής της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο Κόλιν Στιούαρτ.

Το προσχέδιο του λεγόμενου «εγγράφου επιλογών» (option paper) περιλαμβάνει πιθανά νομικά και πολιτικά μέτρα, και τέθηκε επί τάπητος την περασμένη εβδομάδα στη συνάντηση των μόνιμων αντιπροσώπων των κρατών-μελών της ΕΕ (COREPER).

Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, οι επιλογές περιλαμβάνουν επίσης και την περικοπή κονδυλίων για την Τουρκία από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) ή τα προενταξιακά ταμεία, πιθανό πάγωμα διαλόγου υψηλού επιπέδου και στοχευμένες κυρώσεις κατά ατόμων που ευθύνονται για τις ενέργειες στα Βαρώσια, με το Συμβούλιο ωστόσο να μην τολμάει να πάρει την πολιτική πρωτοβουλία για την επίβολή ανάλογων κυρώσεων.