Το Βερολίνο αποφεύγει να πάρει θέση για τις κυρώσεις στην Τουρκία

Το απόγευμα της Κυριακής η Τουρκία παρέτεινε μέχρις τις 27 Αυγούστου τη Navtex για το Oruc Reis. Η κίνηση αυτή της Άγκυρας, που τορπιλίζει την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών Ελλάδας – Τουρκίας, οδηγεί στην εκτίμηση ότι μπαίνουμε σε μια περίοδο μακράς έντασης, ίσως τη μακρότερης των τελευταίων δεκαετιών. Πέρα από την τρέχουσα τουρκική Navtex, θα πρέπει να αναμένουμε νέες έρευνες στην περιοχή μεταξύ Ρόδου, Καρπάθου και Κύπρου. Είναι η πρώτη φορά όπου τα πολεμικά σκάφη των δύο χωρών βρίσκονται σε τόσο κοντινή απόσταση για τόσο μεγάλο διάστημα.

Έχει ιδιαίτερη σημασία ότι η Navtex παρατάθηκε ενώ:

• Σήμερα εισήχθη στη Βουλή η Συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου -η παράταση της Navtex θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και «αντίποινα» τρόπον τινά.
• Την Τρίτη επισκέπτεται την Αθήνα και την Άγκυρα ο Χάικο Μάας. Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών επιδιώκει να γίνει εκ νέου στο Βερολίνο στις 28 Αυγούστου η συνάντηση του εκπροσώπου του Ερντογάν, Ιμπραχίμ Καλίν, της υπεύθυνης Ευρωπαϊκών Θεμάτων του Μεγάρου Μαξίμου, Ελένης Σουρανή και του συμβούλου εξωτερικής πολιτικής της Άνγκελα Μέρκελ, Γιαν Χέκερ. Η συνάνηση θα γίνει στο περιθώριο του άτυπου Συμβουλίου των ΥΠΕΞ της ΕΕ.

Η ελληνική απάντηση

Μετά τη δημοσιοποίηση της παράτασης της τουρκικής Navtex, πηγές της ελληνικής κυβέρνησης είπαν:

«Η Τουρκία με τη συνέχιση της προκλητικής συμπεριφοράς της το μόνο που κάνει είναι να δείχνει σε όλο τον κόσμο ότι η αναφορά στο Διεθνές Δίκαιο και στον διάλογο είναι καθαρά προσχηματική. Με τη συμπεριφορά αυτή το μόνο που καταφέρνει είναι αρνητικές συνέπειες για την ίδια».

Σήμερα η Αθήνα έκανε ένα βήμα παραπέρα, ανακοινώνοντας μεγάλη αεροναυτική άσκηση στην ανατολική Μεσόγειο στην οποία θα συμμετέχουν μόνο ελληνικές δυνάμεις. Στο πλαίσιο της ελληνικής άσκησης, εκδόθηκε Navtex, η οποία δεσμεύει περιοχή ΝΑ της Κρήτης, Καρπάθου, Ρόδου και νοτίως Καστελορίζου. Η ελληνική Navtex θα ισχύσει από τις πρωινές ώρες της 25ης Αυγούστου ώς τις βραδυνές ώρες της 27ης Αυγούστου 2020.

Ο Στέλιος Πέτσας έκανε το εξής σχόλιο στο briefing:

Η Ελλάδα με ψυχραιμία και ετοιμότητα απαντά τόσο στο διπλωματικό, όσο και στο επιχειρησιακό πεδίο. Και με εθνική αυτοπεποίθηση κάνει ό,τι χρειάζεται για να προασπίσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα.

Αλληλεγγύη της ΕΕ

Η ΕΕ διά της εκπροσώπου της της Κομισιόν για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Ναμπίλα Μασράκι, εξέφρασε την αλληλεγγύη της στην Ελλάδα και την Κύπρο. Η κ. Μασράκι είπε συγκεκριμένα για την τουρκική Navtex:

«Οι Ευρωπαίοι ηγέτες εκφράζουν την ανησυχία τους για τις αυξανόμενες εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και υπογραμμίζουν την ανάγκη αποκλιμάκωσης, τονίζοντας παράλληλα την πλήρη αλληλεγγύη τους στην Ελλάδα και την Κύπρο.»

Η Ναμπίλα Μασράλι αναφέρθηκε και σε προηγούμενα συμπεράσματα Συνόδων Κορυφής όπου υπήρξε καταδίκη της Τουρκίας. Σημείωσε ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες θα επανέλθουν στο θέμα κατά τη Σύνοδο Κορυφής του Σεπτεμβρίου, όπως επίσης «επί μακρόν» και στο Άτυπο Συμβούλιο των Ευρωπαίων Υπουργών Εξωτερικών την Πέμπτη, «με όλες τις εναλλακτικές να παραμένουν στο τραπέζι».

Η αντίδραση του Βερολίνου

Η αντίδραση του Βερολίνου δεν πρέπει να ενθουσίασε την Αθήνα. Η γερμανική κυβέρνηση εξέφρασε τη λύπη της αλλά δεν καταδίκασε την τουρκική Navtex. Συγκεκριμενα, ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών Κρίστοφερ Μπούργκερ δήλωσε:

«Λυπούμαστε για αυτή την ανακοίνωση της Τουρκίας. Από την δική μας σκοπιά, η παράταση των σεισμολογικών ερευνών του τουρκικού πλοίου εκεί αποτελεί στην παρούσα κατάσταση βήμα προς την λάθος κατεύθυνση, διότι αυτό που τώρα χρειαζόμαστε είναι μηνύματα αποκλιμάκωσης.»

Ο κ. Μπούργκερ είπε ακόμα ότι η γερμανική κυβέρνηση λαμβάνει πολύ σοβαρά υπόψη της τις στρατιωτικές εντάσεις και ανησυχεί πολύ ότι αυτές οι εντάσεις επιβαρύνουν ήδη τις σχέσεις μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας. Προσέθεσε και ότι μια περαιτέρω κλιμάκωση θα μπορούσε να έχει ακόμη πιο βαριές συνέπειες στις σχέσεις της Τουρκίας με την Ε.Ε..

Αναφερόμενος στις επαφές που θα έχει ο κ. Μάας αύριο στην Αθήνα και στην 'Αγκυρα, ο κ. Μπούργκερ σημείωσε ότι οι προσπάθειες του Βερολίνου ήταν και παραμένουν αναγκαίες, καθώς, όπως είπε, «παραμένει από την σκοπιά μας απαραίτητος ένας απευθείας διάλογος και βήματα προς αποκλιμάκωση και από τις δύο πλευρές, προκειμένου να βρεθεί λύση στην ένταση».

Τι είπε ο Ζάιμπερτ

Σε ανάλογο τόκο και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφεν Ζάιμπερτ ο οποίος ανέφερε ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θεωρεί απαραίτητο να συνομιλεί και να παραμείνει σε συνομιλίες με τις δύο πλευρές: Πρόκειται για μια περιοχή όπου «χρειαζόμαστε σταθερότητα και όχι εντάσεις» και για αυτό η κυβέρνηση προσπάθησε και θα συνεχίσει να προσπαθεί «να έρθουν σε απευθείας διάλογο η Ελλάδα και η Τουρκία και να διαβουλευθούν τα διαφιλονικούμενα θέματά τους άμεσα ο ένας με τον άλλον». .

Ωστόσο σε ερώτηση για το αν στο πλαίσιο του επικείμενου άτυπου Συμβουλίου των Υπουργών Εξωτερικών («Gymnich») συζητηθούν πιθανές κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας, ο κ. Μπούργκερ δεν θέλησε να προκαταλάβει το περιεχόμενο των συνομιλιών και παρέπεμψε στον προεδρεύοντα του Συμβουλίου, Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ για τα θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ, ενώ δεν απάντησε σε ερώτηση σχετικά με την γερμανική θέση για το ζήτημα των κυρώσεων.

Εν ολίγοις, «έκανε τον Γερμανό»…